Mati Greenspan ile kripto eko sistemindeki en popüler koinlerden Ripple ve Bitcoin Cash ‘i konuştuk. Bu iki önemli koin için desantralizasyon ne anlama geliyor?
Ripple ve Bitcoin Cash ‘in sorunlarıRipple (XRP) kripto piyasalarında Bitcoin’den sonra en yüksek piyasa değerine sahip olan koin. Kısaca, Bitcoin’in tahtına gözünü dikmiş olan kripto para. Son zamanda geliştirdiği projelerle ve anlaşmalarla ismini sıkça koinmedya.com’dan duyuyoruz (Örnek haber için tıklayınız).
XRP, kripto paralar içerisinde en merkeziyetçi yapıya sahip olanı. Ripple şirketi ile doğrudan bağlantılı. Bitcoin Cash ve Bitcoin eko sistemi ise aksine en merkezi olmayan (decentralized) yapıya sahip olan kripto paralardır. Merkeziyetçi yapı mı (centralized) daha iyi, merkeziyetçi olmayan (decentralized) yapılar mı daha iyi? Bu sorunun cevabı ise belirsiz. Her iki yapının avantajı olduğu gibi dezavantajları da vardır. Aslında bu soru iktisat literatüründe “ölçek ekonomileri” kavramı ile açıklanmaya çalışılmaktadır.
Ölçek EkonomileriŞirketler belli bir üretim hacmine ulaşıncaya kadar ortalama maliyetlerini düşürürler. Şirket büyüdükçe şirket içi uzmanlaşma artar, pazarlama yeteneği ve pazarlık gücü artar ve ARGE faaliyetlerine daha da odaklanabilir. Bu ve bunun gibi faktörler şirketleri daha rekabetçi hale getirir. Maliyetlerini azaltırlar. Bu şirketler, ölçeğe göre azalan maliyetli şirketlerdir.
Şirketler uzun dönemde belli bir ölçeğe ulaştığında ise bu şirketlerde bazı şeyler ters gitmeye başlar. Şirket içi bürokrasi artar ve şirket içi iletişim kopar. Yani şirket hantallaşır. Kısaca şirket aşırı büyümüştür. Bu şirketlere de ölçeğe göre artan maliyetli şirketler denir.
Sonuç olarak Rippe için iyi olan merkeziyetçi bir yapı iken, Bitcoin Cash için adem-i merkeziyetçi yapı daha iyi bir seçimmiş gibi duruyor. Ancak ekonomik hayat çok dinamik. Şirketlerin ve piyasaların bulunduğu çevre çok çabuk değişiyor. Uzun dönem dediğimiz belki de gerçekten uzun dönem değildir.
Kaynak
Tavsiye Ettiğimiz Yazılar
Ripple CTO’su David Schwartz, Forbes aracılığı ile uyardı
Ripple 2019 yılında diğer kripto paralardan tamamen bağımsız hareket edebilir
Coinbase Ripple’ı listeleyecek mi şüphesi ortadan tamamen kalktı