(Maliye Bakanı Şimşek'in değerlendirmesi ve detaylar yer alıyor)
ANKARA, 15 Mayıs (Reuters) - Vergi gelirlerindeki artışa bağlı olarak güçlenen merkezi yönetim bütçesinde faiz dışı fazla (FDF) Ocak-Nisan döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 48 artışla 20.1 milyar lira düzeyinde gerçekleşti.
Maliye Bakanlığı verilerine göre, Ocak-Nisan döneminde bütçe açığı ise 4.1 milyar lira oldu.
Bütçe açığının bu yıl 20.1 milyar lira, FDF'nin 33 milyar lira olması öngörülüyor.
Geçen yılın aynı döneminde bütçe açığı 4.2 milyar lira, FDF ise 13.6 milyar lira olmuştu.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Ocak-Nisan bütçe performansının geçen yıla göre daha güçlü olduğunu belirterek, söz konusu dönemde vergi gelirlerindeki artışın ekonominin toparlandığına işaret ettiğini kaydetti.
Söz konusu dönemde giderler yüzde 12 artışla 160.2 milyar lira, gelirler yüzde 12.9 artışla 156.2 milyar lira olurken, vergi gelirleri yüzde 15.5 artışla 128.2 milyar lira düzeyinde gerçekleşti.
Şeker Yatırım Başekonomisti Gülay Elif Girgin, ilk dört ayda vergi gelirlerinin yüzde 7 reel artış gösterdiğini ancak yeniden yapılandırma gelirlerinden yaklaşık 3 milyar liralık katkının olduğunu belirterek, "Genel itibariyle gerçekleşmeler hedeflerle uyumlu görünse de son dönemde verilen teşviklerin bütçeye etkisinin sonbahar sonrası gözlemlenmeye başlanacağını düşünüyoruz" dedi.
Ocak-Nisan'da faiz hariç giderler yüzde 9 artışla 136 milyar lira, faiz giderleri de yüzde 35.8 artışla 54 milyar lira düzeyinde gerçekleşti.
"Bütçe gerçekleşmeleri bütçe hedeflerimiz ile uyumludur" diyen Şimşek, "Bütçe gelirleri finansal piyasalardaki dalgalanma ve iç talepteki yavaşlamaya rağmen Ocak-Nisan'da bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12.9 ile yüksek bir oranda artarak 156.2 milyar liraya ulaşmıştır. Vergi gelirlerindeki yüzde 15.5'lik yıllık artış bu performansta belirleyici olmuştur. Vergi gelirlerindeki güçlü performans ekonominin toparlandığına da işaret etmektedir."
Maliye Bakanlığı verilerine göre, dört aylık dönemde kurumlar vergisinde yüzde 32, ÖTV'de yüzde 19, harçlarda yüzde 21 ve BSMV'de yüzde 19 artış oldu.
Yılın ikinci yarısında siyasi öngörülebilirliğin artması ve iç talebin canlanması vergi gelirlerindeki artışı desteklemeye devam edeceğini kaydeden Şimşek, "Bu çerçevede 2015 yılında bütçenin öngördüğümüz hedeflere paralel gerçekleşmesini bekliyorum" dedi.
Geçen yıl yüzde 2.9 büyüyen Türkiye 2015'te yüzde 4 büyümeyi hedefliyor.
NİSAN GERÇEKLEŞMELERİ
Bütçe giderlerinin yüzde 13 artışla 41.6 milyar lira olduğu Nisan ayında, gelirler ise yüzde 26 artarak 43 milyar lira oldu.
Nisan'da faiz hariç giderler yüzde 7.8 artışla 35.5 milyar lira, faiz giderleri yüzde 58.6 artışla 6.1 milyar lira, vergi gelirleri de yüzde 23.4 artışla 31.9 milyar lira oldu.
Buna göre, Nisan'da merkezi yönetim bütçesi 1.375 milyar lira fazla verirken, FDF ise 7.46 milyar lira düzeyinde gerçekleşti.
Geçen yılın aynı ayında bütçe 2.7 milyar lira açık vermiş, FDF ise 1.1 milyar lira olmuştu.
Girgin, Nisan ayı bütçe sonuçlarının geçen senenin aynı ayına kıyaslandığında daha iyi bir performansa işaret ettiğini, vergilerin reel olarak yıllık yüzde 14 artış gösterdiğini ve bu artışın ithalat vergisindeki yıllık reel bazda yüzde 31'lik artışla ciddi oranda desteklendiğini kaydetti.
Ekonomik aktiviteye ilişkin vergi alt kalemlerinde yıllık reel artışın yüzde 5-10 bandında olduğunu kaydeden Girgin, "İthalatın alt kalemlerinde yatırım mallarından ziyade tüketim ve özelikle araba ithalatının önemli derecede artması vergi gelirlerindeki bu artışı açıklar görünmektedir. Bu çerçevede, vergi gelirleri tüketim malları ithalatındaki artış ile desteklenmiş görünmektedir. Giderler tarafında ise faiz dışı giderler reel bazda yıllık yatay seviyede seyrederken, faiz ödemelerindeki artış trendi devam etmiştir" dedi.
Nisan'da ithalde alınan KDV'de yüzde 40.6, dahilde alınan KDV'de yüzde 13.6, kurumlar vergisinde yüzde 25, harçlarda yüzde 38, BSMV'de yüzde 22 artış meydana geldi.