Investing.com - Yılın ilk yarısında %70’ten fazla primlenen petrol fiyatları yılı kazançsız kapatmaya hazırlanıyor.
Pandemi sonrası yaşanan küresel tedarik sorununa Rusya-Ukrayna savaşı da eklenince petrol fiyatları bu yılın ilk yarısında ralli yaptı. Brent fiyatı 135 doları ham petrol fiyatı da 125 doları aşarak son yılların en yükse seviyesine çıktı.
Haziran’da denge değişti
Küresel enflasyonun artışını hızlandırması ve birçok ekonomide uzun yılların en yüksek enflasyonunun görülmesiyle Fed başta olmak üzere merkez bankaları para politikası adımlarını hızlandırdı. Mart’ta 25, Mayıs’ta 50 baz puanlık faiz artışı yapan Fed, Haziran’da oranı 75 baz puana çıkardı. Geriden gelen Avrupa Merkez Bankası da yılın ikinci yarısında faiz artışına başladı.
Rusya ve Ukrayna arasında savaş devam ederken devamı gelmeyen kısa süreli uzlaşılar sağlandı. Aşırı fiyatlama ve tepkilerin ardından petrol cephesinde ivme kaybı başladı. Brent fiyatı Haziran ayını 115 dolar altında kapattı.
BM raporuna göre Nisan ayında rekor seviyelere çıkan gıda fiyatlarında düşüş başladı, fakat ülkelerin enflasyonunda gıda grubundaki artış sürdü. Özellikle temel ihtiyaçlardaki fiyat artışları hız kesmedi.
OPEC+ ülkeler arzın kısa süreli artışını sağlamasının ardından fiyatlardaki düşüşten rahatsızlık duymaya başladı. Yılın üçüncü çeyreğinde Brent fiyatı 90 doların altına inince üretici ülkeler arz kesintisine gitme kararı aldılar. Kararın fiyatta yükseliş etkisi kısa sürdü.
Yılın son çeyreğinde 80 dolar civarında fiyatlanan Brent petrol, Aralık ayı başında 75 dolara geriledi ve böylelikle yıl içi tüm kazancını geri verdi. Bu hafta fiyat 85 dolar yakınında ve yıllık bazda yaklaşık %9’luk prim söz konusu.
Petrol fiyatlarının yılın ikinci yarısında düşüşünü hızlandırmasındaki ana neden büyük ekonomilerde durgunluk işaretlerinin artması oldu. Avrupa, Çin ve ABD başta olmak üzere büyük ülke ekonomilerinde imalat, sanayi üretimi ve siparişlerde azalma dikkat çekiyor. 2023’ün ilk çeyreğinde de durgunluğun etkisini sürdürmesi bekleniyor.
Yazar: Deniz Engin