Barani Krishnan
Investing.com – Emtia piyasaları ABD-Çin hikayesini satın alacak mı?
Petrol piyasalarında Cuma günü yaşanan ralli bir şey söylüyorsa, o da yatırımcıların piyasalar üzerinde 18 aylık ticaret savaşından kaynaklanan tatsızlığın nihayet sona erebileceğine güven duymaya başlaması ve enflasyon yükseldikçe doğal kaynaklarla uzlaşma zamanının gelmiş olmasıdır.
Yine de altın fiyatlarında görülen geçen haftaki artış hesaba katılırsa, hikâye bambaşka olabilir.
Altın emtia evreninin bir parçası olsa da diğer ham maddelerde olmayan çok özel bir fonksiyon sunar.
Altın zayıf dövizler ve ticaret savaşı da dahil küresel ekonomiye yönelik tehditler için bir korumadır.
Sarı metalin geçen hafta elden çıkarılmamış olması, yatırımcıların Donald Trump adlı korku faktörüne karşı sürekli bir koruma istediğinin bir işareti. ABD başkanının huzursuzluğu, yöntemleri ve iki ülke arasındaki müzakerelerin ikinci safhasında neler yapabileceği, pazarlar için hala büyük bir joker.
Trump kıt detaylarla sınırlı bir ABD-Çin ticaret anlaşması yaptığını duyurduktan sonra, ABD WTI’nın petrol boğalarının uzun zamandır beklediği 60 dolar seviyesini ve İngiliz Brent’inin 65 dolar eşiğini geçmesiyle ham petrol fiyatları üç ayın yüksek seviyesini gördü.
Sözde aşama bir anlaşmasının düğümü, tabii ki, başkanın 15 Aralık’ta yürürlüğe girecek olan iPhone, oyuncak ve popüler diğer tüketici ürünleri dahil olmak üzere 160 milyar dolarlık Çin malı üzerindeki %15’lik gümrük vergilerini geri çekmeye olan gönülsüzlüğüydü.
Bununla birlikte, Beyaz Saray Çin’e yılda on milyarlarca dolarlık ABD tarım ürünü satmak için müzakere ederken, ABD Ticaret Temsilciliği Ofisi, 250 milyar dolarlık diğer Çin ithalatındaki %25’lik ve 120 milyar dolar değerinde ayrı bir ürün sepeti üzerindeki %7,5’lik vergilerin kalmaya devam edeceğini söyledi.
Çin tarafı neredeyse hiçbir şey söylemedi ve sorun da bu: televizyondan yayınlanmış bir imza olmaksızın, Çin’in gerçekten de Trump’ın söylediği her şeyi kabul edip etmediğini ya da sadece zaman kazanmaya çalışıp çalışmadığını bilmenin yolu yok. Siyasi elverişlilik konunun özü gibi görünüyor.
Trump’ın 11 ay içinde yeniden seçim istemesiyle, ilgisi, görevini kötüye kullanma suçundan kendisini azletmeye çalışmak için Kongre’deki Demokrat rakipleri kadar çok kazanmaya kaymış görünüyor. Çin Başkanı Xi Jinping ise dünyanın en büyük ikinci ekonomisine zarar verebilecek daha çok vergiyi durdurmak baskısı altında.
Florida Orlando’da küresel bir yatırım danışmanlık hizmeti olan 50 Park Investments’ta kurucu ve CEO olan Adam Sarhan, “geçtiğimiz 17 ay içinde ortaya çıkan çok fazla şeyle birlikte piyasalar, gelecekteki müzakerelerin başarısını ölçmek için iki tarafın neyi kabul ettiği konusunda kesin ayrıntılar bekliyor” dedi.
“Şeytan gerçekten de ayrıntıda gizli ve ortada pek ayrıntı yok.”
forex.com’da altın ve dövizde uzmanlaşmış Londra merkezli analist Fawad Razaqzada da aynı fikirde.
“Aşama 2 anlaşmasının müzakereleri aşama 1 anlaşmasının uygulanışına bağlı olacak. Bu da yatırımcıları diken üstünde tutan uzun ve ileri geril yaşanan diğer bir durum.”
Sonucu herhangi bir faktörden daha çok etkilemesi muhtemel siyaset ile 2021’de ofise yeni bir ABD başkanı geldiği takdirde görece daha kolay bir sürece sahip olabilecek Çin de fazlasını kabul etmeye gönülsüz görünüyor.
Önümüzdeki endişe verici yol Trump’ın Cuma günkü tweeti ile derinleşti. Trump, seçimlerden sonraya kalmasındansa aşama 2 müzakerelerinin hemen başlayacağını söyledi. Çin bir tarih taahhüdünde bulunmadı.
Princeton Üniversitesi’nden uluslararası hukuk profesörü ve Çin uzmanı Richard Anderson Falk’ın “Trump’ın diplomatik tarzı ile ilişkili genel tahmin edilemezlik ve Trump’ın 2020 başkanlık seçimini kaybetmesi halinde değişen bir yaklaşımdan doğabilecek belirsizliklerden dolayı riskler var” dediği bildirildi.
“Beyaz Saray’daki bir Demokrat, Çin ile ticaret politikası yaklaşımının farklı bir tutumla ve daha muhtemel şekilde yeniden dengelenme sürecinin başarılı olma ihtimalini daha yükseltecek bir ilerleme gösterecek bir tutumla olmasından emin olacaktır.”
ABD-Çin dışında piyasaların çiğnediği bir şey daha var: Boris Johnson’ın seçimde çoğunluğu alarak galip gelmesiyle nihayet Brexit’e yol açılması. Jüri hala İngiltere’nin Avrupa Birliği'nden "sistemli" bir çıkışı durumunda bile piyasada ne kadar kargaşa beklenebileceği konusunda.
NYMEX’te işlem gören ABD ham petrol göstergesi WTI, 60,45 dolar üzerine yerleşerek hafta bazında %1 üzerinde artış yaşadı. WTI, Eylül ayında Suudi Arabistan’ın petrol tesislerine yapılan saldırılardan bu yana 60 dolar seviyelerini görmemişti.
WTI Haziran ayından bu yana gördüğü en güçlü ayı olan Aralık’ta da yaklaşık %9 yüksek. Bu yıl bugüne kadar ABD ham petrol göstergesi yaklaşık %32 yükseldi.
ICE’de işlem gören küresel petrol göstergesi Brent, 65,22 dolar üzerine yerleşerek hafta bazında %1,6 kazanç elde etti. Suudi saldırılarından bu yana Brent büyük oranda 65 dolar altında kaldı. Küresel gösterge aylık %4 ve yıllık %21 yüksek.
Enerji Özeti
Cuma günü piyasalar petrol yatırımcılarının – ve manşet okuyucu algoritmalarının – Trump’ın Çin anlaşmasını borsada bahis koyan makinelerden ve yatırımcılardan daha çok satın almış olduğunu gösterdi.
Ham petrol çok kısıt olmadan ralli yaparken, Wall Street’teki hisseleri daha önceki kazançlarını azaltıp 17 aylık ticaret savaşı üzerine devam eden belirsizlikler üzerine hafif yüksek bitirdi.
50 Park Investments CEO’su Sarhan, “ticaret anlaşması ihtimalinin yanıltıcı reklamı ile son günlerde hevesli olan Wall Street’in arkasından gelen petrol muhtemelen arayı kapatıyor” dedi.
“Hisseler olan klasik bir ‘söylentiyi al gerçeği sat’ durumu. Bu, anlaşmaya dair kıt detaylar olduğu gerçeği ile vurgulanıyor ve şeytan gerçekten de böyle ayrıntılarda gizli.”
Ham petrol, benzin ve distile stoklarında yaşanan sürpriz bir artışın ardından petrol fiyatları haftanın başında zayıfladı.
Ham petrol piyasaları ayrıca Paris merkezli Uluslararası Enerji Ajansı’nın Çarşamba günkü aylık raporu ile de darbe aldı. Rapor, OPEC ve müttefiklerinin küresel arzın %2,1’ine tekabül eden günlük kesintilerine rağmen küresel stokların Mart ayına doğru keskin bir artış yaşayabileceğini söyledi.
OPEC Perşembe günkü aylık raporunda gelecek yıl için petrol arzında küçük bir açık beklediğini söyledi.
Önümüzdeki Haftanın Enerji Takvimi
Pazartesi, 16 Aralık
Genscape Cushing ham petrol stok tahminleri (özel veri)
Salı, 17 Aralık
Amerikan Petrol Enstitüsü’nün petrol stoklarına ilişkin haftalık raporu.
Çarşamba, 18 Aralık
EIA petrol stoklarına dair haftalık raporu.
Perşembe, 19 Aralık
Cuma, 20 Aralık
Baker Hughes haftalık petrol kuyusu sayımı.
Kıymetli Maden Özeti
Petrolde Cuma günü yaşanan ralliye rağmen altın boğaları Trump’ın çığırtkanlığını yaptığı Çin anlaşmasının sihir yaratmayacağına olan inançsızlıklarını göstermeye kararlı görünerek, sarı metalin fiyatlarını yükseltti.
Şubat vadeli altın vadeli işlemleri hafta bazında %1,1 artarak 1.481,20 dolar oldu.
Spot altın 1.475,76 doları gördü.
Altın vadeli işlemleri Aralık ayı için şimdiye kadar %0,3 ve yıl bazında %15 artmış durumda. Spot altın ise aynı dönemler için %0,6 ve %13 yüksek.
Adam Sarhan, “altın boğaları ticaret anlaşmasının bilinmeyenlerinin bilinenlerinden fazla olduğuna inanıyor ve bu yüzden altın fiyatları son günlerde gerçek anlamda fazla düşmüyor” dedi.
Diğer yandan paladyum Perşembe günü altının tüm zamanların en yüksek seviyesini aştıktan sonra olağanüstü koşusunu sürdürdü. Paladyumun spot fiyatı kâr realizasyonu üzerine düşüş yaşamadan önce, fon yöneticileri tarafından hedeflenen 2.000 dolar seviyesinin 20 dolar altında oldu.
Spot paladyum, dünyanın iki numaralı paladyum üreticisindeki madenlerin kapanmasına yol açan Güney Afrika’daki enerji krizi ile ilgili devam eden endişeler üzerine, art arda 16. günde rekor seviyeleri gördü.
Spot paladyum tüm zamanların yükseği 1.981,50 doları gördükten sonra Cuma günü 1.908,10 dolardan alıcılandı.
Mart vadeli paladyum vadeli işlemleri 1.958,30 dolar rekorunu gördükten sonra, 1.891,60 dolara yerleşti.
Paladyum vadeli işlemleri yıl azında %60 yüksek olurken, spot paladyum %51 kazandı ve benzin emisyonları için temizleme maddesi olan metal 2019’un en iyi performansa sahip emtiası oldu.