Yazar: Barani Krishnan
Investing.com – Petrol ayıları ve altın böcekleri geri döndü. Sorun ise düşmanlarının – koronavirüs – onları ne kadar misafir edeceği.
Haftalardır Wall Street rekor yükseklikleri görürken WTI 55 ve Brent 65 dolar üzerindeydi. Elbette kimilerine göre petrolün 2019’dan beri haklı olmaktan öte. Belki de haklılar.
OPEC+ bu çeyrek 2019’un ilk çeyreğine göre %75 daha fazla üretim kesintisi taahhüdünde bulunurken, arz riskleri geçen yıla göre çok daha yüksek. Ayrıca İran ve petrol üretiminin diğer sıcak noktaları Irak ve Libya gerilimleri hala taze. Öyleyse elimizde ABD-Çin arasındaki oldukça abartılmış aşama 1 anlaşması ve ne anlama gelebileceği var (özellikle petrol talebi için).
Bununla birlikte, koronavirüs ile gelen küresel sağlık tehdidi, petrol için tüm yükseliş argümanını tersine çevirmekle tehdit ediyor. Sadece bakış açısı olarak şunu düşünün: 24 saat içerisinde Çin yetkilileri virüsten kaynaklı ölü sayısının, biri doktor olmak üzere, 26’dan 41’e yükseldiğini söyledi.
Dahası: çoğu Çin’de olmak üzere küresel olarak 1.400 civarı insan etkilendi. Salgının ortaya çıktığı Wuhan neredeyse kapalı, tıbbi malzemeler ve hastane yatakları tükendi ve en az 10 komşu şehirde kısıtlama var. Yüz milyonlarca Çinli yolcu ülkenin en büyük tatil dönemi Çin Yeni Yılı zamanında zor bir durumda ve turizm ve Disneyland’ın, sinemaların hatta McDonalds’ın kapatılmasıyla boş zaman sanayileri büyük zararda.
Çin dışında virüsten etkilendiği raporlanan 10 ülke var – Avustralya, Fransa, Japonya, Nepal, Singapur, Güney Kore, Tayvan, Tayland, Vietnam ve ABD. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) krizi “Çin’de acil durum” olarak nitelese de uluslararası bir endişe olarak tanımlamıyor.
Ve ben bu yazıyı bitirene, siz de okumaya başlayana kadar çok daha fazlası olabilir. Bu nedenle sorulması gereken mantıklı soru, tüm bunların küresel ekonomiye ve enerji talebine gerçek etkisinin ne olabileceği ve bu krizin ne kadar süreceği. Cevabı kimse bilmiyor.
Uzmanlar arasında şimdiye kadar en iyi kıyaslama, piyasalarda önemli etkilere yol açan ve yine Çin merkezli küresel sağlık krizi 2003 yılındaki SARS salgını oldu. Tahmini 8.000 insan Şiddetli Akut Solunum Yolu Sendromu’ndan etkilendi ve yaklaşık 800 kişi de hayatını kaybetti. Çin ekonomisi %5 küçüldü.
Kimileri koronavirüsün beklenenden çok daha fazla panik yarattığını ve diğer enfeksiyonlar gibi yok olarak dünya ekonomisini nihayetinde güçlendireceğini düşünüyor. Yine de virüs yayılıyor ve Çin’de büyük bir yıkım yaratarak piyasaların en kötüsünü beklemesine yol açıyor.
S&P 500 endeksi Ekim ayından beri gördüğü en büyük günlük düşüş ile %1 civarı değer kaybetti.
Virüsün olası etkisi henüz bilinmezken, bir şey muhakkak: Çin’in krizi sürdükçe Pekin ile aşama 1 anlaşmasını imzalayan Donald Trump için zorluğun derecesi de artıyor.
Pekin’in geçen yıl günlük 9 milyon varil tüketimi ile petrolün en büyük alıcısı Çin.
Kıymetli madenlerde kısa vadede altının yaşadığı artışın çoğu, Wall Street’in durumuna bağlı olacak. Güvenli liman altının geçen hafta yeniden yükselişe geçmesi bir eğilime dönüşürse, o zaman Aralık ayında 1.600 dolar üzerini gördüğü yedi yılın yüksek seviyelerine tekrar dönmeden önce kısa vadeli hedefi 1.580 dolar olacak.
Enerji Özeti
Yeni koronavirüsün küresel piyasalarda riskten kaçınmaya yol açması ile beraber, petrol fiyatları Cuma günü art arda beşinci günde de düşüş yaşayarak Brent’in 13 ayın en düşük seviyesini görmesine neden oldu.
WTI 1,15 dolar düşüşle 55,59 dolar oldu. Oturum başlarında 17 Kasım’dan bu yana gördüğü en düşük seviye olan 53,88 doları görmüştü.
Brent 1,35 dolar kayıpla 60,69 dolara geriledi. Öncesinde ise yedi haftanın düşük seviyesi 60,26 dolara dokunmuştu.
Hafta bazında WTI’nın kaybı %5 oldu. Ocak ayında şimdiye kadar ABD petrolü Mayıs ayındaki %16,3’lük düşüşten bu yana en büyük aylık kaybını yaşayarak neredeyse %9 kayıp gördü.
Brent’in durumunda ise haftalık kayıp %6,4 oldu. Bu ay şimdiye kadar kaybı ise Mayıs ayından beri gördüğü en büyük aylık kayıp ile %8 idi.
ICAP (LON:NXGN) enerji vadeli işlemler brokeri Scott Shelton, “koronavirüs piyasalarda majör bir mesele olmaya devam ediyor ve ek satışlar görülebileceğini düşünüyorum” dedi.
Perşembe günü Ekonomist İstihbarat Birimi’nin bir raporunda virüsten dolayı bu yıl Çin’in GSYH’sinde %0,5-1 düşüş yaşanabileceğini bekliyor.
Enerji cephesinde, &P Global (NYSE:SPGI) Platts’ten Claudia Galimberti’nin tahminine göre salgından dolayı rafine petrol ürünleri talebi 200.000 varil düşüş yaşadı bile. Çin’de hastalığın ilk ortaya çıktığı Hubei bölgesinde ulaşımın kapatılması ile günlük 50-70.000 varile yakın talep düşüşü olduğu belirtildi.
Ayrıca Goldman Sachs (NYSE:GS) Salı günü, 170.000 varillik jet yakıt talebi düşüşü ile birlikte küresel petrol talebinde günlük 260.000 varillik negatif şok beklediğini söyledi. Analiz 2003 SARS salgınıyla kıyaslamaya dayanıyor.
Petrol risk danışmanlığı şirketi PetroMatrix, virüsün “2020’nin Kara Kuğu olayı” olduğunu belirtti. Bu metafor, küresel piyasadaki bozulmaları 1997 Asya Finans Krizi, 2000 Dotcom Krizi, 2001 ABD Saldırıları, 2008 Küresel Mali Kriz, 2009 Avrupa Devlet Tahvili Krizi, 2014 Petrol Piyasası Çöküşü ve 2016 Brexit’i ile eşdeğer tutuyor.
Önümüzdeki Haftanın Enerji Takvimi
Pazartesi, 27 Ocak
Genscape Cushing ham petrol stok tahminleri (özel veri)
Çarşamba, 29 Ocak
Amerikan Petrol Enstitüsü’nün petrol stoklarına ilişkin haftalık raporu.
Perşembe, 30 Ocak
EIA petrol stoklarına dair haftalık raporu.
Cuma, 31 Ocak
Baker Hughes haftalık petrol kuyusu sayımı.
Kıymetli Metaller Özeti
Altın alıcılarını küresel bir salgın kadar güvenli limanlara doluşturan başka bir şey yok. Sarı metal dünya çapında koronavirüs salgınına ilişkin korkularla birlikte Cuma günü iki haftanın yükseğini gördü ve 1.580 dolara yaklaştı.
Şubat vadeli altın vadeli işlemleri 6,50 dolar düşüşle 1.565,90 dolara yükseldi. Öncesinde 8 Ocak’tan beri gördüğü en yüksek seviye olan 1.575,25 dolara dokunmuştu.
Spot altın 8,66 dolar yükselerek 1.571,69 dolara ulaştı.
Altın, koronavirüsün olası ekonomik sonuçlarına ilişkin ilk olarak yavaş tepki gösterdi ancak Perşembe ve Cuma günü arayı kapattı.