IşıkFX Haftalık Forex Bülteni
Yurtiçinde TCMB, Yurtdışında ECB ve BOE Kararları Kritik!
Yurt içi tarafta geçtiğimiz haftanın en önemli ekonomik verileri enflasyon rakamlarıydı. Hafta başında açıklanan datalar öncesi yukarı yönlü hareketler gördüğümüz kurlarda; senelik TÜFE’nin yüzde 17.90 oranında gelmesi sonrası kâr satışları oluşurken, hemen akabinde TCMB’den; 13 Eylül’deki Para Politikası Kurulu(PPK) toplantısında faiz artırılabileceği yönünde gelen açıklamalar ile de TL lehine kısa süreli işlemler oluştu. Enflasyon verileri sonrası bir çok uluslararası kurum TCMB’nin 13 Eylül’de minimum 500 baz puan civarında bir faiz artırımı yapması gerektiğine yönelik açıklamalarda bulunurken, ekonomik gidişata yönelik uyarılar da dikkat çekiciydi. ABN AmroBank’dan yapılan açıklamada: Lira’daki zayıflığın henüz geçmediği belirtilirken, 2019 yılında Türkiye ekonomisinden yüzde 3’lük daralma olabileceği uyarısında bulunuldu. Kredi Derecelendirme Kuruluşu Fitch de: Türkiye’nin düşük büyüme riski ile karşı karşıya olduğunu, 2.çeyrekten itibaren daralma öngördüklerini ileri sürdü. Kurum daha önce, yüzde 4.1 olarak tahmin ettiği 2018 büyümesini yüzde 3.8’e, yüzde 3 olarak beklediği 2019 büyümesini ise yüzde 1.2’ye revize etti. Öte taraftan Suriye’nin Idlib ve Hama Bölgesi’nde yeniden başlayan jeopolitik risk artışları ise zaman zaman TL kurları açısından olumsuz fiyatlamalara zemin hazırladı. Yine, Güney Afrika’da açıklanan 2.çeyrek GSYİH Değişiminin yüzde 0.7’lik daralmaya işaret etmesi ile ülke ekonomisi resesyona girerken; Güney Afrika Randı(ZAR)’nın, ABD Doları karşısındaki sert değer kayıpları aralarında TL’nin de bulunduğu birçok gelişmekte olan ülkenin(EM) para birimlerini geçici de olsa baskıladı. Türkiye gibi bir süredir global anlamda takip edilen gelişmekte olan ülke olan Arjantin ise IMF anlaşmasının devamı için bir dizi reform paketi açıkladı. Ülke, ihracatlar için 2020 yılına kadar 4 Peso vergi alma kararı alınacağını açıklarken, bazı önemli gıda ürünlerinin fiyatlarının da kontrol edileceğini deklare etti. Brexit konusunun yılan hikâyesine döndüğü İngiltere’de hükümet tarafından gelen: Chequers planının Avam kamarasında kabul edileceği ve AB ile yapılan görüşmelerde işe yarayacağı yönündeki açıklamaların ardından yapılan görüşmelerde ilerleme kaydedildiğinin açıklanması ile Pound tarafının pozitif tepki verdiği görüldü. İtalya’nın durumuna ilişkin konular Euro Bölgesi’nde dikkatle takip edilirken, açıklamalarda bulunan ülkenin Başbakan Yardımcısı Di Maio: Tartışmalara neden 2019 bütçe açığının İtalya GSYİH’nın yüzde 2’sinin üstünde olabileceğini söyleyemeyeceğini belirtti. Euro Bölgesi’nde TL’de geçtiğimiz ay yaşanan zayıflık sonrası tekrardan tartışılmaya başlanan ECB’nin politikaları konusunda ise Almanya’daki mevcut hükümetin ortağından(CSU) önemli açıklamalar geldi. Yapılan açıklama metninde: ECB’nin düşük faiz politikasının sona ermesi gerektiği belirtilirken, yine mümkün olan en kısa sürede tahvil alım programına da son verilmeli denildi. Gerek ECB’nin politika değişikliği yapması gerektiğine dair söylemler, gerekse Brexit konusunda ilerleme olduğuna dair açıklamalar Euro varlıklarında da pozitif bir hafta geçirmemize neden oldu. ABD tarafında Pazartesi günkü tatil sonrası açıklanan ISM İmalat PMI’ı son 4 yılın en yüksek seviyesinde gelirken, hafta boyu açıklanan ekonomik veriler ile FED ve FOMC yetkililerinin açıklamaları dalgalı seyre neden oldu. Hafta sonunda açıklanan Tarım Dışı İstihdam, Ortalama Saatlik Kazançlar ve İşsizlik Oranı verileri de önemliydi. Tarım Dışı İstihdam Değişimi’nde geçtiğimiz ay verisinde yapılan kısmen olumsuz revizeye karşın bu ayın datası beklentilerin üzerindeydi. İşsizlik Oranı geçtiğimiz ayki seviyesinde sabit kalırken, Ortalama Saatlik Kazançlar da 2017 Aralık ayından bu yana en yüksek artışını yaptı. Veriler genel anlamda olumluydu ve “FED için güven verici” diyebileceğimiz düzeydeydi. Verilerin yanı sıra yerel FED Başkanları ve FOMC üyelerinin açıklamaları da takip edildi. Açıklama yapan FOMC üyeleri faiz artırımlarının devamından yana tavır takınırken, 2018 yılında oy hakkı olmayan bölgesel FED Başkanlarının ise daha yumuşak ifadeler kullandığı görüldü. Bu hafta yurt içinde; TCMB’nin 13 Eylül’de yapacağı PPK(Para Politikası Kurulu) toplantısı oldukça kritik olacak. Ayrıca Türkiye’nin büyüme ve cari işlemler dengesi verileri de sistematik risk unsurlarına dair gelişmeler ile birlikte TL kurlarını yakından ilgilendiriyor. Yurt dışı tarafta ise; ticaret savaşları ve gelişen ülkelerin durumu başta olmak üzere önemli haber akışları izlenecek. Ekonomik takvimde de; ECB ve BOE’nin faiz ve politika kararları kritik öneme sahip. İlaveten; ABD’de açıklanacak olan enflasyon dataları, Japonya’nın büyüme rakamları ve Çin’deki enflasyon gerçekleşmeleri de diğer önemli datalar ve haber akışlarıyla birlikte volatil hareketlere neden olabilir.
Hafta içerisinde Hristiyan Sosyal Birlik Partisi’nden; Avrupa Merkez Bankası’nın tahvil alım programını kısa sürede bitirmesi gerektiğine ilişkin gelen açıklamalar ve Brexit konusunda yaşanan olumlu gelişmeler ile birlikte toparlanmaya çalışan Euro varlıkları küresel bazda yaşanan gerginlikler ve gelişmekte olan piyasalarda yaşanan krizden etkilenerek baskı altında kaldı. Öte yandan Avrupa’nın sorunlu ülkeleri arasında yer alan İtalya’da yaşanan bütçe tartışmaları da paritedeki yukarı yönlü atakları sınırladı. Dolar tarafı ise başta ticaret savaşları olmak üzere global olarak artan gerginliklerden destek buldu. Ayrıca gündemin en üst sıralarında FED yetkililerin faizlere ilişkin açıklamaları yer aldı. Özellikle hafta ortalarına doğru bazı FED yetkililerin faizler konusunda olumsuz söylemleri ile birlikte baskı altında kalan Dolar varlıkları FOMC üyelerinin pozitif mesajları sonrası rahatladı. Diğer taraftan hafta kapanışında ABD’den olumlu gelen İstihdam verileri de FED’in faiz artışları konusunda elini rahatlatabilecek nitelikteydi. Yine bu hafta da FED yetkililerinden gelecek açıklamalar önemli olacaktır. İki Bölge’den de önemli verilerin açıklanacağı hafta da Avrupa Merkez Bankası Para Politikası toplantısından tahvil alım ve faizlere ilişkin verilecek ipuçları paritenin kaderi açısından kritik olacak. Teknik olarak geri çekilmelerin devamında 1.1530- 1.1510 bant aralığı kritik olacaktır. Bu bölgenin kırılması halinde satış yönlü işlemler derinleşebilir. Yukarı tarafta ise genel olarak kanal üst bant takibimizi sürdürmekteyiz. Ancak gün içi yaşanacak olası düzeltme hareketlerinde 1.1610, 1.1630 ve 1.1655 destekleri önemli olacaktır.
Geçtiğimiz hafta yurt içi tarafta; Ağustos ayı enflasyon dataları açıklandı. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) aylık bazda yüzde 6.60 artarken, senelik bazda 2003 Mayıs ayı datasından bu yana en yüksek seviye olan yüzde 32.13’e ulaştı. Daha önemli olan manşet enflasyon(TÜFE) datalarında ise, aylık bazda yüzde 2.30’luk artış görülürken, senelik gerçekleşme yüzde 17.90 oldu. Datalar sonrası gözler TCMB ve uluslararası kurumlardan gelebilecek açıklamalara çevrilirken, Merkez Bankası’ndan gelen ilk açıklama ile geri çekilmeler görüldü. Bankadan yapılan açıklamada: “Son dönemde enflasyon görünümüne ilişkin gelişmeler fiyat istikrarı açısından önemli risklere işaret etmektedir ve TCMB, fiyat istikrarını desteklemek amacıyla gerekli tepkiyi verecektir” denildi. Diğer taraftan tahvil faizlerinde dalgalı seyir görülürken; CDS priminin de hafta başında artmakla birlikte düşüşe geçmesi, Dolar Endeksi’ndeki hareketle birlikte kurdaki alım ağırlıklı işlemleri kısmen frenledi. Suriye ekseninde artan jeopolitik riskler ve uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch’in, Türkiye’ye yönelik büyüme tahminlerini aşağı yönlü revize etmesi ise geçişi olarak TL aleyhine fiyatlamaları destekledi. Bir süredir Arjantin ekonomisindeki bozulmalar gelişen ülke para birimlerinde baskıya neden olurken, G.Afrika’nın resesyona girdiğinin anlaşılması ile ZAR(Güney Afrika Randı) ekseninde negatif fiyatlamalar da ortaya çıktı. Akabinde haftanın son iki işlem gününde gelişmekte olan ülkelerin para birimlerinde görülen güçlenme ise kur tarafında 6,41 seviyelerine kadar geri çekilmelerin önünü açtı. Bu hafta TCMB’nin yapacağı Para Politikası Kurulu(PPK) Toplantısı kur fiyatlamaları açısından oldukça kritik olacak. Ayrıca, açıklanacak olan Cari İşlemler Dengesi ve 2.çeyrek Büyüme Oranı da volatil hareketlere neden olabilir. Yine; ABD ve Türkiye arasındaki gerilim, tahvil ve CDS fiyatlamaları, diğer gelişen ekonomilerin durumu ve TCMB, BBDK ve SPK gibi önemli kurumların ekstra açıklamalarını da takip edeceğiz. ABD tarafında ise manşet enflasyon(TÜFE) ve Perakende Satışlar gibi önemli dataların yanı sıra FED/FOMC yetkililerinden gelebilecek açıklamalar Dolar Endeksi üzerinden kur tarafına etki edebilir. Teknik olarak baktığımızda ise; son birkaç gündeki kapanışların 6.54-6.72 bandı arasında gerçekleştiği görülmekte. Bu bağlamda netleşme açısından her iki bölgeden birisinin kırılmasına ihtiyaç olacaktır. Şuan için 6.41 seviyesi civarındaki kurda, yukarı yönlü hareketlerde; 6.4750, 6.5330, 6.6030 ve 6.6450 ara direnç seviyeleri takip edilebilir. Kurda satıcılı hareketlerin devamında ise; izlenebilecek destek noktaları 6.4100, 6.3630 ve 6.2760’da bulunmakta.
Brexit konusu geçtiğimiz haftada gündemde en üst sırada yer aldı. Özellikle İngiltere Başbakanı Theresa May’in haftanın ilk günlerinde Chequers planını uygulamaya sokmak istemesi hem ülke içerisinde hem de AB tarafında eleştirilere neden olurken Sterlin tarafında da baskı yarattı. Haftanın ilerleyen günlerinde ise İngiltere ve Avrupa Birliği’nin Brexit konusunda, anlaşma sağlayabilmek için mevcut pozisyonlarından ödün verebileceğine ilişkin gelen haber akışları sonrası oluşan pozitif hava Sterlin lehine fiyatlamalara neden oldu. Ancak iki ekonomi arasında hala daha net bir anlaşma sağlanamaması ve özellikle İngiltere’de; ülke içerisinde, hükümetin Brexit politikalarına ilişkin gelen eleştiriler paritedeki yukarı yönlü atakları baskılıyor. Bu kapsamda baktığımızda Sterlin lehine hareketler görebilmemiz için Brexit konusunda somut adımların atılması gerektiğini düşünmekteyiz. ABD tarafında ise ticaret savaşları gibi küresel olarak yaşanan gerginlikler takip edilirken gündemin en üst sıralarında FED yetkililerin faizlere yönelik açıklamaları vardı. Özellikle yetkililerinin faizler konusunda tam olarak bir konsensüs sağlayamaması da piyasa tarafında dikkat çeken unsurlar arasında yer alırken hafta kapanışında beklentilerin üzerinde gelen Tarım Dışı İstihdam Değişimi ve Ortalama Saatlik Kazançları verileri USD lehine işlemlere neden oldu. Bu hafta da yine iki ülkeden gelecek veriler başta olmak üzere FED yetkililerinin açıklamaları kritik olacaktır. Ayrıca Brexit ve ticaret savaşları gibi küresel öneme sahip haber akışlarının yanı sıra İngiltere Merkez Bankası Mali Politika Komitesi toplantısı parite volatilitesinde önemli olacaktır. Teknik olarak 1.2870’in altına inmesiyle birlikte satışlar derinleşebilir. Bu seviye öncesinde ise 1.2905 ara destek noktası önemli olabilir. Olası toparlanma hareketlerinde ise 1.2945, 1.2970, 1.2995 ve 1.3020 ara dirençleri takip edilebilir Ancak tam olarak Sterlin lehine hareketler görebilmemiz için Nisan ayı itibariyle başlayan düşen kanalın kırılım teyit seviyesi olan 1.3050 direncinin geçilmesi gerektiğini düşünmekteyiz.
Ağustos ayındaki OPEC’in toplam emtia arzı 32 Milyon 79 Bin varil olarak açıklanırken, 2018 yılı için en yüksek seviyelerine ulaştı. Geçtiğimiz ay üretimdeki en büyük artış Libya’dan gelirken, ülkenin Petrol sahaları tekrardan aktif duruma geçti. Irak’ta OPEC’in üretimine büyük bir katkı sağlarken, Basra Bölgesi’ndeki sevkiyatlar rekor düzeylere ulaştı. Dünya’nın en büyük Petrol üreticilerinden olan Rusya’daki üretimler ise geçtiğimiz ay ile aynı kalarak Ağustos için 11 Milyon 21 varil olarak açıklandı. Öte yandan bir süredir tartışılan Tahran Petrolü konusunda ise tehlike çanları çalmaya başladı. Özellikle ABD’nin Kasım ayındaki yaptırımları öncesi İran’ın Petrol ihraç ettiği ülkeler sevkiyatlarını bir bir iptal ederken, Tahran’ın Petrol ihracatı Mart 2016’dan bu yana görülen en düşük seviye olan 1 Milyon 740 Bin varile geriledi. Hindistan ziyaretinde bulunan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo İran Petrolü’nün muhtemel alıcıları ve Kasım ayında yürürlüğe girecek olan ABD yaptırımları ile ilgili yorumlarda bulundu. Bakan, Hindistan gibi İran Petrolü’ne bağımlı ülkeler için feragatte bulunabileceklerini belirtirken, yine de İran’a uygulanacak yaptırımlar sebebi ile Tahran’dan ithal edilen Petrol sevkiyatlarının durdurulması gerektiğini söyledi. Kısmen de olsa ülkelere verilebilecek feragat ise yaptırımların etkilerini bir miktar sınırlandırmakta. Veri tarafına baktığımızda ise Amerikan Petrol Enstitüsü (API) Haftalık Ham Petrol Stokları 1 Milyon 200 Bin varil azalış gerçekleştirirken, Enerji Bilgi Yönetimi (EIA) Haftalık Ham Petrol Stokları verisi ise 4 Milyon 302 Bin varil eksi verse de fiyatlamalara etkisi olmadı. Yine EIA tarafından paylaşılan ABD üretim rakamları ise geçtiğimiz hafta ile aynı kalarak günlük 11 Milyon varil seviyesini korudu. Haftanın son işlem günü açıklanan Baker Hughes Sondaj Kuyu Sayısı ise 2 kuyuluk azalışla bir önceki haftadaki 860 rakamına revize edildi. Geçtiğimiz hafta ise kara altında satıcılı bir seyir hâkimdi. OPEC tarafından gelen üretim artışları ve yinelenen ticaret savaşının küresel Petrol talebini aşağı çekebileceği endişelerini doğurarak aşağı yönlü hareketleri destekledi. Bu hafta ise yine Haftalık API ve EIA Stokları, Baker Hughes Sondaj Kuyu Sayısı ve ABD Haftalık Üretim dataları takip edilecektir. Ayrıca İran nükleer anlaşması, önemli Petrol üretici ülkelerden gelebilecek açıklamalar önemli olacağı gibi Salı günü konferans görüşmesi yapması beklenen OPEC üyelerinin yorumları da fiyatlamalara etki edebilir. Teknik olarak baktığımızda ise alıcılı seyrin devamında 77.60, 78.25 ve 78.95 dirençleri izlenebilir. Olası satıcılı işlemlerde ise 76.90, 76.20 ve 75.75 destekleri bulunmaktadır.
Geçtiğimiz haftanın satır başlarında ticaret savaşları ile ilgili gelişmeleri takip ettik. Bir süredir yılan hikâyesine dönen Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA) görüşmeleri Cuma günü itibari ile sonuçsuz kalırken, müzakereler ileri bir tarihe ertelendi. Özellikle ABD Başkanı Donald Trump’ın: Kanada’yı yeni NAFTA anlaşmasında tutmak için bir gereklilik olmadığını, yıllardır süren tacizlerden sonra ABD için adil bir anlaşmanın olmaması durumunda Kanada’yı dışarıda tutacaklarını söylemesi NAFTA’ya yönelik beklentileri düşürmüştü. Ticaret savaşlarının en büyük ayağında ise ABD’nin Çin’e yönelik 200 Milyar Dolar değerindeki ürün grubuna getireceği ek tarifeler yer aldı. Başkan Trump Cuma günü yaptığı açıklamalarda Çin’den yapılan ithalatlarda yakın zamanda bu vergiyi getireceklerini belirtirken, ileriye dönük 267 Milyar Dolar değerindeki mallara da ek tarife konabileceği tehdidinde bulundu. Şayet bu tarifelerinde gelmesi, Çin ithalatlarına uygulanan ek vergi büyüklüğünün 517 Milyar Dolar’a ulaşması beklenmekte. ABD tarafında ise hafta içinde gelen olumlu veriler Dolar varlıklarını güçlendirirken, FED’in faiz artışına devam edeceği beklentisini doğurdu. Özellikle Cuma günü açıklanan Tarım Dışı İstihdam Değişimi ve İşsizlik Oran’ının tahminlerin üzerinde pozitif gelmesi piyasalar tarafından faiz artışlarına destek olarak algılandı. DXY’deki yükselişler ve ticaret savaşlarının artan gerginliği Ons Altın’la aralarında korelasyon görülen Çin Yuanı’nı baskılarken, emtia da ise satıcılı bir hafta geçirmemize neden oldu. Bu hafta ise başta yine ticaret savaşları ve gelişen ülke ekonomilerinin durumu olmak üzere önemli haber akışları takip edilecektir. Ayrıca merkez bankalarının faiz kararları, ABD tarafından gelecek enflasyon dataları, tahvil getirileri ve Yuan kaynaklı hareketler de fiyatlamalara etki edebilir. Teknik olarak baktığımızda ise satıcılı seyrin devamında 1190, 1183 ve 1176 destekleri izlenebilir. Yukarı yönlü tepki alımlarında ise 1202, 1207 ve 1212 dirençleri bulunmaktadır.
