IşıkFX Haftalık Forex Bülteni
Yurt İçi Tarafta Gözler; OVP’de Olacak!
Geçtiğimiz haftanın en önemli ekonomik gelişmeleri TCMB, ECB ve BOE Kararlarıydı. IMF ile anlaşma masasında olan Arjantin’in ve bir süredir ABD yaptırımları ile boğuşan Rusya’nın Merkez Bankası toplantılarının da takip edildiği haftada; Perşembe günü aynı saatte İngiltere Merkez Bankası (BOE) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası(TCMB) kararları açıklandı. TCMB’nin yapmış olduğu Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı sonrası açıklanan kararlarda: 1 Hafta Vadeli Repo İhale Oranı (Politika Faizi) yüzde 17.75’den 625 Baz puan artışla yüzde 24’e çıkartıldı. Böylece diğer faiz oranları da 150 baz puan simetrik uzaklıkta hizalandı. Gecelik Borç Alma Faizi yüzde 22.50 olurken, Gecelik Borç Verme Faizi yüzde 25.50’ye, Geç Likidite Penceresi Faiz Oranı ise yüzde 27’ye yükseltildi. Diğer önemli nokta ise 14 Ağustos'tan bu yana Gecelik Borç Verme Faizinden yapılan fonlamaların 14 Eylül itibariyle Politika Faizi (1 Hafta Vadeli Borç Verme Faizi) üzerinden yapılacağı belirtildi. İngiltere Merkez Bankası kararlarında ise yüzde 0.75’lik Politika Faizi ve 435 Milyar Pound’luk parasal genişleme miktarı sabit bırakıldı. Avrupa Merkez Bankası’nın açıklanan kararlarında da: Politika Faizi yüzde 0(sıfır), Marjinal Fonlama Faiz Oranı yüzde 0.25, Mevduat Faiz Oranı ise yüzde -0.40 ‘da sabit bırakıldı. Ayrıca, açıklanan karar metninde Eylül sonuna kadar 30 Milyar Euro’luk, Ekim ayından itibaren Aralık sonuna kadar ise 15 Milyar Euro’luk tahvil alım programlarının aynı şekilde koruncağı ve varlık alımlarının yılsonu itibariyle bitirileceği belirtildi. Basın toplantısı düzenleyen ECB Başkanı Mario Draghi de benzer ifadeler kullanırken, bankanın enflasyon projeksiyonlarının sabit bırakıldığı, buna karşın; 2018 ve 2019 büyüme tahminlerinin 0.1 oranında aşağı yönlü revize edildiği görüldü. Diğer gelişmelere baktığımızda; Euro Bölgesi’nde İtalya’nın bütçe sorununa dair gelişmeler yakından izlenirken, koalisyon ortağı 5 Yıldız Hareketi’nin bu konudaki anlaşmazlıklar nedeniyle Ekonomi Bakanı Tria’yı hedef aldığı yönünde ortaya atılan iddialar kısa süreli tedirginliğe neden oldu. İngiltere’de ise; Brexit meselesi nedeniyle parti içi muhalefet tarafından Theresa May’in, hükümetten düşürülmek istendiğine dair İngiliz Medyası’nda çıkan haberlerin yanı sıra; hükümet yetkilileri ve AB tarafından gelen açıklamalara Pound ‘un direkt tepki verdiği görüldü. ABD tarafında yine bölgesel FED Başkanları ve FOMC üyelerinin konuşmaları takip edilirken, aybaşında açıklanan olumlu Ortalama Saatlik Kazançlar verileri sonrası geçtiğimiz hafta açıklanan önemli verilerden; JOLTS Yeni İş İmkânları rekor kırarken, ÜFE ve manşet enflasyonda (TÜFE) görülen beklenti altında gerçekleşmeler ise soru işaretlerine neden oldu. Ticaret savaşları konusunda Avrupa ve ABD arasındaki diyalog çalışmaları devam ederken, ABD ile Çin arasındaki gerginliğin de Çarşamba akşamı ABD’den gelen çağrı ile hafiflemiş olması Çin Yuanı ve Ons Altın gibi varlıklarda tepki alımlarına neden oldu. Bir süredir tedirginliğe neden olan Gelişen Ülkeler konusunda ise hafta başında Hindistan Rupisi ile başlayan negatif seyir haricinde çok fazla kayda değer bir gelişme yaşanmadı. Bu hafta yurt içi tarafta; TCMB kararları sonrası başta kredi derecelendirme kuruluşları olmak üzere uluslararası kurumlardan ve hükümet yetkililerinden gelebilecek açıklamalar dikkatle takip edilecek. Ayrıca, Suriye eksenindeki risk unsurlarına dair gelişmeler de önemli olacak. Ekonomik veri olarak ise; İşsizlik Oranı, Merkezi Hükümet Bütçe Dengesi ve Sanayi Üretimi izlenecek. TL varlıkları açısından haftanın en önemli ekonomik olayını ise Orta Vadeli Program(OVP)’ın açıklanması olarak söyleyebiliriz. Yurt dışı tarafta ticaret savaşları, İran Nükleer anlaşması ve gelişen ülkelerin durumu gibi önemli küresel konuların yanı sıra, bölgelere ait lokal riskler de dikkatle takip edilecek. Açıklanacak önemli veriler ise; Japonya’da Merkez Bankası(BOJ) kararı, Euro Bölgesi’nde TÜFE rakamları, İsviçre’de Merkez Bankası(SNB) Kararı, İngiltere’de enflasyon (TÜFE-ÜFE) ve Perakende Satış rakamları, ABD’de ise; İnşaat İzinleri, Konut Başlangıçları olacak. Yine 26 Eylül’de açıklanacak olan FED/FOMC kararlarına dair öngörüler ile ABD tahvil getirilerinde oluşacak fiyatlamalara da dikkat etmekte fayda olacaktır.
Hafta başında çıkan İtalya’nın AB’den çıkma meselesi gündem maddesini oluştururken konuyla ilgili konuşan İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, hükümetin Avrupa Birliği'nden veya Euro’dan ayrılmayı hiçbir zaman düşünmediğini söyledi ve Euro varlıklarını rahatlatıcı açıklamalarda bulundu ancak İtalya’nın kendi içinde ayrışması yeni polemiklere neden olabilir. Bununla ilgili 5 Yıldız Partisi yetkilisi, hükümette bütçe kaynakları konusunda bir gerilim olduğunu belirtirken Başbakanlık Ofisi’nden gelen açıklamada ise 5 Yıldız’ın ekonomi bakanı Tria’yı görevden almayı değerlendirdikleri iddiasını yalanladı. Öte yandan Brexit konusunda açıklamalarda bulunan AB Komisyonu Brexit Başmüzakerecisi Michel Barnier, müzakerelerin 6-8 hafta arasında anlaşma yönünde sonuçlanabileceğini belirtirken bu demeç ile birlikte Euro varlıklarının Dolara karşı değer kazandığı gözlemlendi. Bunun dışında Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, Avrupa Parlamentosu'nda yaptığı yıllık program konuşmasında: AB’nin, Euro’nun uluslararası rolünü teşvik etmesi gerektiğini, Euro’nun ekonomik ve sermaye piyasaları birliğini derinleştirmesi gerektiğini ve AB’nin uçaklarını Dolar üzerinden almasının gülünç olduğunu belirtti. Avrupa için merakla beklenen Avrupa Merkez Bankası (ECB) faiz kararlarında herhangi bir değişikliğe gitmezken ECB yaptığı basın açıklamasında net varlık alımlarının Eylül sonuna kadar aylık 30 milyon Euro olacağını ve Aralık 2018 sonuna kadar 15 milyar Euro’ya ineceğini belirtti. Faiz oranlarının ise en az 2019 yazına kadar mevcut seviyelerde kalacağını duyurdu. ABD kanadında ise Başkan Donald Trump, Çin ile ticaret savaşının devam ettiğini vurgularken Kanada ile ticaret görüşmelerinin ise iyi gittiğini söyledi. Ayrıca ABD yönetimi, Amerikan vatandaşlarına yönelik kovuşturmalarına devam etmesi halinde Uluslararası Ceza Mahkemesine (ICC) yönelik ambargolara başlanacağı tehdidinde bulundu. Diğer taraftan ABD’de yaşanan kasırga endişesi ise belirsizlikleri artıran bir faktör olarak karşımıza çıkmakta. Veri akışında ise üretici ve tüketici fiyat endeksleri zayıf göründü. Bu hafta ekonomik takvimde Euro Bölgesi Ağustos ayı tüketici fiyat endeksi, satın alma endeksi (PMI) rakamları yer alırken ABD’de Ağustos ayı inşaat izinleri ve mevcut ev satışları takip edilecek. Bunun dışında ECB Başkanı Mario Draghi’nin hafta içinde konuşması olacak. Teknik olarak, yükselişlerin devamında 1.1685-1.1710-1.1790-1.1840 direnç seviyeleri izlenebilirken olası geri çekilmelerde 1.1630 1.1610-1.1560-1.1530 destek seviyeleri gündeme gelebilir.
Yurt içi tarafta haftanın ilk 2 işlem gününde dalgalı fiyatlamalar görülmekle birlikte; Suriye eksenindeki gelişmeler, ABD Merkez Bankası kararlarına yönelik beklentilerle Dolar Endeksi’nde oluşan fiyatlamalar ve gelişen ülkelerin durumu fiyatlamalar üzerinde etkiliydi. Çarşamba günü ABD’de gelen olumsuz ÜFE verisi ile Dolar Endeksi’nde görülen geri çekilmeler ile TL lehine fiyatlamalar görüldü. Perşembe günü ise 10 gündür merakla beklenen Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası /PPK(Para Politikası Kurulu) toplantısından Politika Faizi için 625 Baz puanlık artırım kararı çıktı. Karar öncesi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faiz artırımını tasvip etmediğini, TCMB’nin enflasyon hedeflerinin tutmadığını ve TCMB’nin faiz artışlarından dolayı vatandaşların ve iş dünyasının zarar gördüğünü söylemesi sonrası “TCMB’nin faiz artıramayabileceği” yönünde piyasada oluşan algı ile 6.55 seviyelerini test eden kur, TCMB kararı ile birlikte 6 TL seviyesine doğru hızla geri çekildi. Yine, bankadan yapılan açıklamada: 14 Ağustos’tan bu yana Gecelik Borç Verme Faizi’nden yapılan fonlamanın 14 Eylül’den itibaren Politika Faizi’ne kaydırılacağı ve bundan sonrasında da gerektiğinde ilave sıkılaştırma yapılabileceği yönündeki ifadeler de önemliydi. Haftanın son işlem gününde açıklanan Cari İşlemler Dengesi’nde de -1 Milyar 751 Milyon USD ile son 11 ayın en düşük açığı verildi. Bu hafta yurt içi tarafta; İşsizlik Oranı, Sanayi Üretimi ve Bütçe Dengesi, ABD tarafında ise; Konut Başlangıçları ve İnşaat Ruhsatları gibi önemli veriler takip edilecek. Yine, yurt içi tarafta Orta Vadeli Program ile sistematik risk unsurlarının durumu ve hükümet yetkililerinden gelebilecek açıklamalar kritik olacakken, yurt dışı tarafta ise; ABD’den Türkiye’ye yönelik gelecek açıklamalar, diğer gelişen ülkelerin durumu ve FED’in bu ayki FOMC toplantılarına dair beklentiler fiyatlamalar üzerinde etkili olabilir. Teknik olarak baktığımızda; aşağı yönlü hareketlerde 5.9650 seviyesi kritik olup, buranın altında kalıcılıklarda 5.7500 seviyesine doğru TL lehine işlemler derinleşebilir. Kurda yeniden yukarı yönlü hareketlerle 6.2760 seviyesi üzerine çıkılması halinde ise; 6.3730 ve 6.4750 seviyeleri takibe alınabilir.
Merakla beklenen İngiltere Merkez Bankası (BOE) Para Politikası Komitesi toplantısında beklendiği gibi faiz oranları değiştirilmedi. Karar sonrası yapılan açıklamada Banka, "Önceki toplantıdan bu yana, finansal piyasalarda gelen işaretler AB'den geri çekilme sürecine yönelik gelecekteki gelişmeler konusunda büyük belirsizlik olduğuna işaret ediyor" denildi. Bunun dışında İngiltere Maliye Bakanı Philip Hammond, BOE Başkanı Carney'in planlandığı gibi Haziran 2019'da görevden ayrılmayacağını ve görev süresinin Brexit sürecinde İngiltere ekonomisinin yön bulmasına destek olmak için Ocak 2020 sonuna kadar uzadığını duyurdu. Öte yandan geçtiğimiz hafta İngiltere’de Brexit konusuna dair gelişmeler, parite fiyatlamaları açısından daha çok önem arz etti. AB Brexit Müzakerecisi Michel Barnier, İngilter ile 6-8 hafta içinde bir anlaşmayı ummanın gerçekçi olduğunu deklare ederken İngiltere Başbakanlık Sözcüsü James Slack yaptığı açıklamalarda: Başbakan May’in, Avrupa Konseyi Başkanı Tusk ile pozitif ve yapıcı müzakereler gerçekleştirdiğini, kendi pozisyonlarını değerlendirip AB’nin de pozitif dönüşünü beklediklerini söyledi. Diğer taraftan Başbakan Theresa May’in de mensubu olduğu Muhafazakar Partili 50 kadar AB karşıtı milletvekilinin, bir araya gelerek May’i ne zaman ve nasıl görevden alabileceklerini tartıştıkları bildirildi. Bu durumda bir Başbakan değişikliği ve ya hükümet içerisinde oluşabilecek bir krizle ülkede seçim rüzgârlarının esmesi halinde dengeler sarsılabilir. Son olarak Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşu Moody’s ise İngiltere’nin AB ile anlaşma olmadan ayrılma olasılığının arttığına dikkat çekerken Brexit’in olmaması halinde İngiltere’nin ekonomik, mali ve kurumsal gücüne zarar vereceği uyarısında bulundu. ABD kanadında veri akışı olarak hem üretici hem de tüketici fiyat endeksi beklentilerin altında kaldığı görülürken haber akışında ise ABD’nin Çin ile yeni bir tur ticaret görüşmeleri teklifinde bulunduğu öğrenilse de Başkan Donald Trump’ın; ’’Çin ile anlaşma yapmak içim baskı altında değiliz. Onlar bizimle anlaşma yapmak için baskı altındalar. Bizim piyasalarımız yükseliyor, Çin'inki çöküyor.’’ sözleri daha müzakerelere başlamadan tıkanmasına neden olabilir. Bunun dışında ABD’nin bir diğer hattı olan NAFTA anlaşması için kaynaklar, sorunların tek bir oturumda çözülemeyeceği, Kanada’nın anlaşma için bir baskı hissetmediğini ve en iyimser senaryonun önümüzdeki hafta anlaşmanın sağlanması yönünde olduğunu belirtmekte. Bu hafta ise takip edilecek veriler olarak, İngiltere’de Ağustos ayı enflasyon rakamları ve perakende satışlar, ABD’de inşaat izinleri ve mevcut ev satışları ileri zamanlar için ışık tutabilir. Teknik açıdan, geçtiğimiz haftaki sert yükselişlerin devam etmesi için 1.3100 üzerinde kalıcılık önemli olup bu durumda 1.3135-1.3190-1.3250 direnç noktaları gündeme gelebilir. Satıcılı seyir halinde de 1.3055-1.2990-1.2900 destekleri test edilebilir.
ABD’de 6 Kasım’da gerçekleştirilecek kongre seçimi öncesi yükselen Petrol fiyatları ABD Başkanı Donald Trump için bir risk oluştururken, konuyla ilgili mücadele için ABD Enerji Bakanı Rick Perry görevlendirildi. Hafta içerisinde Suudi ve Rus meslektaşları ile bir araya gelen Bakan, büyük ölçekli Petrol üreticilerini İran yaptırımları öncesi emtia arzını yüksek seviyelerde tutması için cesaretlendirdiği yorumlarında bulunuldu. Rusya Enerji Bakanı Alexander Novak’ta İran’a uygulanacak ABD yaptırımlarının emtia arzında ileriye dönük sıkılaşmalar doğuracağını, Rusya’nın bu sebeple 6 ay içerisinde günlük üretimine 300 Bin varilden daha fazla ekleme yapabileceğini belirtti. İran’ın Ağustos ayı Petrol üretimi 150 Bin varil düşerek 3 Milyon 630 Bin varil seviyesine gerilerken, emtia ihracatı ise 280 Bin varil azaldı. Özellikle ülkeden yapılan Çin ithalatları yaklaşık yarı yarıya düşerken, Tahran yönetimi üretilen Petrolü şu anlık stok olarak saklamakta. Diğer yandan Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) başkanı Fatih Birol: Ticaret savaşlarına rağmen küresel Petrol talebinde bu yıl artış beklediklerini belirtirken; Venezüella’da yaşanan arz düşüşü, Orta Doğu’daki endişeler, İran ihracatı ile ilgili sorunlar ve kırılgan olan Libya ve Nijerya’daki sevkiyatların yılsonuna doğru piyasaları daha da sıkılaştırabileceğini aktardı. Hafta içi açıklanan Amerikan Petrol Enstitüsü (API) Haftalık Ham Petrol Stokları 8 Milyon 636 Bin varil azalış gerçekleştirirken, Enerji Bilgi Yönetimi (EIA) Ham Petrol Stokları ise 5 Milyon 296 Bin varil eksi vererek beklenti üstünde olumsuz bir tablo çizdi. Yine EIA tarafından açıklanan ABD haftalık üretim dataları ise 100 Bin varillik düşüşle 10 Milyon 900 Bin varil seviyesine geriledi. Cuma günü açıklanan Baker Hughes Sondaj Kuyusu Sayısı ise 7 kulelik artışla 867 toplam rakamına revize edildi. Emtia fiyatlamaları ise geçtiğimiz haftayı karla kapatırken, stoklarda görülen azalışlar ve Kasım ayında yürürlüğe girecek olan İran yaptırımlarının oluşturacağı arz aksaklıkları yukarı yönlü atakların baş sebepleriydi. Ancak Perşembe günü ile beraber artan ticaret gerginlikleri küresel Petrol talebini düşürebileceği beklentilerini oluştururken, ABD, Rusya ve Suudi Arabistan’ın artan üçlü diyaloğu ve üretim artışına gidebileceği izlenimleri satıcılı seyir oluşturdu. Bu hafta ise gündem konusunu 22 Eylül’de Cezayir’de bir araya gelecek olan OPEC üyelerinin Pazar durumunu tartışacağı toplantı oluşturmakta. Görüşme öncesi ve sonra gelebilecek açıklamalar emtia fiyatlamalarına direk etki edebilir. Ayrıca her hafta olduğu gibi bu hafta da gelecek Haftalık Ham Petrol Stokları, Baker Hughes Sondaj Kuyu Sayısı ve açıklanacak olan üretim rakamları takip edilecektir. Bununla birlikte İran nükleer anlaşması ve ticaret savaşları cephesinden gelebilecek haber akışları da önemli olacaktır. Teknik olarak baktığımızda ise 78.25, 78.50 ve 78.95 dirençleri izlenebilir. Olası geri çekilmelerde ise 77.60, 77.35 ve 76.90 destekleri bulunmakta.
ABD Başkanı Donald Trump’ın, Çin’e yönelik 200 Milyar Dolar’lık gümrük tarifelerinin yakın zamanda yürürlüğe alınacağı ve ileriye dönük 267 Milyar Dolar değerinde yeni gümrük tarifelerinin de gelebileceğini açıklaması sonrası tekrardan yükselen ticaret gerginlikleri Pekin yönetiminin uyarılarına rağmen artarak devam etmekte. İki ülke arasındaki gerginlikler sadece ticaret boyutlarında kalmazken; Çin’in, azınlık Müslüman baskısını hedef alan ABD Dışişleri Bakanlığı konuyu gündeme taşırken, Çin’e yönelik yeni ABD yaptırımlarının gelebileceği beklentilerini yaratmakta. ABD’de yer alan 60’tan fazla endüstri grubunun hükümete siyasi baskı yapabilmek adına bir koalisyona başladıkları da gelen bilgiler arasında. Yerel FED Başkanları ve FOMC üyelerinin ABD’li şirketlerin yaşanan ticaret gerginlikleri sebebi ile ülkenin çeşitli bölgelerinde yatırımları geri aldığını veya ertelemek zorunda kaldıklarının vurgulanması da ABD’li şirketlerin ticaret gerginliklerinden bunaldığının bir göstergesi olarak karşımıza çıktı. Diğer yandan bir süredir sürüncemede olan Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA) görüşmeleri ABD ve Kanada arasında devam etmekte. ABD Ticaret Temsilcisi Robert Lighthizer ile Kanada Dışişleri Bakanı Chrystia Freeland arasındaki son NAFTA görüşmeleri bir anlaşma olamadan sona ererken, Washington tarafı müzakereler için son tarihi Eylül ayı olarak açıkladı. Kanada Başbakanı Justin Trudeu yaptığı açıklamada mümkün olan en kısa zamanda ülkesi için iyi bir NAFTA anlaşmasına imza atmayı istediğini belirtti. Emtia fiyatlamalarına baktığımızda ise geçtiğimiz hafta ile beraber satıcılı seyir üçüncü haftasına taşınmış durumda. Hafta başında ABD ve Çin arasında görüşme beklentileri ile alıcılı seyir hâkimken, Başkan Trump’ın Pekin yönetimine karşı söylediği sert söylemler ticaret gerginliklerini arttırarak sert satışları beraberinde getirdi. Ayrıca ABD 2 yıllık tahvil faizlerinin 2.78 ile 2008 Haziran ayından bu yana en yüksek seviyeye ulaşması ve ABD 10 Yıllıklarının tekrardan 3 seviyesini test etmesi hafta sonuna doğru Dolar varlıklarını güçlü tutarak altında satıcılı seyri destekleyen bir diğer etmen olmakta. Güçlü bir DXY, Ons Altın gibi ticareti Dolar üzerinden yapılan varlıklara olan talebi azaltırken, ticaret savaşlarının etkileri ile Çin ekonomisinde ortaya çıkan daralmada emtia fiyatlamalarını etkilemeye devam etmekte. Bu hafta ise ABD ve Çin’den gelecek ekonomik verileri, ticaret savaşları ile ilgili haber akışları, tahvil getirileri ve Yuan kaynaklı fiyatlamaları da takip edeceğiz. Teknik olarak baktığımızda ise satıcılı seyrin devamında 1190, 1188 ve 1183 destekleri izlenebilir. Yukarı yönlü tepki alımlarında ise 1196, 1202 ve1207 dirençleri bulunmaktadır. Özellikle yukarı tarafta 1207’nin üzerinde kalıcılık sağlanması alış işlemlerini derinleştirebileceği gibi, 1183 altı kalıcılıkta da satış işlemleri hızlanabilir.
