Yazar: Şenay Şerefoğlu
Bugün Ocak ayı enflasyon rakamları açıklandı, yıllık bazda %10,35 gelen enflasyon beklentilerden düşük gelerek TL’nin gün içinde toparlanmasını sağladı.
2017 Ocak’ta %2,46 olan aylık enflasyonun Ocak 2018’de %1,02 seviyesine düştüğünü görüyoruz. Baz etkisi ile gerileyen enflasyon 12 aylık ortalamada %11,23 seviyesinde.
Enflasyon verisinin kalemlerine baktığımızda baz etkisi oldukça belirgin ve geçen yılın aynı ayına oranla ciddi düşüş var, ancak baz etkisi geçtikten sonra ne olacak? TCMB her seferinde enflasyonu dizginlemek için faiz mi artırmak zorunda kalacak?
TCMB’nin asıl görevi fiyat istikrarını sağlamak yani enflasyonu kontrol altında tutmak, ancak merkez bankası uzun zamandır bu hedefin oldukça uzağında. Bunun nedeni ise alınan kararların uygulanma kısmının eksik olması.
Yetkililer yıl için çok defa reformlar yapacaklarını belirttiler ve hatta bugün de Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, enflasyonu tek haneye indirmek için gerekli çabayı göstereceklerini belirtti. Ancak baktığımızda yıl içinde reformlar yapılmazken enflasyon artışını hızlandırdı, sonrasında TCMB sıkı politika uygulamak için faiz artışına gitti.
Enflasyonda geçen ay ve bu ay yaşanan düşüşte ne faiz artışının ne de alınan ancak uygulanmayan reformların etkisi olmadı. Geçen yıl ile aradaki fark baz etkisinin net sonucu olmakla beraber kurdaki geri çekilmenin bir miktar katkısı oldu. Belki Mart ve Nisan aylarında da enflasyonda sınırlı düşüş yaşanabilir, peki ya sonra?
Enflasyon her yükseldiğinde TCMB’nin sorumlu tutulması son derece yanlış, çünkü para politikası tek başına yeterli olmaz, evvela maliye politikasında sıkı duruş olmalı, ancak son sürece baktığımızda yapılan destek, ödenek ve giderler mali politikanın sıkı olmadığını gösteriyor. Buna ek olarak da gıda fiyatlarının henüz reformlarla kontrol altına alınamaması enflasyon riskini artırıyor.
İçeride bu durum yaşanırken küresel piyasalarda da rüzgar dolar lehine eser ve kur tekrar yükselişe geçerse? O vakit enflasyonda tekrar yükselişler devam edebilir ve yılı çift hanede kapatabiliriz.
Dolarda yaşanan düşüş ile gerileyen kur, aksi durumda tekrar atağa geçecektir ve fiyatlamalarda TL’nin değerlenmesi değil de doların değersizleşmesinin etkili olması, enflasyon kanadında ciddi sorunların olması, TL’nin en kırılgan para birimlerinden olmasının nedeni. Bu yüzden dolarda görülen en ufak yükselişe USDTRY kuru diğer GOP’lara oranla fazla tepki veriyor.
Dolar/TL kurunda etkili bir düşüş olması için TL'nin değer kazanması gerekiyor ve bunun için de en önce enflasyon sorununa gerçekten uygulanacak reformlarla müdahale edilmesi gerekiyor.