Eylül başında 3,39’un altına gerileyen ve yıl içinde düşüş trendinde olan USD/TRY , Eylül’ün ikinci haftası itibariyle yükselişe geçti, adım adım kurda yaşanan yükselişi incelediğimizde;
3,39 seviyesinden 3,46 üzerine yaşanan atakta doların olumlu enflasyon verisi ile küresel piyasalarda yükselişe geçmesi etkili oldu ve kur, TL diğer gelişen ülke para birimleri ile paralel performans gösterdi, yani USD/TRY kurundaki yükseliş küresel fiyatlamaya uyumluydu.
3,46 seviyesinden 3,52 seviyesine doğru yükselişte Irak sınırına yapılan askeri harekatın etkisi oldu, jeopolitik risk ile TL tarafındaki düşüş hızlandı ve negatif ayrışma başladı.
20 Eylül’de yapılan Fed toplantısı ile doların yönü değişti ve dolar, Aralık faiz beklentileri ile yükselişe geçti. Bu süreçte TL tarafında jeopolitik risklerin artması ve Kuzey Irak referandumundan evet sonucunun çıkması ile USD/TRY 25 Eylül’de 3,55 seviyesine yükseldi.
Dolar tarafındaki yükseliş devam ederken TL ise yüksek enflasyon ve jeopolitik riskler ile en çok değer kaybı yaşayan para birimi olmaya devam etti. Ardından açıklanan orta vadeli planda beklentilerin aşağı yönlü revize edilmesi TL üzerinde olumsuz etki yarattı ve kur 3,60 seviyesine yaklaştı.
Eylül’de beklenmedik düşüşler yaşayan TL, Ekim ayına da kötü başladı. 6 Ekim’de ABD’de saatlik kazançların yılın en yükseğinde gelmesi ve doların hızlı atağa geçmesi ile kur 3,64 seviyesine yükseldi ve haftayı 3,61 yakınlarında kapattı.
9 Ekim’de ABD ile yaşanan vize krizi USD/TRY kurunun haftaya sert yükselişle başlamasına neden oldu, serbest piyasada 3,85’i aşan kur, geri çekilmelerde 3,63 tabanını korudu.
Sonraki hafta ABD’nin Türkiye’deki bankalara ceza uygulayacağı haberleri ile yükselişe geçen kur, ardından Almanya ve diğer Avrupa bankalarının Türkiye’deki fonlarını azaltacağı haberleri geldi. Hafta içinde sürekli yükseliş yaşayan kur, üst üste gelen haberlerle 3,83 seviyesine yükseldi. Geri çekilmelerde 3,77 desteğini koruyan kur, Cuma günü ise 3,89’a yükselerek yılın en yüksek seviyesini gördü.
Enflasyonun %11,90 ile 9 yılın zirvesine ulaşması, buna karşın Kasım’da daha da yükseleceği beklentileri ile TL tarafında sert düşüşler yaşandı. ABD istihdam verisinin de dolarda olumsuz etki yaratmaması ile USDTRY, Cuma günü 10 kuruş yükseldi.
Türk Lirası’nın dolar karşısında en çok değer kaybeden para birimi olmasında en büyük etki ABD vize krizi olurken, enflasyon da artık gizlenemeyecek duruma geldi.
TCMB, kurdaki yükselişe müdahale etmek için bugün reeskont oranlarında indirime gitti ve TL haftaya pozitif başladı, ancak TL üzerindeki riskler devam ediyor.
Artan enerji fiyatları, kurdaki yükseliş ve kış mevsimin başlaması ile enflasyonun Kasım’da rekor tazelemesi bekleniyor. Buna karşın siyasi ve jeopolitik risklerin de devam etmesi TL’deki toparlanmanın kısa süreli kalmasına neden olabilir.
Bu hafta küresel piyasalarda ve yurt içinde veri akışı zayıf, dolar tarafında geçen haftaki yükseliş ivmesi azalırsa USD/TRY kurunda geri çekilmeler yaşanabilir. Ancak grafikte de belirttiğimiz gibi ilk ara destek olan 3,82 bu hafta korunursa tekrar 3,90 ve üzerine yükselişler yaşanabilir. Ancak en önemli destek olan 3,77’nin korunması, yükseliş ataklarının devam edeceği riskini gösteriyor. Bu nedenle 3,82 kırılsa dahi 3,77 korunursa alımlar devam edebilir.
