Türk Lirası, dolar karşısında dün gece ve bugün günün ilk yarısında 26 kuruş değer kaybetti, USD/TRY kuru 4,6620’den 4,9282’ye yükseldi. Kur, %5 üzerinde kazanç yaşarken TL, en çok değer kaybeden para birimi oldu.
Türk Lirası, yılbaşından bugüne dolar karşısında %22 değer kaybı yaşadı ve Arjantin pesosu ile beraber en çok düşüş yaşayan para birimi oldu. Mart ve Nisan aylarında yükseliş yaşayan kur, Mayıs’ta hiç görülmemiş ataklarla rekora yükseldi.
Nisan ayını 4,06 seviyelerinde kapatan kur, 1 Mayıs’ta S&P’nin not indirimine gitmesi ile 4,12’ye yükseldi. Devamında enflasyondaki yükseliş ve dolardaki güçlenme ile kur 4,30’lara yükseldi.
TCMB’nin ROM oranında indirime gitmesi ve TL likiditeyi azaltması ile bir miktar gerileyen kur, yetkililerin toplantılarından gelecek haber beklentileriyle 4,22’ye geriledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 11 Mayıs’ta TOBB Genel Kurulu’ndaki açıklamasında faizleri aşağı çekeceklerini, faizin enflasyonun nedeni olduğunu bir kere daha belirtti. S&P’nin not indirimini sert eleştiren Erdoğan ‘Bizi ne kur spekülatörleri ne faiz lobisi ne derecelendirme kuruluşu maskesi altında gizlenen Türkiye düşmanları ilgilendirmez.’ dedi.
11 Mayıs’ta 4,22’lerden yükselişe geçen kur, 15 Mayıs itibariyle ataklarını hızlandırdı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Londra’da Bloomberg’e verdiği röportajda başkan seçilmesi durumunda para politikasında daha etkin rol oynayacağını söyledi. Erdoğan’ın bu açıklamalarının ardından piyasalarda TCMB’ye dair ‘bağımsızlık’ endişeleri arttı ve aynı gün Moody’s ve Fitch’ten de negatif açıklamaların gelmesi ile kur 4,46’yı aşarak rekor tazeledi.
16 Mayıs’ta kurun 4,50’yi görmesinin ardından TCMB’den ‘Piyasalarda gözlenen sağlıksız fiyat oluşumları yakından takip edilmektedir. Gelişmelerin enflasyon görünümü üzerindeki etkileri de dikkate alınarak gerekli adımlar atılacaktır.’ açıklaması geldi ve kur 4,40’a sınırlı gerileme yaşadı.
Geçen haftayı, haftanın rekor seviyesi olan 4,50 yakınında tamamlayan kur, yeni haftaya sert ataklarla başladı. Pazartesi 4,57, Salı 4,67 ve bugün de 4,9282’ye yükselerek rekor üstüne rekor kırdı.
Türk Lirası’ndaki değer kaybının son 3 günde tarihi dip seviyelerde olması, piyasalarda da kaygılara neden oluyor. Piyasalar TCMB’den her an bir hamle bekliyor, ancak merkezin sessizliği algıda bozulmaya neden olurken liranın da değer kaybını genişletiyor.
Günde 26 kuruş bir hareketin yaşandığı, sağlıksız fiyatlamanın olduğu bir ortamda endişelerin azalması ve bankanın hem güven tazelemesi hem de güçlü olduğunu göstermesi için beklememesi gerekiyor.
7 Haziran’dan önce bankadan bir müdahalenin gelmemesi TL satışların devam etmesine neden olabilir. Ancak tekrar belirtelim ki merkezden gelecek bir hamle kurda kısa süreli etki yaratabilir, çünkü para politikası tek başına lira üzerinde yeterli olamayacaktır.
Yaşanan bu sert yükselişlerin enflasyon başta olmak üzere maliyeti fazla olacak ve devam eden aylarda yine enflasyon-yüksek kur sarmalı kendini gösterebilir. Bu nedenle evvela maliye politikasında daha anlaşılır, daha belirgin ve daha etkili aksiyonlar alınması gerekiyor.