TCMB Yarın Faizi Pas Geçecektir: Risklerdeki Artışla Birlikte Dolar da Artabilir

23.06.2022 Perşembe (Yarın) TCMB faiz kararını açıklayacak. Piyasa beklentileri Merkez Bankası’nın faizleri %14.00’te sabit bırakacağı şeklinde. Bende TCMB’nin faizleri sabit bırakacağı düşüncesindeyim. Ancak bunun hata olacağını ve enflasyonun arttığı bir ortamda reel faizlerin daha da gerilemesinin dış finansman açığının kötü etkilenmesine neden olacağını bununda döviz likidite sorunu yaratacağını ve kurlarda yükselişe dolayısıyla enflasyonu daha da artıracağını tekrar tekrar vurgulayalım. Aslında faiz treni de kaçtı. Ama zararın neresinden dönersek kardır. 



Peki Merkez Bankası faiz kararı sonrası bunun piyasalara nasıl yansıması olacak?

Dünya genelinde enflasyon hız kesmiyor. Gıda fiyatlarındaki yükselişin yanı sıra dünyanın enerji krizine savrulması bunun yanında bazı malların arz tedarikinde yaşanan sorunlar nedeniyle fiyatlarında gördüğümüz yükseliş, dünya genelinde korona virüs sınırlamalarının kaldırılması sonrası tüketici harcamalarında yaşanan artış ve son olarak ücretlerin sert yükselmesi dünya genelinde enflasyonun kalıcı olacağını göstermekte. Uzun süredir enflasyonun kalıcı olacağının zaten altını çiziyoruz. Merkez Bankaları bu durum karşısında bir bir faiz artırımına giderken enflasyonu düşürücü önlemler almaya devam ediyor. Küresel bazda bir miktar talebin yavaşlaması bir miktarda korana virüs ve Rusya-Ukrayna savaşı sonrası rahatlamanın etkileriyle hammadde maliyetleri son 1-2 haftadır geriliyor. Bu durumun sürmesi küresel büyümenin artması ve enflasyonun azalması için çok önemli. Erken konuşmayalım etkilerini izleyeceğiz. Ancak yine de Merkez Bankaları faiz artışını sürdürecektir. Çünkü faiz artırımının etkilerini görmek için zamana ihtiyaç var.

Fed bu yüzden son toplantısında faizleri %1.75’e çıkartarak beklenti üstü faiz artırımına gitti. Çekirdek enflasyonda yavaşlama enflasyonun bir miktar geri çekilebileceğini gösterirken baz etkisi ise bu geri çekilmenin beklenildiği kadar sonuç vermeyeceğini işaret ediyor. Sonuç olarak ABD yılı %7-%8 arası bir enflasyon %4 civarı bir faiz ve büyümede azalışla kapatabilir. Bu yüzden Başkan Powell’ın da dediği gibi enflasyon düşmediği sürece faiz artırımları devam edecek. Görünün o ki Fed 2023 yılında da faiz artırımlarına devam edecek.

Özellikle ABD 10 yıllık tahvil faizine dikkat çekiyorum. 40 yıllık trendin kırılmasıyla ABD 10y tahvil faizlerinin %5.25’lere yolculuk başlattığını düşünüyoruz. Ayrıca Fed’in 47.5 milyar dolar ile başlayan bilanço azaltımı Eylül ayında 95 milyar dolara çıkacak. Bu doların piyasada zor bulunmasına ve daha yüksek maliyetten bulunmasına sebep olacaktır. Buda şüphesiz ki piyasa faizlerinin daha yükselmesi, daha fazla maliyetle borçlanılması ve küresel piyasalarda doların tüm para birimlerine karşı yükseleceğine işaret etmekte. Gelişmekte olan ülkeler bu durumdan en çok etkilenecektir. Maalesef bu ülkelerin başında Türkiye’de gelmektedir. Dünya genelinde artacak borçlanma maliyetleri ve dünyada artık ucuz para bulmanın imkansız olacağı bir yapıda cari açık veren ve döviz ihtiyacı olan ülkelerin ekonomilerinde ciddi bozulmalar görülecektir. Bu durumda özellikle gelişmekte olan ülkelerden ciddi sermaye çıkışlarının yaşanmasını bekliyoruz. Her ne kadar Türkiye’de yabancı sermaye yıllara göre çok olmasa da Türkiye ülkeye yeni döviz sokamayacağı için bu seferde kur şokuna uğrayacaktır.

Şunu hiçbir zaman unutmamalıyız. Eğer Fed parasal bir sıkılaştırmaya gidiyor ise cari finansman açığı olan ülkelerin bu durumdan olumsuz etkilenmeme şansı yoktur. Her şeyi doğru yapsalar bile. Ancak buna birde o ülkelerin kendi dinamiklerinde yaptığı hatalar eklenirse o zaman durum vahim olacaktır. Dış ticaret dengesinde açık artmaya devam ediyor. Yani ithalatımız yaptığımız ihracattan daha fazla. Enerji maliyetlerimiz yükseliyor her ne kadar turizm gelirleri artış kaydetse de. Bu durum cari açığın artmasına neden oluyor ve bu açık artmaya devam edecektir de. Bu durumda gerekli olan döviz finansman açığı rezervlerden karşılanması gerekiyor ama o noktada da rezervlerin azaldığını görüyoruz. Bunun sonucunda döviz likidite krizi yaşanabilir. Siz nötr faiz politikası uygulamadığınız sürece yani enflasyon-faiz arasındaki farkı gidermediğiniz sürece ne yazık ki ortada bulunan riskleri kaldıramazsınız.

Önümüzdeki dönemde gelen zamlar, gıda ve enerji fiyatlarındaki yükseliş enflasyondaki yükselişin devam edeceğini bize göstermekte. Reel faizler noktasında reel faizlerin giderek düşmesi kur sıçramalarını tetiklemekte. Kur ile reel faiz arasında birebir bağlantı olduğu görülmekte. Biz ne kadar eksi reel faiz verirsek o kadar kur sıçramasına maruz kalacağız demekki. Geçen senenin yılbaşında benzerlerimize göre pozitif reel faiz veren tek ülke iken bugün negatif reel faizin en çok yükseldiği ülke konumuna geçmemiz 23 Eylül’den bu yana kurun yaklaşık %100 değer kaybetmesine oldu. Güven probleminin yarattığı soruna birde reel faizlerde negatif bir durum eklenirken yurtiçinden para çıkışları yaşanıyor. Bu durum dolarizasyonu da artırmakta. Ayrıca bundan sonra dünya genelinde doların değer kazanacağı bir süreç bizi beklerken bu durum kurlarda tarihi zirvelerin devam edeceğini göstermekte. 










DOLAR/TL


Teknik olarak baktığımızda USD/TRY’de yükseliş devam ediyor. 15.65 seviyesinin üzerinde kaldığımız sürece bu eğilimin devam edeceğini söyleyebiliriz. Yukarıda önce tarihi zirve noktası olan 18.30 direncini takip edeceğiz. Fed’in sert sıkılaşmaya gittiği bu ortamda dolar küresel piyasalarda yükselişine devam edecektir.

Yukarıda 17.40 seviyesinin üzerinde önce 18.30 ve arkasından 20.00 direncine doğru yükseliş yaşanabilir. Aşağıda ise 16.70 seviyesinin altında önce 16.14 ve arkasından 15.65 desteğine kadar düşüşler görülebilir.

BİST100


Teknik olarak baktığımızda BİST100’de satış baskısı hakim. 2598 kritik bir seviye. Eğer bu seviye kırılırsa alış baskısı ağırlık kazanacak ve yeni bir yükseliş hareketi yaşanacaktır. Kırılmaz ise 2400 desteğine doğru düşüş görülebilir.

Yukarıda 2598 direncinin üzerinde 2660 ve arkasından 2737 seviyesi test edilebilir. Aşağıda ise 2533 desteğinin altında önce 2469 ve arkasından 2400 seviyesine kadar düşüş izlenebilir.