Piyasaların haftanın başından beri beklediği ABD tarım dışı istihdam değişimine sadece bir kaç saat kaldı ve gelin bu ay ki beklentiler ne ve verilerin piyasa üzerindeki nasıl bir etkisi olur her ay olduğu gibi bir gözden geçirelim.
Beklentiler: Tarım dışı istihdam değişimi, beklenti 201 bin İşsizlik oranı, %5.1 Ortalama saatlik kazançlar, beklenti %0.2
Bazı öncü göstergeler: ADP tarım dışı istihdam değişimi 200 bin, önceki 186 bin Eylül ayı haftalık işsizlik başvuruları ortalaması 272 bin, Ağustos ayı 275 ISM imalat PMI istihdam bileşeni 50.5, önceki 51.2
ISM imalat PMI bileşeni önceki aya göre daha düşük bir tarım dışı istihdam değişimi gelebileceğini düşündürüyor fakat en önemli öncü gösterge ADP özel sektör istihdam değişiminde önceki aya göre daha fazla artış var.
Neye dikkat Etmeli?
Saat 15.30'da sadece tarım dışı istihdam değişimi değil işsizlik oranı, ortalama saatlik kazançlar gibi diğer önemli istihdam göstergeleri açıklanacak. 200 bin üzeri tdi değişimi artık standart bir hal aldı fakat Fed maaşlardaki artışın güçlü bir şekilde devam etmesini istiyor. Maaşlarda yaşanacak olan iyileşme beraberinde enflasyonda da beklenen iyileşmeyi getirebilir.
Sadece ve sadece tarım dışı istihdam değişimine bakarak değerlendirme yaparsak yanılabiliriz. Beklenti altı kalan 190 bin civarında bir tdi artışına karşın beklenende daha güçlü bir maaş artışı piyasa tarafından iyi bir rapor olarak algılanabilir.
Niye önemli?
Fed'in üç önemli sorumluluk alanlarında finansal istikrar, enflasyon ve istihdam var. Piyasa Fed'den Eylül ayında bir faiz artışı bekliyordu fakat FOMC'nin açıklamalarında istihdamın ve enflasyonun daha fazla güven vermesi gerektiğine vurgu yapıldı. Dikkat edilmesi gereken ve belki de tdi değişimi kadar önemli olan bir gösterge ortalama saatlik maaşlar. İstihdam piyasasındaki sıkılaşma ve gelecek enflasyon için çok önemli bir ölçüt.
Eylül ayı toplantısında global gelişmelere ve Çin ekonomisinde yaşananların yakın takip edildiğine vurgu yapılmıştı. Fed'in temkinli bir tutum sergilediğine şahit olduk fakat politika yapıcıların açıklamaları özellikle geçtiğimiz hafta Yellen'dan gelen açıklamalar bu yıl hala faiz artışının masada olduğu yönündeydi. Güçlü bir istihdam raporu ve enflasyonun beklenen güveni vermesi Fed'in sene sonuna kadar faiz artışına başlamasına yardımcı olabilir.
Veriler doları nasıl etkiler?
Piyasalarda son dönemlerde öngörülmezlik son derece fazla ve bu sebeple paritelerde ani yön değişimleri yaşanabiliyor. Gelecek olan güçlü bir istihdam raporu paritelerde dolar baskısının artmasına neden olabilir. EUR/USD'de 1.11 altına, GBP/USD'de ise 1.51 altına sert bir düşüşe şahit olabiliriz.
İçeriye baktığımızda ise siyasi belirsizlikler ve şiddet olayları nedeniyle Türk Lirası zaten zayıf ve USD/TRY 3.00 üzerinde günlük kapanışlarına devam ediyor. Gelecek olan iyi bir istihdam raporu USDTRY'de 3.07 bölgesine doğru yükselişi beraberinde getirebilir.
Zayıf bir istihdam raporu gelmesi durumunda ise dolarda geri çekilme yaşanacaktır ve bunun sonucunda ise Fed'in daha temkinli bir tutum sergilemesine şahit olabiliriz. Lira üzerindeki kırılganlıkların artmasına neden olan siyasi belirsizlikler ortadan kalkmadığı sürece dolardaki geri çekilme çok uzun sürmeyebilir.