Tanzim satış nedir?
Temel ihtiyaç ürünlerinde kara borsanın yaygın olduğu 70'lı yıllarda o dönemki belediyeler tarafından alınan bir önlem olarak başlayan tanzim satışta amaç, ihtiyaç olan ürünü aracısız ve daha ucuza vatandaşa ulaştırmaktır.
2018'de gıda fiyatlarında çok yüksek seviyelerde zamlar yaşandı. Haziran ayında patates ve soğan fiyatları rekor yükseliş yaşadı. Bu yükselişe neden olarak üretici, hastalık ve az üretimi gerekçe gösterirken devlet ise stokçuluk olduğunu açıkladı. Depolara baskınlar yapıldı, cezalar kesildi ve fiyatlar düşürülmeye çalışıldı.
Ağustos'ta USD/TRY başla olmak üzere tüm döviz kurlarında rekor yükseliş yaşanmasının ardından salçadan diş macununa, çocuk bezinden tavuk fiyatlarına kadar tüm ürünler %100'e yakın zamlandı. Bu süreçte kurdaki yükselişten etkilensin etkilenmesin tüm ürünlerin fahiş oranda yükseliş yaşaması sonrasında fırsatçılığı engellemek için marketlere baskınlar düzenlendi, cezalar verildi, ancak fiyatlar kurdaki düşüş kadar geri çekilme yaşamadı!!
Enflasyon Ekim'de %25'e yükselerek son 15 yılın zirvesine çıktı ve ekonomide ciddi hasarın önünü açan yüksek enflasyonu engellemek için enflasyonla mücadele kapsamında fiyatlardaki oynaklık yakından takip edildi.
Ocak ayında ise, Antalya'da yaşanan hortum felaketinin ardından özellikle sebze fiyatları %100'e yakın zamlandı. Zam şampiyonu %88 ile çarliston biberi olurken patlıcan ve ıspanakta da rekor artışlar oldu.
Hükümet önlem olarak tanzim satışlarına başladı, bu uygulama ile ürünler aracısız direkt yerindeki halden alınıyor (ürünlere kar eklenmiyor, sadece nakliye maliyeti ekleniyor) ve belirlenen satış noktalarında belediyeye bağlı araçlardan satışa sunuluyor. Uygulamada şimdilik biber, patlıcan, patates,soğan,domates,ıspanak ve salatalık var. Bir kişi bu ürünlerin her birinden en fazla 3 kg alabilecek ve yapılan açıklamaya göre ilerleyen günlerde bu ürün yelpazesi genişletilerek temizlik malzemeleri de dahil edilecek.
Bu arada seracılığın ne denli önemli olduğunun anlaşıldığını ümid ediyoruz ve yetkililerden de seracılığı geliştirecek adımların atılacağı açıklaması geldi.
Gelelim işin enflasyon kısmına;
TUİK, geçen ay enflasyon sepetini güncelledi, ancak uygulamada değişikliğe gitmedi. Yani, TUİK her ay içinde 2 defa daha önceden belirlenmiş yerlerden sepeti doldurmaya devam edecek. Dolayısıyla tanzim satış yerleri sepet içinde olmamalı. Ancak, tanzim satış yerlerindeki düşük fiyatın marketlerde de fiyatları aşağı çekmesi durumunda gıda enflasyonunda gerileme görülmesi bekleniyor.
Bu arada tanzim satışlarının şimdilik 2,5 ay kadar devam etmesi planlandı, seçim sonrasında ise devam edip etmeyeceği henüz belli değil...