Piyasalarda Domino Etkisi mi Yaşanıyor? SVB ve Silvergate'in İflası

Powell’ın sivri dili para piyasalarındaki faiz fiyatlamalarını geçtiğimiz hafta altüst ederken iki önemli bankanın iflası hafta kapanışında pastanın üstüne eklenen kiraz oldu.

Girişim sermayesi destekli teknoloji girişimlerinin yarısının çalıştığı ABD’nin en büyük 16. bankası SiliconValleyBank, yükselen faiz fiyatlamalarından sonra tahvil pozisyonlarında oluşan zararları realize etmek zorunda kaldı ve iflas etti!


Bir bankanın işi, müşteri mevduatlarını almak ve bir kısmını insanlara ve işletmelere borç vermektir. Pandemiyle birlikte özellikle teknoloji girişimleri SVB'yi mevduatla doldurdu. Üstelik harcamalar azaldığından kredilere talep de çok yoktu.

SVB, topladığı nakitlerle o dönem tahvil aldı. Çünkü tahvil her zaman güvenlidir ve faiz getirisi de vardır. Ancak bir başka domino taşı, pandemi döneminde devrilmişti. Enflasyon piyasayı sarmaya başladıkça artırılan faizler mevcut tahvillerin (yani eski) değerini düşürdü.

Peki sonra ne oldu? Geçtiğimiz hafta Powell, faiz artırımlarının yeniden hızlanması gerekebileceği mesajını verdi. Faizler arttıkça mevcut (yani eski) tahvillerin değerinin düşecek olması, tahvil bulunduranların vade gününü beklemeden tahvillerini satmak istemesine neden oldu.

İşte batışın hikayesi tam da bu telaşla başladı.

Silicon Valley Bank 'ın 21 milyar dolarlık tahvil pozisyonunu yaklaşık 1,8 milyar dolar zararla kapatması ve 2 milyar doların üzerinde sermaye artırımına gideceğini duyurması gemi su alırken üzerine yeni yükler koyması demekti.

SVB’nin finansallarına baktığımızda, yaklaşık 186 milyar dolar varlığa karşılık 190 milyar dolarlık bir borcu olduğu belirtilebilir. SVB’nin varlığının yaklaşık 12 milyar doları nakit geri kalanı ise HQLA dedikleri varlıklar ve kredilerden oluşuyor. Borçlarına baktığımızda ise 150 milyar dolarlık sigortası yurtiçi mevduatlardan oluştuğu dikkatleri çekiyor.

Finansallardaki pek de iç açıcı olmayan görünüm ve faiz artışlarının yarattığı endişelerin sonucu ortaya çıkan “bank run” yani bankadaki mevduat hesabi sahiplerinin, hesaplarını bozdurmak icin topluca o bankaya hücum etmesi iflası hızlandırdı.

2008’den bu yana ilk kez büyük bir bankanın çöküş anıydı bu.

Üstelik girişim sermayesi destekli teknoloji girişimlerinin yarısının çalıştığı bir bankanın, ABD’nin en büyük 16. bankası Silicon Valley Bank'ın iflasıydı.



SVB'nin çöküşü bir başka ABD'li banka olan Silvergate'in iflas kararından hemen sonra geldi. Doğrusu bu karar da kripto borsasında yaşanan gelişmelerin bir domino etkisiydi. FTX 'in çöküşü, kripto hizmeti odaklı bankanın krizi aşamamasına ve iflas kararı almasına neden oldu.

Bir başka ürkütücü konu ABD'de girişim sermayesi destekli teknoloji girişimlerinin yarısının SVB ile çalışıyor olması. Bu da SVB'de yaşanan gerilimin Silikon Vadisi'ndeki girişimlerin neredeyse yarısını etkileyeceği anlamına gelir.

Tabii bu krizin bir de diğer bankalar üzerindeki gölgesi var. ABD'li iki bankanın üst üste aynı hafta gerçekleşen iflası ile ABD'li dev bankaların piyasa değeri hızla eridi. Kriz, Asya ve Avrupa'daki bankalara da hızla yayıldı.

Ve bir haber de Signature Bank tarafından geldi.

Banka, eyalet yetkilileri tarafından kapatıldı. Bunun üzerine ABD Hazine Bakanlığı, Fed ve FDIC ortak bir açıklama ile bankacılık sistemine güveni tesis etmeye yönelik adımlar açıkladılar.

Açıklamaya göre FDIC SVB’deki sorunları “tüm mevduat sahiplerini” koruyacak bir şekilde çözecek ve Signature Bank’teki tüm mevduatlar geri ödenecek.

Tüm bu yaşananların ardından Fed, bankalara normalde sağladığından daha uygun koşullarda bir yıllık krediler sunan yeni bir “Banka Vadeli Finansman Programı” açıkladı. ABD Merkez Bankası ayrıca, başlıca doğrudan borç verme aracı olan iskonto penceresi aracılığıyla borç verme koşullarını gevşetti.

SVB, WashingtonMutual'ın 2008'deki çöküşünden sonra ABD tarihindeki en büyük ikinci banka iflası. Washington Mutual, iflasından sonra neredeyse hiç fiyatına JPMorgan Chase (NYSE:JPM)'e satılmıştı. (Kaynak) SVB'nin de benzer bir kaderi paylaşması beklenebilir demiştik ki ilk haber bu sabah HSBC'den geldi.

Sky News'ta yer alan habere göre HSBC, Silicon Valley Bank 'ın (SVB) İngiltere iştirakini 1 sterlin bedelle satın alıyor.

10 Mart itibariyle SVB İngiltere'nin 5,5 milyar sterlin kredi portföyü, yaklaşık 6,7 milyar sterlin tutarında mevduatı olduğu belirtildi.

Domino etkisi demişken SVB iflasıyla taşlar birden çok yerde devrilmeye başladı. Kripto piyasasının en büyük ikinci sabitkoini olan USD Coin'in (USDC) ihraççı firması Circle Internet Financial'ın iflas eden Silicon Valley Bank'ta 3,3 milyar dolar riski bulunduğu haberiyle büyük değer kaybı yaşayarak 81,5 sente kadar düştü.

ABD borsası Coinbase (NASDAQ:COIN), USDC ile ABD doları arasındaki dönüşümleri geçici olarak duraklattığını söyledi. Rakip borsa Binance ayrıca USDC'nin Binance markasını taşıyan bir stablecoin olan BUSD'ye otomatik dönüşümlerini duraklatacağını söyledi.

Krizin odağında Circle, USDC‘nin arkasında duracağına dair taahhüt verdi ve gerekirse dış kaynak arayacaklarını açıkladı. Circle’ın açıklamasının ardından USDC, güncelde 0,99 dolara kadar yükseldi.