Petrol fiyatları geçen haftayı %4'ün üzerinde artışla kapattıktan sonra bu hafta devam eden rahatlama rallisini uzatmaya çalışıyor. ABD ham petrolü ve ısıtma yakıtı arzındaki sıkışıklığın etkisiyle Perşembe günü fiyatlar üst üste dördüncü gün kazançlarını uzattı.
Petrol fiyatlarındaki artış, ABD'de yeni resmi verilerinin 16 Aralık'ta sona eren hafta için ham petrol stoklarının 5,89 milyon varille beklenenden daha büyük düşüş kaydettiğini göstermesinin ardından geldi. Ayrıca, jet yakıtı ve ısıtma yakıtı da dahil olmak üzere damıtılmış ürün stokları da analistlerin beklentilerinin aksine daraldı.
Stoklardaki düşüş, ABD'yi şiddetli bir fırtınanın vurmasının beklendiğini gösteren son hava tahminlerini takip etti. Hava durumu raporları Teksas'ta sıfırın altında rüzgarların yanı sıra Florida ve doğu eyaletleri için rekor soğuklar öngörüyor.
Tatil sezonu öncesinde yaşanan seyahat patlaması nedeniyle jet yakıtı talebinin de artması bekleniyor. Ancak fırtınanın seyahat talebini düşürmesi halinde taşıma yakıtı tüketimi gerileyebilir.
Çin Petrol Fiyat Sınırlamasını Reddetti
Sektördeki uzmanlara göre Çin'deki bağımsız petrol rafinerileri, Batı'nın Moskova'yı hedef alan yaptırımlarının kendilerine önemli fiyat indirimleri için pazarlık yapma kozu vermesi nedeniyle düşük maliyetli Rus petrolünü işleyerek daha fazla kâr elde ediyor.
G7 üyesi ülkeler 5 Aralık itibarıyla Rus petrolü için varil başına 60 dolar tavan fiyat uygularken, Avrupa Birliği (AB) de Moskova'nın Ukrayna'daki savaş finansmanı çabalarını kısıtlamak için Rusya'nın deniz yoluyla petrol ithalatına yasak getirdi. Sonuç olarak Rusya, ham petrolünü Batı'dan Asya'ya daha ucuz fiyatlarla yönlendiriyor.
Piyasa katılımcılarına göre Çin, ülkedeki bağımsız rafinerilerin daha kısa nakliye mesafelerini ve düşük kükürt kalitesini tercih ettiği için Doğu Sibirya Pasifik Okyanusu (ESPO) ham petrolünü tavan fiyatın üzerinde satın almaya devam ediyor.
Bu arada Hindistan, Rus Ural ham petrolünü varil başına 60 doların altında daha yüksek indirimlerle alıyor. Emtia ticareti faaliyetleri, Rus ESPO ham petrolüne benzer kalitede petrolün daha uygun fiyatlarla ikamesinin mümkün olmadığını gösteriyor.
AB enerji bakanları Pazartesi günü doğal gaz fiyatlarını megawatt saat başına 180 euro ile sınırlama konusunda anlaşmaya vardı, ancak Avrupa Komisyonu (AB) "risklerin faydalardan daha ağır basması" halinde sınırın kaldırılabileceği uyarısında bulundu. Tavan fiyat, petrol fiyatlarının varil başına 60 dolarla sınırlandırılmasından sadece birkaç hafta sonra geldi.
Bu Petrol Rallisi Sürebilir mi?
Emtia boğaları şimdi petrol fiyatlarında devam eden yükselişin, düşen arz ve ABD ve Avrupa'da kışın daha şiddetli geçeceği beklentileriyle 2023'e kadar sürebileceğini umuyor. Bu haftanın başlarında S&P Başkan Yardımcısı Dan Yergin, petrol fiyatlarının 2023 yılında varil başına 90 dolara çıkmasını beklediğini söyledi.
Yergin, Çin'in Covid kısıtlamalarından tamamen yeniden açıldığında fiyatların varil başına 121 dolara kadar bile ulaşabileceğine inanıyor, ancak hâlâ petrol piyasasını çevreleyen büyük belirsizliklerin olduğunu da ekliyor. Bu belirsizlikler arasında Fed'in kararları, Çin'in talebi ve Rusya'nın uygulanan fiyat sınırlamalarına vereceği tepki yer alıyor.
"2023 için baz senaryomuz Brent için 90 dolar ancak diğer senaryolara da bakmanız gerekiyor. Eğer Çin COVID salgınını atlatırsa... o zaman piyasaya çok fazla talep eklersiniz," diyor Yergin.
Yergin, Çin'deki yeniden açılmanın petrol fiyatlarına "büyük bir destek" sağlayabileceğini ve petrol ve doğal gaza yapılan yatırımların yetersizliğinin de yardımıyla varil başına 121 dolara çıkarabileceğini sözlerine ekledi. Öte yandan, ekonomik bir resesyon olasılığı gibi faktörler de fiyatları varil başına 70 dolara kadar düşürebilir.
S&P'nin son tahminine göre, Çin'deki petrol talebi önümüzdeki yıl günlük 15,7 milyon varile ulaşabilir ve bu da 2022'ye kıyasla 700.000 varillik bir artış anlamına geliyor.
Benzer bir şekilde, alternatif yatırım şirketi Ninepoint Partners'ın ortağı ve kıdemli portföy yöneticisi Eric Nuttall, petrol fiyatlarının 2023 yılında varil başına 100 dolara ulaşmasını beklediğini söyledi.
Bu tahmin; Çin'in sıkı sıfır vaka politikası ve ABD'nin Stratejik Petrol Rezervi (SPR) kullanımı gibi bu yıl petrol fiyatlarında düşüşe katkıda bulunan birçok rüzgarın önümüzdeki yıl durması beklenirken geliyor.
Nuttall, bunun yanı sıra Batı'nın Rusya'nın petrol ve doğal gazına yönelik yaptırımlarının da petrol fiyatlarını yükseltebileceğini belirtti. Nuttall ayrıca enerji piyasasının güçlü talep nedeniyle diğer sektörlerden daha iyi performans göstermeye devam edeceğini düşünüyor.
Bank of American analistleri de geçen hafta benzer bir görünüm sunarak, Fed'in daha gevşek bir para politikasına kayması ve Çin ekonomisinin yeniden açılışının desteği ile petrol fiyatlarının varil başına 90 doların üzerine çıkabileceğini öngördü.
Analistler, "2023 yılı için petrol talebi ve fiyat tahminlerimiz büyük ölçüde Çin ve Hindistan'daki güçlü talep büyümesine dayanıyor, bu nedenle Asya'da yeniden açılmalarda herhangi bir gecikme beklenen fiyat yörüngemizi etkileyebilir," diye yazdı.
Özet
Emtia analistleri ve yatırımcıların ortak fikri, arz tarafında yapısal bir yatırım eksikliğinin olduğu ve bunun 2023 yılında petrol fiyatlarının yükselmesine yardımcı olabileceği yönünde gibi görünüyor. Arz sıkışıklığının yanı sıra Çin'in yeniden açılma potansiyeli, petrolün cazip bir alternatif yatırım olarak statüsünü korumaya hazırlanıyor. Petrol fiyatları son 10 günde yükseldi ve ham petrol fiyatları bu ayın başlarında kaydediln 2022 düşük seviyesine göre %12'nin üzerinde değer kazandı.