Petrol, İran’a yaptırımların kaldırılması sonucunda 28 dolar seviyesini aşağı yönlü kırdı. Malumunuz İran; petrol de dünyanın 3. büyük, doğalgaz da 4. büyük rezervlerine sahip. Gerçi İran’a olan yaptırımların kaldırılacağı 1 sene önceden beri biliniyordu ve büyük ölçekte fiyatlanmıştı. Yine de İran’ın haftada 500.000 varil petrol üretebileceğini açıklaması üzerine düşmekte olan petrol piyasası üzerinde ayıların lehine yeni bir baskı oluştu.
Analistler, petrolün 20- 30 dolar arası ila 10-20 dolar arası bantta hareket edebileceği yönünde iki farklı seçenek sunuyor.
Peki, petroldeki düşüşü frenleyecek olan sebepler neler?
Aslında petrol 125 dolar tepe seviyelerine gelmeden önce, 1999 Ocak ayı içerisinde 10 doların altına gerilemişti. Opec petrol bakanları tarafından üretimi kısma kararı alınması üzerine petrolde de boğa dönemi başlamış oluyordu.
Gün itibariyle petrolde üretim maliyetleri birçok ülke için 28 dolar seviyesinin üzerinde bulunuyor.
Suudi Arabistan‘da ise petrol maliyetleri her ne kadar 10 doların altında olsa da uzmanlar tarafından yapılan hesaplamalar sonunda petrol fiyatlarının önümüzde ki 5 yıl boyunca düşük seyretmesi ve S.Arabistan’ın gerekli önlemleri almaması halinde ülkenin kâğıt üzerinde iflasından bahsediliyor.
Öte taraftan İran, 1980 yılından beri ambargo altındaydı. Mevcut teknolojisi ve üretim araçları bir hayli eski. Petrol üreten ülkeler yeni yatırımları askıya almışken bu fiyatlardan İran’ın altyapıyı yatırımları ne derece sağlıklı olur kestirmek güç.
Amerika’da süren ılımlı ekonomik havanın ve gelişmelerin Avrupa tarafından da destek bulması halinde dünya genelinde süren ekonomik daralmanın daha da zorlayıcı bir hâl almadan atlatılabileceği ve gerek petrolde, gerekse dünya borsalarında hızlı bir toparlanmanın gerçekleşebileceği kanaatindeyim. Düşük petrol fiyatları enerji sektöründeki maliyetleri düşürse de Opec’in ve petrol üreten ülkelerin elinde üretimi kısma kartı güçlü bir hamle olarak bekliyor.
Petrol de kısa pozisyona girmeyi planlayan yatırımcılara 2 ila 5 dolar arasındaki tepki alımlarına dikkat etmelerini öneririm. Her ne kadar 20 dolar seviyeleri çok uzak görünmese de yaşanacak sert dalgalanmalara dikkat edilmesi ve yapılan açıklamaları sıkı bir şekilde takip edilmesini öneriyorum.