- Rusya, Mart ayı üretimini günlük 500.000 varil azaltma sözünü fazlasıyla yerine getirerek günlük 700.000 varil azalttı.
- Üretim kesintisine rağmen Rusya'nın ham petrol ve petrol ürünleri ihracatı, Nisan 2020'den bu yana en yüksek seviyesine çıktı.
- Piyasa katılımcıları, Rusya'nın Mayıs ve Haziran aylarındaki üretimini yakından takip etmeli, zira her iki ürüne de güçlü talep olması halinde ülke, üretimini artırabilir.
Rusya, Şubat ayındaki duyurusunda Mart ayı petrol üretimini, Şubat ayı üretim seviyesi olan günlük 10,2 milyon varilden günlük 500.000 varil azaltacağını açıkladığında manşetlere çıkmış ve piyasaları hareketlendirmişti.
Bloomberg'e göre Rusya aslında sözünü fazlasıyla yerine getirdi ve Mart ayı üretimini günlük 700.000 varil azalttı. Aynı zamanda IEA'ya göre Rusya'nın Mart ayı ham petrol ve petrol ürünleri ihracatı, Nisan 2020'den bu yana en yüksek seviyesine çıktı (günlük 600.000 varil artış).
Rusya ayrıca OPEC+'nın son gönüllü üretim kesintisi anlaşmasının bir parçası olarak 500.000 varillik üretim kesintisini 2023 sonuna kadar uzatmayı taahhüt etti.
Petrol piyasası için önemli olan Rusya'nın ne yapacağını söylediği değil, gerçekte ne yaptığıdır. Eğer Rusya söylediğinden daha fazla petrol üretiyor ve ihraç ediyorsa o zaman petrol, sadece gerçek arz göz önüne alındığında olması gerekenden daha yüksek fiyatlandırılmakla kalmaz, aynı zamanda piyasa katılımcıları, Rusya'nın gelecekteki petrol üretimine ilişkin kamuoyu açıklamalarına şüpheyle yaklaşmalıdır.
Hindistan, Çin ve Türkiye'nin, Rusya'nın ucuz ham petrolüne olan iştahı düşünüldüğünde Rusya'nın, böylesine büyük bir üretim kesintisine olan bağlılığını sorgulamak mantıklı olacaktır.
TankerTrackers.com'a göre Rusya'nın ham petrol ihracatı, Şubat ve Mart ayları arasında önemli ölçüde arttı. Şubat ayında Rusya, günlük 3,69 milyon varil petrol ihraç etti. Bu rakam Mart ayında 4,31 milyon varile yükseldi. İhracat ile üretim aynı şey değildir ve Rusya'nın, üretimi günlük 500.000 ila 700.000 varil azaltırken ihracatı da arttırmış olması tamamen mümkündür.
Avrupa'nın Rus petrolü alımını durdurduğu ancak Hindistan ve Çin'in henüz ithalatlarını arttırmadığı dönemden kalan, depoda tutulan petrolü ihraç etmiş olabilir. Ya da Avrupa'nın Rus petrol ürünleri ithalatını yasaklamasının bir sonucu olarak Rus rafineri çalışmaları azaldığı için Rusya'nın ihraç edebileceği daha fazla ham petrolü olabilir.
Reuters'a göre Rusya, üretim azalırken ihracatın sabit kalmasını sağlamak için Nisan ayında rafineri çalışmalarını yaklaşık günlük 500.000 varil azaltmayı planlıyor . Bununla birlikte Rusya, geleneksel olarak Nisan ve Mayıs aylarında rafinerilerinde bakım yapıyor, bu nedenle daha düşük rafineri çalışmaları bu sezon için tipiktir.
Bu da piyasa katılımcılarının, Rusya'nın Mayıs ve Haziran aylarındaki üretimini yakından takip etmesi gerektiği anlamına geliyor çünkü ülke, Nisan ve Mayıs aylarında arzı kısarak petrol ürünlerine yönelik küresel iştahı test ediyor olabilir.
Hem petrol ürünlerine, hem de ham petrole yönelik güçlü bir talep görmesi halinde Rusya, üretim kesintisini sürdürme yönündeki sözlü taahhütlerine rağmen hem iç hem de uluslararası talebi karşılamak için petrol üretimini artırabilir.
Avrupa, Rus dizel ve diğer ürünlerinin ithalatını durdurmuş olsa da Suudi Arabistan ve BAE gibi Körfez ülkeleri, Rus ürünlerinin ithalatını arttırdı. Bunlar ya yurt içinde kullanılıyor ya da Körfez'deki tesislerde depolanıp yeniden satılıyor.
Petrol piyasası katılımcıları için çıkarım, Rus petrolünün durumunun, manşetlerin gösterdiğinden çok daha karmaşık olduğudur. Rusya, petrol üretimini azalttığını söyleyebilir ancak bu, piyasaya sürdüğü petrol miktarının azaldığı anlamına gelmez.
Petrol ürünleri ve ham petrol arasındaki etkileşim çok önemlidir. Yatırımcılar ayrıca ham petrol ve petrol ürünlerine olan talebin, üreteceğini söylediği miktarı aşması halinde Rusya'nın, taahhütlerine mutlaka uymasını beklememelidir. Rusya dost değil, para kazanma peşinde.
***
Açıklama: Yazar, bu makalede bahsedilen menkul kıymetlerin hiçbirine sahip değildir.