Petrol fiyatları geçen yılın sonlarında, Petrol İhraç Eden Ülkeler Topluluğu (OPEC) ve diğer 11 üretici ülkenin küresel arz fazlasını gidermek için üretimi kısmasına ilişkin anlaşmaya varması sonrasında sert yükselişler gerçekleştirmişti. Petrol, 2017 Ocak ayının büyük kısmını varil başına 50 dolar ile 54 dolar arasında geçirdi. Suudi Arabistan, anlaşmanın yürürlüğe girdiği 1 Ocak'tan itibaren hedeflenen üretim kısıntısının yüzde 80'den fazlasının gerçekleştirildiğini kaydederken, Uluslararası Enerji Ajansı, fiyatlardaki yükselişle birlikte ABD'de kayaç Petrol ü üretiminin artacağı tahmininde bulundu. Aynı zamanda 50$ üzerinde seyreden fiyatlar yeni üreticilerin türemesini sağlarken, önceki süreçte kapanmış olan üretim tesislerinin de tekrar faaliyete geçmesine sebep oluyor. ABD'de aktif Petrol sondaj kuyusu sayısı geçen hafta 2013'ten bu yana en hızlı artışını gerçekleştirdi. Bu olaylar Petrol fiyatlarında yaşanan yükselişleri sınırlayan temel faktörler olarak karşımıza çıkıyor.
Petrol’de yükselişleri sınırlandıran ikincil faktörler olarak 2016 - 30 Kasım’da gerçekleşen anlaşmaya dair belirsizlikleri gösterebiliriz. 2008’den bu yana ilk defa üretim miktarında kısıntıya giden OPEC ve OPEC dışı bazı ülkelerin bu anlaşmayı sürdürebilmesi zor olacak görünüyor. ABD’nin yeni başkanı Donald Trump’ın seçim öncesinde belirttiği üzere ABD’ de üretim limitleri kaldırılabilir ve bu girişim diğer üreticilerin pazar kaygısı yaşamasına sebep olabilir. Özellikle geçmiş yıllarda uygulanan yaptırımlarla pazar payında diğer üretici ülkelerin gerisinde kalan İran için bu senaryo pek de hoş olmayacaktır. İran bu olasılıklarla, üretim kısıntı kararından muaf tutulsa da günlük üretimini maksimum 90 bin varil artırılmasına olanak tanınmıştı. Bu da İran’ın diğer büyük üretici ülkelerin üretim seviyelerine ulaşabilmesi için yeterli miktar değil. Tabi ki Trump yönetiminin böyle bir karar vermesi şuan için sadece ihtimallere bağlı olarak takip ediliyor. Fakat dün Donald Trump, bir önceki Başkan Barack Obama’nın politikalarını tersine çevirmeye yönelik adımlarına bir yenisini daha atarak, tartışmalı iki petrol boru hattının inşası çalışmalarına devam edilmesini istedi. Trump, Kanada Ham Petrolünü Amerika üzerinden Meksika Körfezi’ne taşıyacak Keystone XL petrol boru hattı ile Kuzey Dakota’dan Illinois eyaletine uzanan Dakota Access boru hattının inşası için müzakerelere yeniden başlanması çağrısını içeren başkanlık kararnamesine imza attı. Bu gelişme fiyatlara an itibariyle aşırı etkide bulunmasa da ilerleyen süreçlerde Donald Trump’ın ABD’nin enerji politikalarında köklü değişikliklere bulunabileceğine işaret ediyor. Öte yandan Günlük üretim 33.6 milyon varilden 32.5 milyon varile indirilse de üretim miktarının geçen yıllara göre hala tavan seviyelerinde olduğunu söyleyebiliriz. İşte bu ihtimaller, Petrol fiyatlarında yükselişleri sınırlayan diğer faktörlerden.
Ham Petrol
Petrol fiyatlarında kısa vadede artan stoklar ve artan sondaj kuyusu sayıları yükselişlerin sınırlı kalmasına sebep oluyor. Petrol fiyatlarında 50$ üzerinde kalıcılık devam ederse yeni üreticilerin sahalara katılması hızlanarak devam edecektir. Teknik olarak, Ham Petrol’ de aşağıdaki grafikte de belirtiğimiz gibi oluşan üçgen formasyonunu takip ediyoruz. Formasyonda üçgenin sonuna oldukça yaklaştık ve formasyon gereği bu üçgenin kırılım yönüne doğru sert bir hareket olabileceği beklentisi içindeyiz. Üçgenin direnç seviyesi olarak 53.70, destek seviyesi olarak ise 52.80’i takip edeceğiz. 53.70’in geçilebilmesi ihtimalinde yükselişlerin tekrar 55.30’ a kadar devam edeceğini öngörüyoruz. 52.80 desteğinin kırılması ihtimalde ise düşüşler tekrar 50.00 psikolojik desteğine kadar devam edebilir. 50.00 psikolojik seviyesi üzerinde alım yönlü baskının daha güçlü olduğu kanaatindeyiz.
Destekler: 52.80, 52.00, 50.80
Dirençler: 53.70, 54.50, 55.30
Brent Petrol
Brent Petrol fiyatları için de tıpkı Ham Petrol fiyatları gibi kısa vadede artan stoklar ve artan sondaj kuyusu sayıları yükselişleri sınırlı kılıyor. Fakat Brent Petrol fiyatlarının Ham Petrol’den farklı olarak teknik anlamda oluşan üçgen formasyonunun üst kanalına daha yakın olduğu görülüyor. Bu sebepten dolayı Brent Petrolün yükseliş eğiliminin Ham Petrole oranla daha baskın olduğunu söyleyebiliriz. Brent Petrol, formasyonun direnci olan 55.60’ ı alım yönlü kırabilirse yükselişlerin ilk etapta 57.00’ye kadar devam edebileceğini öngörüyoruz. Formasyonun desteği olarak ise 55.00 seviyesini takip edeceğiz.
Destekler: 55.00, 54.40, 53.80
Dirençler: 55.60, 56.35, 57.00
ONUR ERKAN YILDIZ
ARAŞTIRMA UZMANI