Petrol fiyatları son günlerde artan jeopolitik riskler ve küresel merkez bankalarının genel olarak faizleri düşürme eğilimine girmesinden kaynaklı bir toparlanma belirtileri gösteriyor. Brent vadelileri, bu ayın ilk yarısında 68 dolara kadar gerileyerek Kasım 2021 döneminden bu yana en düşük seviyelerini test etti. WTI vadelileri de benzer bir ivmeyle bu ay 65 dolar bandına kadar geri çekildi ve son bir yılın en düşük seviyesini kaydetti.
9 Eylül haftasındaki sert geri çekilmenin ardından petrol vadelileri hızlı bir toparlanma sürecine girdi ve son iki haftayı pozitif bir eğilimde kapattı. Brent ve WTI vadelileri geçen haftaki yükseliş eğiliminin ardından yeni haftaya kısmen düşüşle başlasa da, bugün Çin’den gelen teşviklerin ardından yeni bir pozitif ivme yakalamaya başladı.
Orta Doğu Kaynaklı Riskler Petrol Fiyatlarını Yukarı Çekiyor
Son günlerdeki toparlanma eğiliminin katalizörü, Orta Doğu’da çatışmaların hızlanmasıyla jeopolitik risk artışı oldu. Bölgede çatışmaların daha geniş bir alana yayılma riski arttıkça petrol arzına yönelik endişeler, önümüzdeki günlerde fiyatları daha da yukarı taşıyabilir.
Bu gelişmeye ek olarak, küresel ekonomide parasal genişleme adımları da petrol fiyatlarını yukarı taşıma potansiyeli olan faktörler arasında bulunuyor. Zira dünyanın en büyük ham petrol üreticisi konumundaki ABD’de ekonomiye dair daralma belirtileri ve küresel ticarette yaşanan zorluklar, petrol talebini düşüren bir etken olarak fiyatlarında düşüş trendine girmesini tetikledi. Ancak özellikle gelişmiş ülkelerin faiz indirim sürecine girerek ekonomilerini destekleme çabaları, olası canlanmaya bağlı olarak petrol fiyatlarında yükselişin devam etmesini sağlayabilir.
Çin’den Gelen Teşvikler Petrol Fiyatlarını Destekledi
Bunun son örneğini bugün Çin’in açıkladığı teşviklerle gördük. Dünyanın en büyük petrol ithalatçısı konumundaki Çin’in parasal teşvik adımları, Orta Doğu’daki gerginliğin ardından petrol fiyatlarını destekleyen yeni katalizör olarak öne çıktı.
Çin, bugün temel borç verme oranlarını düşürdü. Ekonomik yavaşlamaya karşı önlem alma çabasına giren Çin’in bu hamlesi sürpriz olarak yorumlandı. Çin Merkez Bankası, pandemiden bu yana en büyük teşviki açıkladı. Bu, Çin’in deflasyon sürecinden çıkmak adına ciddi bir adım attığı şeklinde yorumlandı.
Çin, ayrıca yeni petrol ürünleri ihracat kotası yayımladı ve ülkenin Ocak-Ağustos döneminde ortalama 850.000 varil/gün olan ihracat kotası, 4. çeyrekte 950.000 varil/güne yükseltildi.
Diğer yandan bu hamle, petrolü destekleyen bir adım olurken aşağı yönlü risklerin minimize edilmesi noktasında da önemliydi. Ancak petrol fiyatlarındaki yukarı yönlü eğilimin devam edip etmeyeceğine dair belirsizlik devam ediyor. Zira talebin düşük devam etme riski, genişleyici para politikalarının etkili maliye politikalarıyla desteklenmemesi gibi faktörler, ilerleyen dönemlerde petrol fiyatlarını baskılamaya devam edebilir. Bu yüzden veri bazlı yaklaşımın petrol fiyatları içinde geçerli olabileceğini görebiliriz.
Petrol fiyatları için kısa vadeli bir etki olarak ise ABD’nin körfez kıyısındaki hava koşullarından bahsedilebilir. Hafta sonuna kadar bir kasırga beklentisi, bir risk unsuru olarak ortaya çıktı. Petrol üreticileri, bu ay ikinci bir büyük kasırganın açık denizdeki petrol üretimini sekteye uğratacağını tahmin ediyor. ABD ham petrol stokları ise yılın en düşük seviyelerinde seyrediyor. Stokların düşük seviyelerde seyretmesi de petrol fiyatlarını destekleyebilecek başka bir faktör olarak değerlendirilebilir.
Brent ve WTI Vadelileri Teknik Olarak Nasıl Görünüyor?
Petrol vadelilerine teknik olarak bakarsak; Brent petrolün dip seviyelerinden toparlanma çabasının devam ettiğini görüyoruz. Temmuz ayında hızlanan son düşüş dalgasını baz alırsak; Ağustos ayındaki toparlanma çabasında oluşan çift tepe formasyonunun, 75 dolar bölgesinin kırılmasıyla ortalama %8’lik düşüş döngüsünü tamamladığı görülüyor.
Eylül ayının ortasına doğru oluşan yeni toparlanma aşamasının ise Fibonacci seviyelerine göre 73 dolardaki (Fib 0,236) direncini desteğe çevirdiği görülebilir. Kısa vadede ilk hedef ise 75,85 dolardaki Fib 0,382 olarak duruyor. Bu direncin aşılması, EMA değerlerinin de pozitif ivmeye dönmesiyle birlikte yukarı yönlü hareketi destekleyecektir ve bu durumda Brent petrol vadelilerinin 80-83 dolar aralığına doğru devam edebileceğini görebiliriz.
Olası geri çekilmelerde ise 73 dolar önemli bir destek olarak gündeme gelebilir. Bu değerin altında bir fiyat oluşumu, son toparlanma hareketini geçersiz kılabilir ve düşüş eğiliminin 70 doların altına doğru devam edebileceğini görebiliriz. Ancak mevcut görünüm, yükselişin devam etme olasılığının daha yüksek olduğunu gösteriyor. Böylece 73 dolara doğru olası geri çekilmenin bu seviyede desteklenmesi, toparlanma aşamasını güçlendirecektir.
WTI Vadelileri İçin Önemli Seviyeler
WTI vadelileri için benzer bir görünüm söz konusuyken bugün 72 dolara kadar yükselen WTI’ın kısa vadeli düşen trend kırılımına daha yakın olduğu görülüyor. WTI, bu ay 65 dolar bölgesinden bulduğu desteğin ardından 70 dolar bandına adım atarak toparlanma sürecine girdi. Bundan sonraki hamle, 72 dolar bölgesini sorunsuz geçmesi olarak takip edilecek. Bu yükseliş günlük kapanışlarla teyit edilirse WTI’ın da Brent ile benzer ivmede 76-80 dolar bandına doğru hareket etme ihtimali artacaktır.
Alt bölgede ise yaklaşık 69,7 dolar seviyesi, ilk destek noktası olarak trendin devamı için korunması gereken fiyat olarak duruyor.
Daha geniş çerçeveden bakıldığında, hükümetlerin teşvikleri pandemi dönemindeki genişleyici politikalara yaklaştıkça 2021-2022 dönemindeki yükseliş ivmesine benzer bir durumla karşılaşabiliriz. Bu noktada itici gücün talebin canlanması olduğu düşünülürse, önümüzdeki dönemlerde ekonomiyi canlandıracak teşviklerin başarısı, petrol fiyatlarında ivmeyi belirleyecek ölçüt olarak takip edilecek.