Bu tarihi not alın: 11 Mayıs. Eğer hesaplar doğruysa, bu tarihe kadar ABD ham petrolünün fiyatı yeniden negatif bölgeye gerileyecek — ancak benim hissim bunun daha önce gerçekleşeceği yönünde.
Fiziksel piyasanın daha önce görülmemiş fiyatlara inmesi sonrasında West Texas Intermediate vadeli işlemlerinin geçen hafta sıfırın altına inişi hafızalarda tazeliğini koruyor.
14 Nisan itibariyle WTI varil fiyat 16 dolarken, Mayıs teslim vadeli işlemler 23 dolar kadar yüksek bir fiyattan işlem görüyordu. Teslim tarihinden beş gün önce, 17 Nisan'da Mayıs sözleşmesi hala 20 dolar üzerinde günlük zirveler yapıyorken varil fiyatı 14,25 dolara kadar gerilemişti.
Tabii ki, takip eden 72 saatte, 1980'lerin başından bu yana küresel petrol benchmarkı olarak ABD ham petrol piyasasını tanımlayan her şey parçalandı.
Petroldeki "Kara Pazartesi" Yeniden Yaşanacak
Petrol için "Kara Pazartesi" olan 20 Nisan'da—hisse piyasasında birden fazla kara gün bulunur ve petrolün de kendine ait bir kara gününün olmasının zamanı gelmişti—Mayıs teslim WTI sözleşmesi adeta dipsiz bir kuyuya düşerek bir noktada -40 dolar da olmak üzere fiziksel piyasanın fiyatına ulaştı.
Salgının darmadağın ettiği bir piyasada elde kalan ve teslimat tarihi gelen değersiz sözleşmeleri için tek bir alıcı bile bulunamamasıyla birlikte WTI Mayıs sözleşmesi bir noktada %440 kadar düşüş yaşadı. 20 Nisan'daki -37 dolar kapanışından iki gün sonra 14 dolar altında ömrünü tamamladı.
Bu haftaya dönelim: ABD ham petrolünün yeni vücut bulmuş hali olan Haziran teslim WTI Pazartesi günü dudak uçuklatan %25'lik yeni bir düşüş yaşamış olsa da, dolar bazında kayıp sadece 4 doların hemen üzerindeydi ve sözleşme günü 12,78 dolarda kapattı. Bugünkü Asya seansının öğlen saatlerinde sözleşme %14'lük, ya da yaklaşık 2 dolarlık bir düşüşle seansın en düşük seviyesi olan 10,66 dolara geriledi.
Sözleşme önümüzdeki 24 saatte en az 2 dolar daha düşebilir. Peki neden?
Fiziksel Piyasa Vadelileri Düşürüyor
Çünkü WTI fiziksel piyasası Pazartesi kapanışında 8,50 dolar kadar düşük bir seviyedeydi. Bu noktadan nasıl bir yön izleyebileceğine dair hesaplamalara baktığınızda ise manzara daha da ilginçleşiyor.
WTI varili 14 Nisan'daki 16 dolar fiyatından bu yana sadece iki haftada neredeyse 8 dolar, ya da %50 değer kaybetti. Bu hızla, Haziran teslim WTI sözleşmesi iki haftada eksiye inebilir—bu da yaklaşık 11 Mayıs'a, ya da 19 Mayıs teslim tarihinin yaklaşık bir hafta öncesine denk geliyor. Bu düşüşün önümüzdeki birkaç gün içinde gerçekleşme ihtimali de tabii ki aynı derecede yüksek.
WTI Bu Sefer Eksi 100 Dolar'a İner mi?
Mizuho petrol analisti Paul Sankey, ABD ham petrolünün depolama hacminin yakın zamanda dolacağına yönelik korkuların her geçen gün artmasıyla birlikte bu sefer inişin eksi bölgede üç haneye kadar ulaşabileceğini düşünüyor. Geçen haftaki yazısında "önümüzdeki ay varil başına eksi 100 doları görecek miyiz?" diye soran Sankey kendi sorusunu "muhtemelen" diye cevaplıyor ve ekliyor:
"Petrolün fiziksel gerçekliği taşımanın zorluğu, dalgalılığı, kirlilik potansiyeli ve rafineri olmadan işe yaramaz oluşu."
Haziran teslim WTI'ın sıfır ya da altına ineceğine karşı çıkacak analist sayısı çok az. Bunun kanıtı da, günlük 20 ilâ 30 milyon varillik talep kaybına karşı sadece bunun yarı seviyesinde yapılan kesintiler sebebiyle normalde en yakın tarihli sözleşmede olacak yatırımcıların hızla çıkış yapması.
Evet, Haziran sözleşmesinin hacmi Temmuz sözleşmesinden 200 milyon varil daha fazla. Ancak, en yakın tarihli sözleşmeye yönelik açık pozisyon—likiditenin kilit göstergesi—bir sonraki sözleşmenin neredeyse 55 milyon varil gerisinde.
Haziran WTI açık pozisyonlarında geçen hafta toplamda 255 milyon varillik düşüş yaşandı.
USO Spot WTI'ı Daha da Zora Soktu
Ayrıca Haziran WTI, Temmuz sözleşmesine kıyasla varil başına 7 dolar daha ucuzdu—belki geçen hafaki contango seviyesinde değil ama teslim tarihine henüz üç hafta varken gerçekleşebilir.
ABD Petrol Fonu'nun (NYSE:USO) riskini Haziran 2021'e kadar daha geniş bir şekilde yaymak adına beklenmedik bir şekilde varlıklarını en aktif ABD ham petrol vadeli işlem sözleşmelerinden çekmesi de Haziran WTI'daki likidite çöküşünü hızlandırdı.
USO, WTI'ın Haziran-Temmuz farkında ciddi bir açılmaya sebep olan hamlenin regülatörlerin ve aracının getirdiği yeni kısıtlamalar sebebiyle gerçekleştiğini açıkladı.
Ancak yine de, orijinal amacı en yakın tarihli WTI sözleşmesini birebir kopyalamak olan bir borsa yatırım fonunun şimdi adeta bir koruma fonu gibi sözleşmeye yön vermesi de ironik.