Fed, pandemi öncesi para politikasında enflasyonu baz alıyordu ve buna bağlı da düşük oranda faiz bandını yükseltiyordu, pandemiyle beraber parasal genişlemeye dönüldü, faiz oranı düşürüldü ve varlık alımlarının boyutu da görülmemiş seviyelerde. Pandemi döneminde istihdam kaybı oldukça yüksekti, ancak büyük kısmı geri alındı ve 7 milyon altındaki rakamın da bir yıl içinde silinmesi bekleniyor.
Pandemiyle beraber para politikasında istihdam ilk, enflasyon ise ikinci gösterge konumuna geldi, sebebi ekonominin sağlıklı büyümesini sağlayabilmek, aksi takdirde gelir adaletsizliği artacak, istihdamın düşük olduğu ortamda ekonomik istikrar sağlanamayacak. Bu nedenle içinde olduğumuz süreçte istihdam ama gösterge. Son tarım dışı setinin de beklentilerin üzerinde gelmesi bu nedenle doları güçlendirdi.
Bugün Temmuz ayı enflasyon oranı açıklanacak. Mart itibarıyla beklentilerin çok üzerinde gelen TÜFE’nin Temmuz’da sınırlı da olsa gerilemesi bekleniyor. Yani 5 aylık hızlı yükselişin ardından Fed’in belirttiği ılımlılaşma sürecinin başlaması bekleniyor. Bu ne anlama geliyor, neden önemli?
Eğer enflasyondaki yükseliş durur ve Fed’in uzun zamandır istediği orta vadeli seviyelere doğru gerileme ihtimali verirse bu, planlanan sürecin devam etmesi anlamına gelir. Yani varlık alımlarının azaltılmasında acele edilmeyecek, faiz artışında da aynı şekilde sürece göre gidilecek demek. Bu olasılık dolardaki seyrin de tahvillerin de yüksek oynaklık göstermeden daha sakin fiyatlanması demek. Aynı zamanda para politikasında daha zamanın olması risk iştahının da bu süre içinde devam etmesi demek.
Eğer enflasyon Temmuz’da %5,4’ün de üzerine çıkarsa bu durum, Haziran ayında tartışmaya açılan varlık alımlarının azaltılması için Eylül ayı olasılığını kuvvetlendirebilir. Para politikasında sıkılaşmada varlık alımlarının azaltılması ilk basamak olduğu için haliyle piyasalarda oynaklık artabilir. Sözlü yönlendirmelerin de başlamasıyla dolar tarafında kuvvetlenme olur. Lakin enflasyondaki seyir tek başına Fed için yeterli değil, istihdam ile paralel bir durum gerekir, aksi durumda Fed, enflasyonu bir süre daha tolere etmek isteyebilir. Hükümetin destek paketlerinin sürmesi ve aşılanmaya bağlı aktivitelerin de artması nedeniyle istihdamdaki toparlanmanın devam etmesi bekleniyor. Bu nedenle enflasyondaki aşırı hal, erken bir sıkılaşmaya neden olabilir.
Beklenti TÜFE’nin Temmuz itibarıyla soluklanması yönünde.
Veri öncesi dolardaki pozitif seyir devam ediyor, ABD Dolar Endeksi bugün 93,20 ile 3 haftanın zirvesinde ve gelişen ülke paraları karşısında da yükseliş var.
Yarın ise PPK toplantısı olacak, geçen hafta faiz indiriminin başlaması gerektiğini söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bugün de bu yönde açıklamalarda bulunması durumunda TL’deki baskı artabilir.
İstatistiki olarak geçerli olan 3 varsayıma bakalım:
Faiz indirimi olursa ne olur? Enflasyon altı bir faiz reel olarak kayıp demektir, bu zaten kendi başına lirayı baskılar, üzerine ekonomik koşullar uygun değilken siyasi istek üzerine gelen bu hamle güveni daha da zedeler ve para birimindeki kayıp hızlanabilir.
Faiz artışı olursa ne olur? Başa baş noktasındaki durum, merkezin enflasyon üzeri faiz vaadini destekler, bu da TL’deki kaybı geçici de olsa durdurur. Geçici dememizin sebebi maalesef ki Cumhurbaşkanının düşük faiz konusundaki tavrı. Benzer durumu Uysal döneminde yaşamıştık.
Faiz sabit tutulursa ne olur? Nisan ayından bu yana bu durumu yaşıyoruz, bu olasılık merkezin siyasi baskıya değişim yapmayarak direnmesi anlamına gelebilir, fakat göstergeler faizi negatif duruma düşürmüşken sabit tutmak ne kadar ve ne ölçekte bir kalkan olabilir ki?
İhtimallere göre kurda ilk tepki olarak takip edeceğimiz seviyeler:
Faiz indirimi olasılığında 8,80-8,85 aralığı,
Faiz artırımı olasılığında 8,35 ilk destek,
Faizin sabit tutulmasına karşın metinde güvercin tonun olması durumunda 8,70’li seviyelere doğru hareket 8,74 ilk direnç.
PPK hareketinin etkileri bir yana, kur uzun zamandır güçlü bir yükseliş trendinde ve böyle 20-30 kuruşluk düşüler maalesef ki işe yaramıyor, yarayamaz. Güven vermek gerek, bunun için de doğru adımlar atmak gerek.
