40% İndirim
💎 WSM, Aralık ayında Yapay Zeka ile seçildiğinden beri %+52,1 yükseldi! Premium hisse seçimlerine ulaşınHemen Erişin

Kur-Enflasyon-Faiz Döngüsünden Çıkamıyoruz

Yayın Tarihi 14.10.2021 10:19
Güncelleme Tarihi 02.09.2020 09:05

Tüketilen ürün ve hizmetlerdeki fiyatların artması olan enflasyon, pandemi sonrası tüm dünyada yükselmeye başladı. Sebebi ise pandemi başında duran ekonominin yarattığı maliyetler. Böyle olunca gıdadan enerjiye ne varsa fiyatlar yükseliyor. Merkez bankaları da enflasyondaki artışı dizginlemek için faiz artışına gidiyor. Varlık alımı yapan merkez bankaları da azaltım için tetikte ve son olarak Fed'in Kasım-Aralık gibi kısıtlamalara başlaması bekleniyor.

Enflasyon, vatandaşın gelirini etkileyen en önemli etken ve enflasyondaki yükselişe karşın gelir korunamıyorsa bu kişisel kayıp aslında ülke ekonomisinin de kaybı olmaya başlıyor. Tüketimin azalması ya da tasarrufa gidilmesindeki en büyük sebep ise “beklenti” yani daha da kötüsü olacak kaygısı. Türkiye ekonomisi çok uzun zamandır bu durumu yaşıyor. Enflasyon zaten her daim en büyük sorun oldu, zaman zaman düştü, zaman zaman rekor kırdı ama son yıllarda hep yüksek. Sebebi sadece dış faktörler değil, hatta dış faktörlerin etkisinin çok düşük olduğunu da söylemeliyiz. Sebebi, üretimden giderek uzaklaşılması, siyasetten sosyal duruma kadar tüm alanlarda kaygıya neden olan gelişmelerin yaşanması. Üzerine yaklaşık 3 yıldır merkez bankası tarafındaki akıl almaz durumlar da eklenince 'belirsizlik' hat safhaya çıktı. Yabancı yatırımcı uzaklaştı, yerli yatırımcı risk almaktan korkuyor, vatandaş ise elindekini döviz olarak korumaya çalışıyor.

TCMB Başkanlarının görevden alınması tek başına güven kaybı değildir, örneğin usulsüzlük yapılmış ve başkan bu yüzden görevden alınmışsa bu kalıcı bir negatif fiyatlama yaratmaz, ama siyasi yetkinin istediği politikalar uygulansın diye başkan görevden alınıyor ve bu defalarca tekar ediliyorsa orada güvenin kalması da mümkün değildir. Çetinkaya ile beraber başlayan bu süreç dün TCMB başkan yardımcılarıyla devam etti ve bu yöndeki her adımın faturası da TL'ye kayıp olarak yansıdı. Şimdi gelinen nokta: TL, rekor düşük seviyede! TL'nin dip seviyelere gerilemesinin rekabet yaratması ise asla mümkün değil, çünkü A'dan Z'ye her şeyde ithalat var, böyle olunca ihracat artarken ithal maliyetler de artıyor. Ayrıca yine ithalat nedeniyle kurdaki her yükseliş enflasyonu biraz daha yükseltiyor. Sadece gıda ürünlerindeki fiyat artışı ortada, üzerine kira ve yakıtı da eklediğimizde gelir, harcamaları karşılayamaz hale geliyor.

İktisatta yer alan enflasyon- faiz ilişkisi pratik olarak da zaten ortada enflasyon faizi tetikler. Bunun aksi söylemi sadece kişisel bir fikirdir, gerçekliği yoktur. Enflasyonu dizginlemek için faiz artırılır ve burada amaç tüketimi azaltmaktır. Bunun da elbette bir sınırı vardır, işte merkezin görevi de bu dengeyi saplayabilmektir. Öte yandan kurun enflasyon ve faiz ile olan ilişkisi daha çok istikrarlı olmayan ekonomilerde geçerlidir. Yani yerel parada uzun süreli ve büyük kayıplar varsa bu da artık ekonomiyi etkilemeye başlamıştır, yoksa belli bir dönem yaşanan düşüşler dengeyi bozmadıkça müdahale edilmez. Gel gel ki ülkemizde son yıllarda kur etkisi tüm dengeleri bozar hale geldi, çünkü rekor kayıplar yaşanıyor TL'de ve belirttiğimiz gibi dışa bağımlılık nedeniyle kurdaki yer yükseliş enflasyonu artırıyor, bu nedenle kur-enflasyon ve faiz sarmalından çıkılamıyor.

İktisadi olarak yapılması gerekenler belli, fakat yapılamıyor. İşte bu olması gerekenin uygulanamamasının da etkilerini son bir ayda yine tecrübe ediyoruz. Biz defalarca tecrübe diyoruz da yetkililer neden bunda ısrar ediyor?

USD/TRY kuru Eylül ayı başında faiz indirimi beklentilerini kuvvetlendiren söylemlerle yükselişe geçti ve son bir ayda %10 yükselerek seviye olarak da rekor kırdı. Biz daha önce görülen ve son günlerde sıkışma yaşanan 8,80'li seviyeler üzerinden yaptığımız hesaplamada 9,0-9,09 aralığını ön görüyorduk. Dün bu bant da aşıldı.

Bu haftaki gelişmeler son derece negatif ve bu gelişmelerin nereye varacağını ön görmek de mümkün değil. Bir gece alınan kararlar, kısa sürede değiştirilen politikalar, bağlantılı olmayan sebep-sonuç durumları vs. Tüm bu nedenlerden dolayı kurda yükseliş nereye kadar gider bilinmez ve teknik analiz de güvenilir olmaz.
Biz kurdaki yüskelişin nereye kadar devam edeceğine dair bir seviye veremiyoruz, sadece daha önceki geri çekilmeleri hesaba katarak 8,90-8,88 aralığını ilk destek bölgesi olarak görüyoruz.

Dolar/TL 14 Ekim

Gelecek hafta yapılacak PPK öncesi kurda tansiyon yüksek kalmaya devam edebilir. PPK toplantısını ayrıca değerlendireceğiz.

Son yorumlar

Adam milletin icinden gecti gidici gidici de gidene kadar bizi mezara goturmese iyi
Şenay hanım analizler süper
faiz enflasyon ilişkisini dahi bilmeyen idarecilere gelsin
Teşekkürler…
Her zamanki gibi yalın ve anlaşılır bir dil. Teşekkürler Şenay Hn.
guzel bir yazıydı teşekkürler Şenay hanım..
Çok güzel bir yazı elinize yüreğinize sağlık 👏👏👏
anlaşılır yorumlarınıza ve tespitlerinize teşekkürler...
madem bu kadar Bilgin var dolar karşısında çok daha güçlü 1 liranın 5 dolar ettiği dönemde para cinsini bir anda degiştirip 1 doların 2.5 liraya denk gelmesini de bir açıklarmısınıź?merak ettim uzmansınız
Soruyu anlamadım. Ne demek istediniz?
Bence soruyu soran da anlamadan sormuş
🤪🤣
Faiz lobisi faizi yükseltmek için bahane arıyor. İçerdeki fondaşlarida buna çanak tutuyor bence.
Git biraz ekonomi öğren burda faiz lobisi değilde dolar lobisi var kiminde başında olduğu belli
ben bilmiyorum kim var başında?
Kimmiş bu faiz lobisi bir öğrenemedik , USD lobisini dünya biliyor , düzgün yönet o zaman
dovizde kalmayi tercih ediyor diyorsun yatirimciya arkadas borsaya yatirim yapan kaybetmek uzerinemi parasini koysun 1 yildir borsda hangi sirket kazandirmistir. ortalama % 50 zararda yatirimci spk denen kurum da izliyor bu durumu yatirimci dolar almasinda ne yapsin
Global çete Türkiye'yi terbiye etmeye çalışmak yerine yapılanın hikmetini anlamaya çalışsa bence daha doğru bir iş yapmış olur.
Bundan daha iyi ifade edilemezdi 👍🏻
Çok değerli bir analiz.Tşk
Üçüncü dünya ülkeleri ekonomi bakanlarını, merkez bankası başkan ve üyelerini vs değiştirirse global faiz çetesi o ülke kurlarında manipulasyon yapar. Bu şekilde kendilerince ilkel ülkeleri terbiye ederler. Fakat Türkiye öyle bildiğiniz gibi değil aklınızı başınıza alın.
TCMB nin saptaması gerek akılla, saplamayı herkes yapar
Elinize sağlık. Tebrik ediyorum.
Uygulamamızı Yükleyin
Risk Açıklaması: Finansal araçlar ve/veya kripto paralarla işlem yapmak yüksek seviyede risk içermektedir ve yatırım miktarınızın bir kısmını veya tamamını kaybetmenize sebep olabilir, bu sebeple tüm yatırımcılar için uygun değildir. Kripto para fiyatları aşırı derecede hareketlidir ve finansal haberler, politik olaylar ve düzenleme kurumları gibi konulardan kolaylıkla etkilenir. Kaldıraçlı işlem yapmak finansal riskleri yükseltmektedir.
Diğer finansal araçlar veya kripto paralar içinden tercihinizi yapmadan önce, yatırım nesnelerinizi, deneyim seviyenizi ve risk iştahınızı dikkatlice gözden geçiriniz ve ihtiyacınız olduğunda profesyonel tavsiye almayı deneyiniz.
Fusion Media sitede yer alan bilgilerin gerçek zamanlı ya da isabetli olacağının mutlak olmadığını hatırlatır. Tüm borsa fiyatları, endeksler, vadeli işlemler, Forex ve kripto para fiyatları, borsalardan değil piyasa düzenleyicileri tarafından oluşturulur, bu sebeple fiyatlar isabetli olmayabilir ve gerçek piyasa fiyatlarından farklı olabilir, bu da buradaki fiyatların fikir verme amaçlı olduğunu ve ticari amaçlar için uygun olmadığını gösterir. Fusion Media veya herhangi bir sağlayıcı, buradaki bilgileri kullanmanız sonucu oluşacak olası kayıplarınızdan ötürü sorumluluk taşımamaktadır.
Bu sitede yer alan bilgileri, Fusion Media ve/veya veri sağlayıcıdan yazılı izin almadan kullanmak, saklamak, kopyasını üretmek, görüntülemek, düzenlemek veya dağıtmak yasaktır. Fikri mülkiyet hakkı, sitede yer alan verileri sağlayanlara ve/veya borsalara aittir.
Fusion Media reklamlarla veya reklam verenlerle etkileşiminize bağlı olarak internet sitesinde görüntülenen reklamlardan gelir elde edebilir.
İşbu sözleşmenin aslı İngilizcedir ve İngilizce ve Türkçe versiyonu arasında tutarsızlık olduğunda İngilizce versiyonu dikkate alınacaktır.
© 2007-2024 - Fusion Media Limited. Tüm Hakları Saklıdır.