Yazar: Roy Katsiri
2021 kripto para piyasası için çok iyi bir yıl oldu ve tarihi zirveler kaydedildi. Yılın son iki ayında piyasada görülen negatif trende rağmen, piyasadaki hem bireysel, hem de kurumsal katılımcılar yılı iyimser olmak için çok sayıda nedenle tamamlayabilir.
Her zaman olduğu gibi, geçtiğimiz yıl da kripto paralar için oynak geçti ve yılın son iki ayında önde gelen birçok kripto para %30 veya daha fazla kayıp yaşadı. Ancak genel olarak, 2021 kripto piyasasında pozitif getiriler sundu ve Kasım ayında tarihi zirveler kaydedildi.
Piyasanın ilk ve en büyük kripto parası olan Bitcoin yalnızca yeni bir yılı değil, aynı zamanda bir Bar Mitzvah'yı kutluyor: 3 Ocak Pazartesi günü, Bitcoin'in blok zincirindeki ilk 50 coinin kaydedildiği ilk bloğun ("Genesis Bloğu") yaratılışının 13. yıldönümü.
Bazı gelişmeler geçtiğimiz yıl içinde kripto piyasasında ciddi etki yarattı. Bunlardan öne çıkanlar şöyle:
Şubat 2021'de, CEO Elon Musk liderliğindeki elektikrli otomobil üreticisi Tesla Bitcoin satın almak için 1,5 milyar dolarlık yatırım yaptığını duyurarak, Wall Street'te kripto paralara bu kadar büyük bir yatırım yapan ilk büyük şirket oldu.
Mart ayında, tarihin en pahalı NFT işlemi gerçekleşti: Beeple olarak bilinen, Amerikalı sanatçı Mike Winkelmann'ın 5.000 dijital çalışmasından oluşan bir kolaj, Christie's Auction House'ta 69 milyon doların üzerinde bir fiyata satıldı. "Everydays: the First 5.000 Days" adlı kolaj, hayattaki bir sanatçı tarafından bir açık artırmada satılan en pahalı üç sanat eseri arasına girdi.
Nisan ayında, Amerikalı şirket Coinbase (NASDAQ:COIN) Wall Street'te işlem görmeye başlayan ilk kripto para borsası oldu; hisseler NASDAQ'da direkt listelenme yoluyla işlem görmeye başladı ve ilk işlem gününü 85 milyar dolarlık bir piyasa değeriyle kapattı. Bu hamle Coinbase'i dünyanın en büyük halka açık kripto para şirketi yaptı. Şirket yılı %23 düşüşle tamamlamış olsa da, hâlâ 51,7 milyar dolarlık bir kurumsal değere sahip.
2013'te Bitcoin'e dair bir şaka olarak yaratılan bir kripto para olan Dogecoin, Mayıs'ta tarihi rekorunu kırdı ve fiyat yıl başından beri %12.000'in üzerinde bir sıçramayı tamamladı. Dogecoin'deki rallinin arkasında büyük oranda, Elon Musk'ın kripto para için ortaya koyduğu destek vardı; Musk Mayıs ayında SpaceX'in uzay görevine kaynak sağlamada Dogecoin'in kullanılacağını ve 2022 başlarında aya Doge-1 uydusunun gönderileceğini duyurdu. Ancak Dogecoin yılın ikinci yarısında düşüşe geçti ve yılı 0,17 dolarda, yine de yıl başındaki fiyatından %3.650 artışla tamamladı.
Eylül ayında, Çin hükümeti ülke içindeki tüm kripto para ticaretinin ve madenciliğinin yasaklandığını açıklayarak, endüstri için ciddi bir tehdit yarattı.
Ancak diğer yandan, Ekim ayında ProShares'in Bitcoin vadeli işlemlerine dayalı BITO sepet fonunun Wall Street'te işlem görmeye başlamasıyle birlikte, kripto piyasası ABD'li düzenleyicilerden ciddi bir destek aldı.
Birkaç hafta sonra, 10 Kasım'da, Bitcoin fiyatı tarihi bir zirveye yükselerek tüm kripto piyasasını da kendisiyle birlikte yukarı taşıdı.
Tüm bu gelişmelerin ardından, sonuç olarak 2021'i kripto piyasası için unutulmaz hale getiren neydi? İşte öne çıkan bazı figürler:
2,18 trilyon dolar - CoinMarketCap verilerine göre, yıl sonunda 16.238 dijital paradan oluşan kripto para piyasasının toplam değeri. Piyasa 2021'e yaklaşık 760 milyar dolarlık bir piyasa değeriyle başladı, yani endüstri yaklaşık %187'lik bir büyümeyle değerini neredeyse üçe katladı. Yıl sonundaki piyasa değeri, 10 Kasım'da kaydedilen 3 trilyon dolarlık rekor zirvenin %27 altında. Bitcoin, yıl sonundaki değerin yaklaşık %40'ını oluşturuyor.
68.789 dolar - Bitcoin'in 10 Kasım 2021'de kaydettiği tarihi zirvesi. Bu zirveden itibaren, iki aydan kısa bir süre içinde lider kripto paranın fiyatı %29 düşerek yılı 46.300 dolar civarında kapattı. Ancak zirveden sonraki bu düşüşe rağmen, Bitcoin'in mevcut fiyatı 2021 başına kıyasla %60 civarında yükselmiş durumda. Bitcoin'in toplam piyasa değeri yıl sonunda 876 milyar dolar civarındaydı.
4.891 dolar - Blok zinciri platformu Ethereum'un dijital parası olan Ether'in 16 Kasım'da kaydettiği tarihi zirve fiyatı. Bu zirveden itibaren, Ether'in fiyatı %25 civarında düştü. Zirvesinden çok gerilemiş olsa da, Ether'in Aralık sonundaki fiyatı 2021 başına kıyasla hâlâ %400 civarında yükselmiş durumdaydı. Kripto paranın yıl sonundaki fiyatı, Ethereum platformuna 438 milyar dolarlık bir piyasa değeri verdi ki bu da kripto piyasasının toplam değerinin yaklaşık %20'sine denk geliyor.
15,3 milyar dolar - Tüm Bitcoin madencilerinin tahmini yıllık gelir hacmi. Bu verinin kaynağı, The Block web sitesinde yakın zamanda yayınlanan bir araştırma. Araştırmaya göre Bitcoin madencilerinin toplam geliri geçtiğimiz yılda 2020'ye kıyasla %206 yükseldi. Bu tahmin, madencilik şirketlerinin kazdıkları kripto paraları sattıkları ve maliyetlerini karşılamak için Bitcoin'i itibari paraya çevirdikleri varsayımına dayanıyor. Ancak aynı zamanda kazdıkları coinleri satmayan madenciler de mevcut.
25,1 milyar dolar - 2021'de küresel kripto endüstrisinin sağladığı tahmini kaynak hacmi. The Block'taki rapora göre, bu toplam geçtiğimiz yıl içinde kripto ve teknoloji girişimlerinin 1.700'den fazla yatırımcıdan kazandığı sermayeyi temsil ediyor.
13 milyar dolardan fazla - The Block'un yıllık araştırma raporuna göre 2021'de NFT'lerdeki toplam işlem hacmi. Bu figür, 2020'de yalnızca 33 milyon dolar civarında olan toplam işlem hacminde tam %42.988'lik bir sıçramayı yansıtıyor. Rapora göre aynı zamanda NFT piyasasında 2021'deki toplam işlem hacminin %88'ine yakını OpenSea platformundaydı ve platformda 12,5 milyar doların üzerinde bir işlem hacmi kaydedildi.
32 trilyon dolardan fazla - 2021'de Bitcoin ve Ethereum vadeli işlemlerindeki kümülatif işlem hacmi. The Block'a göre, bu işlem hacmi 7 trilyon doların üzerinde bir yıllık figürün kaydedildiği 2020'ye göre işlem hacimlerinde %338'lik bir artışı yansıtıyor. Piyasada vadeli işlem hacimlerinin en yüksek olduğu ay Mayıs 2021'di ve bu ay içinde aylık işlem hacmi 4 trilyon doların üzerine çıktı. Piyasada Bitcoin ve Ethereum vadeli işlem sözleşmeleri için en büyük işlem platformu Binance.
14 trilyon dolardan fazla - Merkezi kripto para borsalarının 2021'de açıkladı kümülatif yıllık kripto para hacmi. Bu figür, toplam işlem hacminin 1,8 trilyon doların üzerinde olduğu 2020'ye kıyasla %689'luk bir artışı yansıtıyor. Kripto para piyasasındaki işlemlerin büyük bir bölümünün gerçekleştiği merkezi borsalara kıyasla, merkezsiz kripto borsaları (DEX) geçtiğimiz yılı 1 trilyon doların üzerinde bir kümülatif işlem hacmiyle tamamladı.