- Kakao fiyatları, resesyon riskine rağmen 3,5 yılın en düşük seviyelerinden uzaklaştı
- Ton başına mevcut 2.290 dolarlık fiyata kıyasla, Mart 2018'de 2.200 doların altında düşük seviyeler görülmüştü
- Uygun hava koşulları, arz bolluğu ve artan ekonomik endişeler fiyat için hâlâ bir tehdit
- Grafikler kakaonun 2.420 dolar direncini aşması gerektiğini söylüyor; aşamazsa 2.092 dolara kadar düşebilir
Küresel bir resesyon ihtimalinin artmasına rağmen, tatil sezonu talebinin şekerlemecileri kakaoya yöneltmesiyle birlikte emtianın fiyatı 3,5 yılın en düşük seviyelerinden uzaklaşmayı başardı.
Ancak mahsul için uygun hava koşulları, arz bolluğu ve yenilenen ekonomik kaygılar, insanlığın stres zamanlarında çikolataya olan tarihsel yakınlığına rağmen, dünyanın çoğu yerinde lüks olarak görülen hammadde üzerinde yeni bir baskı yaratabilir.
Tüm hammaddeler gibi kakaonun fiyatı da üretimine, yani çekirdeklerine bağlı olarak inip çıkmaktadır.
Ancak kakaonun değeri başka bir şey tarafından da belirleniyor: Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'daki şekerlemeciler tarafından her çeyrekte öğütülen çekirdek miktarı. Bu şirketler, emtiadan yapılan çikolata ve diğer şekerlemelere yönelik talebi oluşturuyor.
Kakaoyu benzersiz kılan bir diğer husus da piyasadaki öğütülmüş ürün miktarı (kakao yağı, tozu ve likörü) ne kadar yüksekse, ana emtianın fiyatının da o kadar yüksek olması. Bu durum, örneğin benzin ve dizel gibi rafine edilmiş petrol ürünlerinden farklıdır, zira bu ürünler arz bolluğu nedeniyle değer kaybeder ve bu durum muhtemelen ham petrolün fiyatını düşürür.
Çikolata, dondurma, unlu mamuller ve kakaolu içecekler, genellikle ekonominin iyi olduğu dönemlerde yüksek talep gören, işlerin iyi gitmediği dönemlerde ise tüketici iştahının zayıf olduğu lüks ürünlerdir.
Kakao, COVID-19'un salgınının başladığı Mart 2020'de %19 düşmüştü. Ancak küresel ekonominin salgından kaydettiği toparlanmayla birlikte, o yılı neredeyse yatay bir şekilde kapatmayı başardı. Kakao geçen yıl %3'ün biraz üzerinde yükselirken, bu yıl şu ana kadar %10'dan fazla değer kaybetti.
New York vadeli işlemlerinde Salı günkü kapanışta kakaonun tonu 2.290 doların biraz üzerinde, yani tam bir ay önce görülen Mart 2018 düşük seviyesi 2.195,50 doların oldukça üzerindeydi.
Grafikler Investing.com verilerine dayalı olarak SKCharting.com tarafından hazırlanmıştır
Chicago merkezli bir emtia aracı kurumu Price Futures Group'un baş mahsul analisti Jack Scoville şunları söyledi:
"Kakao arzı, pazarlama yılının geri kalanında olacağı kadar büyük seviyede. İyi üretim bir endişe kaynağı olmaya devam ediyor ve tacirler dünya ekonomisinin gelecekteki durumu ve bunun talebi nasıl etkileyebileceği konusunda endişeli."
Scoville, dağınık sağanak yağışların yanı sıra sağanak yağışlardan kaynaklanan çok iyi toprak neminin, dünyanın en büyük kakao üreticisi olan Fildişi Sahili'nde "büyük üretim fikirlerini" canlı tuttuğunu söyledi:
"Batı Afrika'da yıl genelinde hâlâ iyi bir üretim bekleniyor. Batı Afrika'da hava koşulları iyi. Güneydoğu Asya'da da havalar iyi."
SKCharting.com'un baş teknik stratejisti Sunil Kumar Dixit'e göre temel veriler dışında, kakao için teknik görünüm de umut verici değil.
Dixit, "Fiyatlar aylık grafikte ana hareketli ortalamaların altında zorlanırken, Göreceli Güç Endeksi (RSI) ve Stokastikler düşüş sinyalleri göndermeye devam ediyor," dedi.
Dixit, kakao fiyatlarının gerçek bir çıkış yapabilmesi için boğaların ilk zorluk olarak 2.420 doları ve ardından 200 aylık basit hareketli ortalama olan 2.515 doları aşması gerektiğini de sözlerine ekledi.
"Bunun yerine gördüğümüz şey, 2.420 doların altında devamlı bir dağılım, 2.195 doları yeniden test etmeye ve 2.092 dolarlık yatay desteğe daha da düşmeye istekli bir düşüş havası olarak görülmelidir."
Lafayette, California merkezli bir emtia aracı kurumu olan McKeany-Flavell, dünyanın bazı bölgelerinin 2021/22 sezonu boyunca kakao öğütme rakamlarında sağlam bir büyüme yaşamaya devam etmesine rağmen, iki ana merkez olan Kuzey Amerika ve Batı Avrupa'nın üçüncü çeyrekte zayıflık gösterdiğini bildirdi.
Aracı kurum şunları ekliyor:
"Küresel kakao öğütme rakamları söz konusu olduğunda sorunlu bölge Kuzey Amerika pazarı oldu. Üçüncü çeyrekte, ABD, Meksika ve Kanada'da çekirdek öğütme %3,4 oranında düştü."
"2021/22'nin tamamında, Kuzey Amerika öğütülmüş kakao miktarı %3,4 düştü. Genel tahminleri görebilmek için biraz daha uzaktan bakmak her zaman önemli: Tüm büyük bölgeler raporlama yaptığında, dünya 2021/22'de %1,6'lık bir öğütme büyümesiyle karşı karşıya kalıyor."
Fitch Ratings yakın tarihli bir raporunda, inatçı enflasyon ve Fedîn büyük boy faiz artırımları sebebiyle ABD ekonomisinin gelecek yıl ilkbaharda 1990 tarzı hafif bir resesyona girebileceğini söyledi.
McKeany-Flavell, Batı Avrupa'nın 3. çeyrek için kakao öğütme raporunu açıklayan ilk bölge olduğunu ve 2021'in 3. çeyreğine kıyasla öğütülen çekirdeklerde %1,6'lık bir düşüş görüldüğünü belirtiyor. Bu, bölge için yaklaşık bir buçuk yıldır görülen ilk negatif sonuç ve önümüzdeki dönemde tüketimde belirgin bir yavaşlamanın habercisi olabilir.
Avrupa'da 2020/21'de %3,7 büyüyen çekirdek öğütümü, 2021/22'de %2,7'lik bir büyümeye yavaşladı.
Gelecek yıla bakıldığında, Avrupa öğütümü 2022/23'te yatay veya negatif sonuçlarla düşük performans gösterebilir. Öğütme büyümesi kesinlikle son iki mahsul döneminde görülen büyümenin önemli ölçüde altında olacak. Birçok analist hâlâ fazla/açık tahminlerini hatalı bir şekilde 2022/23'teki güçlü rekolteye dayandırıyor olabilir.
Bu arada, Malezya ve Asya öğütme sonuçları sırasıyla %15 ve %9,5 artışla etkileyici olmaya devam etti. Asya, mahsul yılını %5'lik güçlü bir büyüme ile kapattı. Ancak, bunu görmenin bir başka yolu da, gelecek yıl aşılması gereken çıtanın çok yüksek olduğu ve öğütmenin beklentilerin biraz altında kalabileceği.
GEPEX olarak bilinen Batı Afrika öğütmesi de, özellikle de ham çekirdeklerin yarı mamul kakao ürünlerine (bitter çikolata yapımında kullanılan likör; sütlü çikolata ve dondurma yapımının yanı sıra cilt kremleri, saç kremleri ve nemlendiriciler için kullanılan yağ) dönüştürülmesinde trendin üzerinde bir büyüme gösteriyor. Bu trendin gelecekte de devam etmesi muhtemel.
Açıklama: Barani Krishnan, piyasa analizlerine çeşitlilik kazandırmak için kendi görüşleri dışında bir dizi görüş kullanmaktadır. Tarafsızlık adına, bazen karşıt görüşler ve piyasa değişkenleri sunmaktadır. Hakkında yazdığı emtia ve menkul kıymetlerde pozisyon sahibi değildir.