Yurtiçinde yoğun veri akışını geride bıraktık
Türkiye İstatistik Kurumu yılın ikinci çeyreğine ilişkin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) verilerini açıkladı. Buna göre GSYH tahmini bu yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5.1 arttı. Bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 5 olarak açıklanan büyümesi de yüzde 5.2 olarak revize edildi. Türkiye ekonomisi başta Kredi Garanti Fonu olmak üzere hükümetin teşvik ve desteklerinin süren etkisiyle güçlü büyümesini sürdürdüğünü söyleyebiliriz. Zaten rakamlara bakıldığında yılın ikinci çeyreğinde yakaladığı büyüme oranıyla G-20 ülkeleri arasında Çin ve Hindistan’ın ardından en hızlı büyüyen üçüncü ülke olduğunu görüyoruz. JP Morgan Türkiye'nin yüzde 5.1 olarak gerçekleşen ikinci çeyrek büyüme verisi sonrası büyüme beklentisini yukarı yönlü revize ettiğini duyurdu ve 2017 GSYH tahminini yüzde 4.6'dan yüzde 5.3'e yükseltti. Goldman Sachs ise baz etkisine bağlı güçlü büyümenin üçüncü çeyrekte de devam etmesinin beklendiğini bildirdi. Üçüncü çeyrekte ekonominin baz etkisinin yardımıyla yıllık bazda yüzde 7.0'a varan bir büyüme gösterebileceğini ifade eden Goldman Sachs dördüncü çeyrekte büyümenin yavaşlayacağı beklentisini ve 2017'in tamamı için yüzde 5.0 olan büyüme tahminlerini değiştirmediklerini vurguladı.
Merkez Bankası Eylül ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında faiz kararını açıkladı. Buna göre politika faizinde değişiklik yapılmadı ve yüzde 8 seviyesinde sabit tutuldu. Piyasa beklentisi ise TCMB’nin politika faizini sabit tutması yönündeydi. Karar sonrası yapılan açıklamada enflasyonda iyileşme sağlanana kadar sıkı para politikasının devam edeceği ve gerekirse tüm araçların bu doğrultuda kullanılabileceği kaydedildi.
Haftanın son gününde açıklanan Türkiye'de işsizlik oranı ise haziranda geçen yılın aynı dönemine göre değişim göstermeyerek yüzde 10.2 seviyesinde gerçekleşti. Genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı 1.2 puanlık artış ile yüzde 20.6 olurken 15-64 yaş grubunda bu oran değişim göstermeyerek yüzde 10.4 olarak gerçekleşti.
Sterlin’in değeri Brexit öncesine mi dönüyor?
İngiltere'de önceki hafta başında açıklanan veride enflasyon rakamları beklentilerin üzerine çıkarak Ağustos'ta bir önceki ay kaydedilen yüzde 2.6'dan yüzde 2.9 seviyesine yükselmişti. Bu rakam son 5 yılın en yüksek seviyesi olarak karşımıza çıkarken görülen sert yükselişteki ana etkenin Brexit sürecinde Sterlin’in devam eden değer kaybı gösterilse de veri sonrası para biriminin yukarı yönlü ivmelendiğini gördük. Ardından açıklanan Temmuz ayı işsizlik oranında ise yüzde 4.3 ile son 42 yılın en düşük seviyesine kadar düştüğünü gözlemledik. İngiltere’de bu dönemde beklenti işsizlik oranının yüzde 4,4 seviyesinde gerçekleşmesi yönündeydi.
Haftanın en önemli gelişmelerden biri de İngiltere Merkez Bankası’nın alacağı faiz kararı ve vereceği mesajlardı. Beklendiği gibi faizlerde ve varlık alım programının parametrelerinde değişime gidilmedi ancak karar metninde teşviklerin geri çekilmesi konusunda önümüzdeki ayların uygun olacağı belirtildi. Ayrıca enflasyonun Ekim ayından itibaren yüzde 3’ün üzerine çıkacağını ve üç yıl boyunca bu seviyelerde devam edeceğini öngörerek faiz oranlarının piyasanın beklediğinden daha hızlı artırılması gerekebileceğini kaydetti. Faiz artışı beklentisiyle yükselişine hız kazandıran Sterlin’in haftanın kazananı olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Öyle ki paritede Brexit dönemi öncesindeki seviyelere ulaştığı ve 24 Haziran 2016’dan bu yana en yüksek seviyesine ulaştığı görülmektedir.
EURUSD
Paritenin geçen haftanın satıcılı bir seyir izlediğini gördük. Burada ABD tarafından gelen olumsuz veri akışlarına rağmen enflasyon verisinin beklentileri aşması ve FED faiz artırma ihtimalinin yükselmesinin etkisi olduğunu söyleyebiliriz. ABD tarafında açıklanan ABD üretici fiyat endeksi rakamlarına göre Ağustos ayında yüzde 0.2 ile yüzde 0.3 olarak açıklanan beklentinin altında kaldı. Ancak enflasyon verisi ise beklentilerin hafif üzerinde bir artış gösterdi. Manşet veri aylık bazda yüzde 0.4, yıllık bazda ise yüzde 1.9 olarak açıklandı. Çekirdek enflasyon ise yüzde 0.2 ile beklentiyi karşıladı. Enflasyon verisinden sonra FED’in faiz artışına gitme olasılığı yüzde 50 seviyelerine yaklaştı. Euro Bölgesi’nde ise hafta içinde ECB üyelerinin konuşmaları takip edildi. Euro’nun değer kazanmasında Euro Bölgesi’nde büyümenin beklenenden iyi olması, dış etkiler ve ABD’ye göre daha sıkı politikaları olmasının etken olduğunu belirten ECB üyeleri enflasyonun kademeli olarak yükseldiğini bunun da tahvil alımlarının gelecek yıldan itibaren azaltma konusunda Ekim ayında karar almak için bir fırsat olduğunu dile getirdiler. Teknik olarak parite 1.1900 bölgesinde fiyatlanıyor. Bu bölgenin aşağı yönlü kırılması durumunda 1.1840 ve 1.1800 desteklerine kadar geri çekilmeler görülebilir. 1.1900 üzerinde kalıcılık sağlanmaya devam edilmesi durumunda ise 1.1950-1.2000-1.2100 seviyeleri takip edilebilir.
Paritede alıcılı görüntünün hakim olduğu bir haftayı geride bıraktık. Yurtiçinde TCMB faiz kararı takip edildi. Banka, piyasa beklentisine paralel olarak faizlerde değişime gitmedi. Karar metninde ise yine enflasyon vurgusunun ön plana çıktığını görüyoruz. Enflasyonun bulunduğu yüksek seviyenin ve çekirdek enflasyon göstergelerine ilişkin gelişmelerin fiyatlama davranışlarına dair risk oluşturduğu ve enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar para politikasındaki sıkı duruşun sürdürüleceği duyuruldu. Kurul son dönemde açıklanan verilerle iktisadi faaliyetteki toparlanmanın güç kazandığını ve iç talepteki iyileşme devam ederken AB ülkelerinin talebindeki artışın ihracat üzerindeki olumlu etkisinin sürdüğünü belirtti. Yeni haftada ise dikkatler Fed’de olacak. Hem bilanço daraltma süreci hem de bir sonraki faiz artırımının zamanlaması konusunda belirsizlik sürüyor. Karar metninde veya Yellen’ın basın konferansında bu konulara değinilmesi, piyasaları hareketlendirebilir. Teknik olarak ise paritedeki yükselişin kalıcı olabilmesi için 3.4700-3.4750 aralığının aşılması gerekiyor. Fiyatlama bu bölgenin üzerine yerleşirse 3.50’ye doğru bir seyir izleyebiliriz. Geri çekilmelerde ise 3.4250 desteği kırılırsa 3.4100 ve 3.4000’a kadar gevşeme yaşanabilir.
Paritede önceki haftalarda süren alıcılı seyrin hız kazandığını gördük. İngiliz Ulusal İstatistik Ofisi’nden yapılan açıklamaya göre işsizlik oranının yüzde 4.3’e gerilediği bildirilirken bu rakamın son 42 yılın en düşük işsizlik oranı olduğunu vurgulamamız gerekir. Öte yandan haftanın en önemli konusu olan faiz kararlarında İngiltere Merkez Bankası para politikası toplantısında beklendiği gibi faizleri 2’ye karşı 7 oyla yüzde 0.25 seviyesinde sabit tuttu. Karar metninde ekonomik koşulların tahmin edildiği şekilde ilerlemesi durumunda enflasyonun sürdürebilir şekilde hedefe geri dönmesi için parasal teşviğin azaltılmasına yönelik açık kapı bıraktı. Ayrıca faiz oranlarının piyasanın beklediğinden daha çabuk artırılmasının gerekebileceği bildirildi. Bu açıklamalara ek olarak BOE politika yapıcısı Gertjan Vlieghe yaptığı açıklamalarda yakın gelecekte faiz artırımını destekleyebileceğini belirtti. ABD tarafında olumlu gelen enflasyon verisinden sonra FED’in faiz artırma ihtimalinin yükseldiğini görüyoruz. Buna rağmen hafta boyunca perakende satışlar, sanayi ve imalat üretimi gibi verilerin kasırgaların etkisiyle beklentiyi karşılayamadığını söyleyebiliriz. Bu durumun önümüzdeki hafta açıklanacak verilere de yansıması bekleniyor. Bu hafta içinde gerçekleşecek FOMC toplantısı paritenin akıbeti yönünden dikkatle takip edilecek. Teknik olarak hafta içinde yukarı yönlü hareketlerin hız kazandığı ve Brexit öncesindeki seviyelerine ulaşan paritede 1.3600 üzerinde kalıcılık sağlanması durumunda 1.3640-1.3700-1.3760 dirençleri önemli olacaktır. Olası toparlanma hareketlerinde ise 1.3400-1.3330-1.3200 destekleri takip edilebilir.
BRENT PETROL
Petrol fiyatlarında alıcılı seyrin hakim olduğu bir haftayı geride bıraktık. Piyasanın gündeminde üretim anlaşması yer almaya devam ediyor. Anlaşmanın bitiş tarihi 2018 Mart. Üretici ülkeler şimdiden anlaşmanın uzatılması için şimdiden ikili görüşmelere başladı. Hafta içerisinde Suudi Arabistan ve Venezuela görüşmesi gündemdeydi. Görüşme sonrası açıklama yapan Maduro, anlaşmanın yüksek ihtimalle Mart 2018’den sonra da devam edeceğini söyledi. Yine hafta içerisinde açıklamalarda bulunan İran petrol bakanı son 8 ayda kısıtlama kararına katılan ülkelerin bağlılık oranının yüzde 98 olarak belirlendiğini ve bunun önümüzdeki aylarda bu oranın yükselebileceğini söyledi. Petrol anlaşmasının uzatılmasına yönelik ise konunun 12 Ekim’de Moskova’da düzenlenecek Gaz İhraç Eden Ülkeler Forumu’nda görüşüleceğini duyurdu. Öte yandan Cuma günü Viyana’da İzleme Komitesi toplanacak. Ülkelerin üretim kotalarını denetleyecek komite, toplantı sonrası anlaşmanın uzatılması yönünde tavsiyede bulunabilir. Teknik olarak ise Brent petroldeki yükselişin devam edebilmesi için 56 doların üzerinde kalıcılık sağlanması gerekiyor. Fiyatlama hafta içerisinde buranın üzerinde tutunursa 56.60-57.00-57.30 seviyeleri gündeme gelebilir. Geri çekilmelerde ise 55 dolar aşağı yönlü geçilirse 54.30-54.00-53.30 seviyelerine kadar gevşeme görebiliriz.
Değerli metalin haftayı satıcılı bir seyirde geçirdiğini gördük. Haftaya Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin Kuzey Kore üzerinde sert yaptırımlarına yönelik tasarının kabul etmesiyle başladık. Yeni yaptırımlar Kuzey Kore'ye rafine petrol ve petrol ürünleri ile tekstil ihracatına sınırlama getiriyor. Yine karara göre yurt dışındaki Kuzey Koreliler çalışma izinlerinin süresi doluncaya kadar çalışabilecek ancak işçilerin çalışma izinleri yenilenmeyecek. ABD tarafından tasarıya konulmak istenen Kuzey Kore lideri kim Jong-Un’un malvarlığına el konulması ise Rusya ve Çin’in bu çerçevedeki anlaşmayı kabul etmeyeceklerini bildirmesi üzerine tasarıda yer almadı. Buna karşın Kuzey Kore füze denemelerine devam ederken küresel piyasaların artık bu duruma hissizleştiği ve bu konuyu fiyatlamadığı görüldü. Japonya’yı batıracaklarına yönelik açıklamaların ardından tekrar bir füze denemesinin yapan K.Kore, ABD’ye de tarihleri boyunca yaşanmış en büyük acıyı yaşatacaklarını dile getirip tehditlerine devam etti. Teknik olarak hafta başında 1340 bölgesinden geri çekilmeler yaşayan ons altında 1320 bölgesini test ettiğini görüyoruz. Bu bölgenin aşağı yönlü kırılması durumunda 1317-1310 destekleri izlenebilir. Yukarı yönlü hareketlerin kalıcı olabilmesi içinse 1330 direncinin üzerinde kalıcılık sağlanması gerekiyor. Bu senaryoda ise 1340-1345 seviyeleri takip edilecektir.
