ABD ile Türkiye Arasında Kriz Çıktı, Kurlar Fırladı!
Hatırlanacağı gibi geçtiğimiz hafta ABD’nin İstanbul Başkonsolosluğu’nda görevli bir Türk vatandaşı tutuklanmıştı. ABD tarafının geçtiğimiz hafta bir açıklaması olmuş; çalışanın serbest bırakılması talep edilmiş, buna karşın Türkiye tarafı kişinin ABD konsolosluğu çalışanları listesinde adının bile olmadığını beyan etmişti. Hafta sonunda ise Türkiye ve Rusya’nın birlikte Suriye’nin Idlib kentine operasyon düzenleyecekleri haberleri çıkmıştı. ABD tarafı dün akşam ani bir manevra ile Türkiye’den vize kabullerini süresiz olarak durdurulduğunu açıkladı. Bunun üzerine karşı hamle Türkiye’den geldi ve ABD’den gelecek vize taleplerinin de durduruldu açıklandı. İki ülke arasında yaşanan gerginlik sonrası kurlarda gap’li(fiyat boşluklu) açılışla sert hareketler gördük. Bugün ise her iki devletin yetkililerinden gelecek açıklamalar, Türkiye’nin Idlib’e yönelik askeri harekâtı ve IKBY sorununa dair gelişmeler önemli olacak. Öte yandan Dünya’daki diğer sistematik riskler de yeniden hortlayacak gibi duruyor. Yine hatırlayacak olursak geçtiğimiz hafta ajanslara Kuzey Kore ve Katalonya konusunda bazı haberler düşmüştü. ABD Merkezi Haber Alma Teşkilatı(CIA)’nın elde ettiği bilgiye göre 10 Ekim Salı günü Kuzey Kore’nin yeni bir füze denemesi yapacağı spekülasyonları ortaya atılırken, Kuzey Kore’yi ziyaret eden Rus parlamenter Anton Morozov’un, Cuma günü akşam saatlerinde yapmış olduğu açıklamalarda; Pyongyang yönetimin, ABD’nin batı kıyılarını vurabilecek bir füzeyi test etmeye hazır olduğunu söylemesi de bu iddiaları doğrular nitelikteydi. Hafta sonunda da ABD Başkanı’nın da Kuzey Kore’ye operasyon yapılabileceğini ima eden açıklamaları oldu. Katalonya konusuyla ilgili olarak da 9 Ekim’de tek taraflı bir bağımsızlık ilan edileceğine, geçtiğimiz hafta çıkan haberlerde değinilmişti. Bu konuda Cuma günü Katalonya Dış İşleri Yetkilisi de yaptığı açıklamada; Katalan parlamentosu’nun Pazartesi günü(Bugün) bağımsızlık ilan etme gündemi ile toplanacağını doğrulamıştı. Öte yandan gündemi meşgul eden diğer sistematik risk unsurları Almanya’da hükümetin kurulup kurulamayacağı ve yeni FED Başkanı’nın kim olacağı meselesi olarak karşımıza çıkıyor.
Cuma Günü Sürpriz ABD İstihdam Verileri Gördük!
Cuma günü ABD’de iş istatistikleri bürosu tarafından açıklanan istihdam verilerinde sürprizlerle karşılaştık. Tarım Dışı İstihdam datasında kasırgaların etkisiyle beklenti olarak sadece 90 Bin kişilik istihdam artışına işaret edilirken, -33 Bin ile 2010 Ekim ayından bu yana en kötü gerçekleşme görüldü. Geçtiğimiz ayın (Ağustos) verisi ise 156 Bin’den 169 Bin’e revize edildi. Enflasyon oluşturma anlamında çok önemsenen ve bir önceki aya göre yüzde 0.3 artış beklenen ortalama saatlik kazançlar verisinde yüzde 0.5 ile 2016 Şubat ayından bu yana en iyi gerçekleşmesi görülürken, yine diğer önemli veri olan işsizlik oranında da yüzde 4.4’lük beklentiye karşın yüzde 4.2 ile Mart 2001’de açıklanan datadan bu yana en iyi gerçekleşme oluştu. Verilerin detayına bakılınca Tarım Dışı istihdam verisine en olumsuz etki yapanın 111 Bin kişilik işten çıkartma ile konaklama ve eğlence sektörü olduğu gözlemlenirken, ortalama saatlik kazançlardaki artışa en büyük katkıyı ise enerji sektörü işçilerine yapılan yüzde 1.3’lük zam yapmış oldu. ABD’den gelen bu verilerin öncesi ve sonrasında piyasada volatilite oldukça yüksekti. Bugün ise önem arz eden bir veri olmayacak.
EURUSD
Haftanın son gününde ABD'de tarım dışı istihdam Harvey ve Irma kasırgalarının etkisiyle 2010 yılından beri ilk kez eksi açıklandı. Eylül ayında tarım dışı istihdam 33 bin gerilerken Ağustos verisi 156 binden 169 bine revize edildi. ABD tam istihdam hedefine yaklaşırken Fed yetkilileri enflasyonun hedefe yaklaşıp yaklaşmadığına dair işaretler arıyor. Merkez Bankası yıl sonuna kadar bir faiz artışı daha olacağı beklentisini korurken fazi artış ihtimali ortalama saatlik ücretlerde beklenmedik artış göstermesinin ardından yüzde 85'in üzerine çıktı. Ayrıca işsizlik oranının yüzde 4,4 ile sabit kalması bekleniyordu ancak işsizlik oranı Eylül’de gerileyerek yüzde 4,2 olarak gerçekleşti. Öte yandan Fed üyelerinden Robert Kaplan Eylül ayı istihdam rakamlarının kasırgalar tarafından etkilendiğini ve istihdam piyasasının sıkılaştığını belirterek Aralık ayı faiz artırımı konusunda açık fikirli görüşlü olduğunu ancak o noktaya henüz gelinmediğini kaydetti. Diğer bir üye Bostic ise ekonominin beklendiği gibi büyümesi durumunda Aralık’ta faiz artışının uygun olabileceğini şimdilik ise bekle-gör modunda olduğunu söyledi. Bugün ise Almanya’da Ağustos ayı sanayi üretim verisi takip edilecek. Teknik olarak veri sonrası Dolar değer kazanırken sonrasında bu kazanımları geri verdiğini görüyoruz. Paritede yukarı yönlü hareketlerde 1.1760-1.1790-1.1835 dirençleri gündeme gelebilir. Aşağı yönlü hareketlerde ise 1.1700-1.1660-1.1610 desteklerini takip ediyor olacağız.
Cuma günü ABD’den istihdam verilerini takip etmiştik. Tarım dışı istihdam verisinde 2010 Ekim ayından bu yana en kötü gerçekleşme görülürken, ortalama saatlik kazançlardaki artış ise son 20 ayın(Şubat 2016’dan bu yana) en iyi gerçekleşmesiydi. Yine işsizlik oranında da yüzde 4.2 ile 2011 Mart ayından bu yana en iyi data görülürken, iş gücüne katılım oranı da yüzde 63.1 ile son yılların en iyisiydi. Tarım dışı istihdam datasının Ağustos gerçekleşmesinde 13 bin’lik pozitif revize yapıldığı da düşünülecek olursa verilerin genel anlamda iyi olduğu söylenebilir. Bu verilerin yanı sıra Cuma günü bazı FED üyelerinin konuşmaları da takip edildi. Kansay City FED Başkanı Esther George, FED’in varlık balonları ve resesyondan kaçınmak için faiz artırımlarını fazla bekletmemesi gerektiğini söylerken, Atlanta FED Başkanı Raphael Bostic ise ekonomi beklendiği gibi büyümesini sürdürürse Aralık ayı faiz artışı için uygun olabilir, ancak bundan önce sürpriz veriler gelebilir dedi. Dallas FED Başkanı Robert Kaplan ise yaptığı açıklamalarda Eylül ayında negatif gelen tarım dışı istihdam verilsini yorumlarken, kasırgalardan dolayı bunun normal olduğunu, Aralık ayı faiz artırımı konusunda da açık fikirli olduğunu söyledi. Yurtdışında tüm bu gelişmeler yaşanırken, yurtiçinden ise Başbakan Yıldırım’ın Irak hükümeti ile işbirliği çerçevesinde Kuzey Irak sorununun çözüleceğine dair açıklamalarını dinledik. Geçtiğimiz haftanın son işlem gününde yaşanan tüm bu gelişmeler sonrası hafta sonunda ise Rusya ile Türkiye arasında yapılan anlaşmayla Idlib’e birlikte askeri harekat düzenlenmesi kararı çıktı. Bunun üzerine ABD tarafı geçtiğimiz hafta tutuklanan İstanbul Başkonsolosluğu çalışanını gerekçe göstererek Türkiye’den gelen vize taleplerinin süresiz dondurulduğunu açıkladı. Hemen akabinde Türkiye’nin de misliyle karşılık vermesi kurlarda açılışın sert olmasına neden oldu. Şuan için 3.70 seviyelerinde fiyatlanan kurda ilk dirençler 3.7180-3.7280 ve 3.7475 seviyelerinde bulunuyor. 3.6850, 3.6700 ve 3.6625 ise ilk desteklerimiz konumunda. Ancak şunu da belirtelim ki bu tür ekstrem günlerde teknik seviyelerden daha çok gelişmelere göre fiyatlamalar görülür. Dolayısıyla özellikle sabah 9:00’dan itibaren hem piyasa fiyatlamalarına hem de her iki hükümetten gelecek açıklamalara odaklanmakta fayda var.
GBPUSD
ABD’de açıklanan tarım dışı istihdam verisi 2010 yılından buna yana ilk defa azalarak -33 bin olarak açıklanırken ortalama saatlik kazançların beklentilerin üzerinde geldiğini gördük. Ayrıca işsizlik oranı da yüzde 4.2 ile Mart 2001’den bu yana en düşük seviyeye indi. Veri sonrasında küresel piyasada Dolar değer kazanırken paritenin aşağı yönlü hareketi hızlanırken sonrasında tepki alımlarıyla kayıplarının bir kısmını geri aldığını söyleyebiliriz. Öte yandan Başbakan May ise üzerindeki istifa baskılarına karşı ülkesinin ihtiyacı olan serinkanlı bir liderlik olduğunu ve bunun da tam olarak kendisinin sağladığı şey olduğunu ve bunu tüm kabinemin desteğiyle yaptığını ifade etti. Gün içinde sakin bir veri akışı bulunuyor. Teknik olarak 1.3050 seviyesinin altında kalıcılık sağlanması 1.3020-1.2985 desteklerini önemli hale getirecektir. Yukarı yönlü hareketlerde ise 1.3100 üzerinde ataklar görmemiz gerekir. Bu durumda 1.3190 ve 1.3225 dirençleri hedeflenebilir.
BRENT
Rusya Enerji Forumu nedeniyle Moskova’da bulunan önemli petrol üreticisi ülke temsilcilerinin açıklamaları Cuma günü de takip edildi. Özellikle petrol fiyatları ve arz konusunda söz sahibi olan Rusya devlet başkanı Putin ve Suudi Arabistan Kralı Selman’ın ikili işbirliği müzakereleri yaptığı bilgisi ileriye dönük hamleler açısından oldukça kritikti. Diğer yandan ise Amerikan Federal Afet Yönetimi Kurumu(FEMA)’dan gelen açıklamada petrol rezervlerinin yoğun olduğu Orta Amerika’da hafta sonu için yeni bir kasırga(Tropik Nate Kasırgası) beklendiği söylendi. Akşam saatlerinde ABD’de açıklanan Baker Hudges sondaj kule sayıları verisinde geçtiğimiz haftaya göre 2 sayı azalış ile 748’lik gerçekleşme görülürken, haftanın son verisi olan CFTC(Emtia Vadeli İşlem Sözleşmeleri Ticaret Komisyonu) net spekülatif pozisyonları ise ham petrol tacirlerinin ABD vadeli işlem borsalarındaki 444 Bin 300 net alım pozisyonuna işaret ediyordu. Veride geçtiğimiz hafta açıklanan gerçekleşmenin 454 Bin 100 net alım pozisyonu ile son 5 haftanın en yükseğinde olduğunu da hatırlatalım. Cuma günü kritik 57.30 direncinin geçilememesi ile Perşembe günkü kazançlarını geri veren emtiada teknik olarak takip ettiğimiz ilk dirençler 55.95, 56.25 ve 56.40 seviyelerinde bulunuyor. 55.95 altı kalıcılıkta ise 55.60 ve 55.30 destekleri takip edilebilir.
Cuma günü açıklanan tarım dışı istihdam 33 bin azalırken, ortalama saatlik kazançların yüzde 0.5 atış gösterdiği ve işsizlik oranının yüzde 4.2 seviyesine gerilediği açıklandı. Fiyatlamada özellikle ortalama saatlik kazançların baz alındığını görsek de Dolar kanadındaki ivmeli yükseliş yerini düzeltme hareketlerine bıraktı. ABD 10 yıllık tahvillerde ise veri sonrası 2.40’a kadar bir tırmanışın ardından geri çekilmelerle 2.37’ye kadar düştüğünü gözlemledik. Öte yandan Kuzey Kore'yi ziyaret eden heyette yer alan Rus vekil Anton Morozov, Pyongyang yönetiminin ABD'nin batı kıyılarını vurabilecek bir füzeyi test etmeye hazır olduğunu söyleyerek Kuzey Kore’nin nükleer denemelerde kararlı olduğunu ve savaş söylemini kullandıklarını belirtti. Gün içinde önemli bir veri akışı olmasa da emtianın FED’in başkanlık seçimi hakkında adayları ve jeopolitik riskleri fiyatlayabileceğini de hatırlatalım. Teknik olarak tekrar 1268-1272 destek bölgesi önemli konumda. Bu bölgenin üzerinde kalıcılık sağlanması 1278-1282-1287 dirençlerine kadar yükselişleri destekleyebilir. Geri çekilmelerin yaşanması durumunda 1268 seviyesinin altına sarkma yaşanırsa 1263-1260-1257 destekleri gündeme gelebilir.
