Hisse Senetlerinde Mevsimsel Hareketler

Hisse senetlerinde görülen hareketlerden birisi de mevsimsel hareketlenmelerdir. Mevsimsel hareketlenmeler bir bakıma kar etmek için bir fırsat sayılabilirken diğer yandan da çoğu zaman zarar etmeye zemin hazırlamaktadır.
Bildiğimiz gibi hisse senetlerinde beklentiler fiyata yansır gerçekler satılır. Bazı şirket hisse senetlerinde işin doğası gereği mevsimsel hareketler beklenir.
Örneğin bira üreten şirketlerin ramazanda satışlarının düşmesi, şeker ve gıda şirketlerinin ise satışlarının artması yada tavuk fiyatlarının yazın artmasından dolayı tavukçuluk sektör hisselerinde hareket beklenmesi veyahut Eylül ayına doğru okullar açılacak beklentisiyle kırtasiye şirketlerinin artmasının beklenmesi gibi.
Mevsimsel Beklentiler Ne kadar Fiyatlara Yansır
Bu tür şeyler aslında yıllarca borsalarda dile getirilmişlerdir. Ancak gerçek bu kadar basit değildir. Bir kere bir şirketin piyasa değerini oluşturan karlılık, sektör beklentileri, borsa beklentileri, yatırımcı psikolojisi vs gibi o kadar çok değer vardır ki bu beklentilerin hepsini analiz edip bu şirket şu dönemde artacak demek çok zordur. Mevsimsel beklenti bu nedenlerden sadece birisidir ve büyük olasılıkla da fiyatlara yansımıştır zaten.
Bir diğer konu da mevsimsel psikolojinin insanlar üzerinde etkisi olduğu az çok spekulatörler tarafından da bilinmektedir. İnsanların bu beklentiyle alım satım yapacağını tahmin eden spekülatörler bu insanların zarar edip kendilerinin kar etmeleri için de ellerinden geleni yaparlar. Örneğin ramazanda bira fiyatlarının düşeceğini düşünen bir kişi elindeki hisse senetlerini ramazandan önce elinden çıkartır ve ramazan sonunda bakar ki hisse senetleri zirveleri zorlamış. Yada, gıda şirketlerinin ramazanda artacağını düşünen kişiler ramazan sırasında hisse senedi almaya kalkışırlar ancak geriye baktıklarında ramazandan üç dört ay önce zaten hisse senetlerinin artmaya başladığını ve hisse senetlerinin ellerinde büyük zararlar oluşturduklarını fark ederler.
Bir de zaten bu tür mevsimsel hareket yapan hisse senetleri genellikle derinlikten uzak ve yapay fiyat hareketleri gösteren hisse senetleridir ki bazen yatırımcı hiç ummadığı büyük zararlarla karşılaşabilir. Peki mevsimsel hareketlerden para kazanılmaz mı? Kazanılır ama bir kaç şartla. İlk olarak spekülatörlerin, küçük yatırımcının ne düşündüğünü bildiğini varsaymanız ve piyasası okumanız şartıyla. Bu da yeterli gelmez yatırdığınız para büyük miktarlarda olursa muhtemelen spekulatörler tarafından yine alt edilirsiniz. Mevsimsel hareketlerden para kazanmanız için sınırlı risk almanız gerekir. Biraz da genelin tersinde hareket yapmanız lazım. Eğer genelde insanlar mevsimsel harekette alım yönünde pozisyon almanın para kazandırdığını düşünüyorlarsa satmak daha mantıklıdır gibi.
Mevsimsel hareketlere bel bağlamak bunun yanında temeli sağlam yada tekniği sağlam hisse senetlerine yatırım yapabilecekken paranızı daha riskli bir yatırıma yönlendirmeniz anlamına gelir ki, bu da bazen çok ciddi fırsatların kaçmasına sebep olabilir.
Genelde mevsimsel hareketler, borsaya ilk giren ve bir kaç paterni farkeden yatırımcıların tercihleridir ve uzun dönemde ben mevsimsel hareketlerden başarı yakalayan insanları çok görmedim. Ancak temel analize yardımcı bir aygıt olarak eğer bilanço tahmini ve şirket değerlemelerinde kullanılabilirse gerçekten çok faydalı olabilir. Örneğin ramazan dönemi öncesinde gıda satışlarını ve karlılığını arttıran şirketin yıl sonu bilançosunun çok iyi geleceğine bir dayanak olarak ramazan döneminde gıda satışlarının tavana vurması destek olabilir. Yani sadece mevsimsel verilere değil de öncesi ve sonrasındaki bilgilerle beraber harmanlanmış temel analiz yorumları başarıya götürmede bir etken olabilir.
Son SözYatırımcıların en çok su konuda dikkatli olmasını istiyorum. Bazen, spekülatörler insanlarda alışkanlık yaratmak için bir kaç kez ardarda mevsimsel bir beklenti sonrası yüzde 10 20 lik hareketler yaratıp küçük yatırımcıları hisse senetlerine çekebilirler ancak sonrasında yatırımcılarda çok daha büyük zararlara yol açıp piyasadan çekip giderler. Yüzde 10-20 alma beklentisiyle hisse senedine giren kişi yüzde 50 zararla hem de üstelik piyasalar artarken piyasadan çıkabilir. Bu duruma neden olmamak için lütfen piyasaların görüldüğü kadar basit olmadıklarını unutmayın. Mevsimsel beklenti borsada yeniyseniz akla çok yakın makul gelebilir ama gerçekten öyle değil.