Haftanın ilk işlem gününde yurt içinden açıklanan verilere baktığımızda;
İşsizlik oranı Nisan’da geçen yılın aynı ayına göre 1 milyon 116 bin kişi artarak 4 milyon 202 bin kişi ve işsizlik oranı 3,4 puanlık artış ile %13,0 oldu. Mart oranı %14,1’den %14,7’ye revize edildi. İstihdam edilen kişi sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre 810 bin kişi azalarak 28 milyon 199 bin kişi, istihdam oranı ise 1,9 puanlık azalış ile %46,0 oldu.
Son 10 yılın zirvesine çıkan işsizlik oranı Nisan ayında da 4 milyon üzerinde kalmaya devam etti.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı rapora göre merkezi yönetim bütçe açığı Haziran ayında 12,1 milyar lira olurken 0cak-Haziran dönemini kapsayan ilk yarıda açık 78,6 milyar lira oldu. 2018’in ilk 6 ayında 46,1 milyar lira olan bütçe açığı bu yıl 78,6 milyara çıktı. YEP’te 2019’un tamamı için hedeflenen 80 milyar liralık bütçe açığının neredeyse tamamı yılın ilk yarısında kullanıldı. Yılın 2. yarısı ile hedefin oldukça üzerinde bir yıllık açık verilmesi bekleniyor.
Otomotiv Sanayii Derneği’nin açıkladığı rapora göre toplam üretim yılın ilk 6 ayında %13 azalırken otomotiv üretimi de %12 azaldı. Sektörün Pazar payı yılın ilk 6 ayında geçen yılın aynı dönemine göre %45 azaldı.
İstanbul Sanayi Odası’nın açıkladığı rapora göre imalat PMI öncü göstergelerinden olan ihracat iklim endeksi, Haziran’da 51,5 ile son 6 yılın en düşük seviyesine geriledi. Raporda 50,0 eşiği üzerinde kalınmasının büyümeyi desteklediği belirtilirken bu eşik üzerinde kalınmasında da rekabetçi fiyatlamanın etkili olduğu vurgulandı.
TÜİK’in açıkladığı ve ÜFE öncü göstergesi olan Tarım - ÜFE Haziran’da geçen yılın aynı ayına göre %26,26 artış gösterirken Mayıs ayına göre ise %2,97 azaldı. Mayıs’ta geçen yıla göre %30,23 olan Tarım - ÜFE aylık %0,95 azalmıştı. Haziran’da da geçen aya göre azalma yaşanmasının ÜFE ve dolaylı olarak da TÜFE üzerinde de düşüş yönlü destek sağlaması bekleniyor.
Bugün açıklanan verilerdeki değişime baktığımızda;
Turizm sezonu ve hizmet sektöründeki yoğunlukla işsizlik oranının Mart’a göre hafif azaldığı görülüyor, ancak işsizlik 10 yılın zirvesindeki seyrini koruyor.
Hazinenin yıl içi planladığı bütçe açığını yılın ilk yarısında kullanması bu kanattaki maliyetlerin giderek artacağına işaret ediyor. Bütçe açığını kapatmak ve geliri artırmak için vergilerde yeni bir artış ihtimali de kuvvetleniyor.
İhracatta son aylarda artış yaşanması ve ithalatın da azalması cari açık için önemli görülse de bunun sektör şirketlerinin alım gücünün azalması ve üretimi de azaltmasından kaynaklanıyor olması son derece riskli bir duruma yol açıyor.
Mevsimsel koşullar ve baz etkisi ile ÜFE ve TÜFE’deki düşüşün son ayda da devam etmesi beklenirken öncü gösterge olan Tarım-ÜFE de bunu destekliyor.