Genel Ekonomik Görünüm
Ana hikaye olarak geçtiğimiz hafta merkez bankaları tarafından alınan kararlar piyasalardaki fiyatlamalara yön verirken, FED’in sene içerisinde dört kez faiz artırımına gidebileceğine dair spekülasyonlar şimdilik boşa çıkmıştır.
Türkiye
Ülke içerisinde Türkiye İstatistik Kurumu tarafından geçtiğimiz hafta açıklanan Aralık ayı verilerine göre İşsizlik Oranı %12,7 ile 7 yılın zirvesine yükselirken, Genç İşsizlik Oranı ise %24 olarak belirlenmiştir. Bunun yanında İstihdam Oranının da %45,1’e azalması iş gücü piyasasına dair olumsuz bir gelişme olarak yorumlanmış ve gelecek döneme ilişkin soru işaretlerine neden olmuştur. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek konu hakkında yaptığı değerlendirme de bu durumun geçici olduğunu ve hali hazırda bir miktar yavaşlayan ekonominin alınan tedbirler ile toparlanmanın Mart ayından sonra rakamlara yansıyacağını savunmuştur.
Diğer yandan ABD tarafında bütün dünyanın beklediği FED para politikası kararları sonrasında Türkiye’de Perşembe günü gerçekleşen TCMB Mart ayı toplantısı takip edilmiştir. Toplantı sonrasında TCMB, Geç Likidite Penceresi Borç verme Faiz Oranını %11'den %11,75'e yükseltirken, diğer faiz oranlarında bir değişikliğe gitmemiştir. Yapılan açıklamada enflasyon tarafındaki hızlı bozulmanın sınırlandırılması hedeflendiği belirtilmiştir. Bunun yanında Cuma günü piyasalarca takip edilen Ortalama Fonlama Oranı %11,29’a yükselmiştir.
Haftanın son gününde beklenmedik bir gelişme ile Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye'nin kredi notu görünümünü durağandan negatife çekmiş, kredi notunu ise Ba1 seviyesinde tutmuştur. Aynı zamanda Avrupa’nın ne büyük bankalarından Commerzbank, Türk Lirasının geleceği açısından son derece şüpheli olmayı sürdürdüklerini ve Türkiye'deki siyasi gelişmelerin TL'nin ilerleme kaydetmesine engel olduğunu bildirmiştir. Bu görüşe karşın Türkiye'nin 5 yıllık temerrüte karşı sigorta prim maliyetleri (CDS) 223 ile 15 Temmuz’dan bu yana en düşük seviyesine gerilemesi piyasa algısının ters yönde olduğunu bizlere yansıtmıştır.
Siyasi tarafta ise Avrupa ile ilişkilerin açılması tedirginlik yaratmakta, Suriye gibi jeopolitik risklerin ve OHAL sürecinin devam etmesinin yanında Referandum tarihine gün geçtikçe yaklaşılması fiyatlamalar üzerinde etki eden diğer faktörler olarak öne çıkmaktadır.
Bu görünüm içerisinde USDTRY paritesi 3,60 seviyesi altını test ederek 3 haftanın en düşüğünü görmüş, fakat Moody’s kararı ile 3,6340 seviyelerine toparlanmıştır. Borsa İstanbul da faizlerin yükseldiği bir ortamda 90491 seviyenden Cuma gününü tamamlayarak haftalık bazda rekor seviyede kapanış gerçekleştirmiştir.
Avrupa
Avrupa’nın en büyük ekonomisi durumunda Almanya’da, Avrupa Ekonomik Araştırmalar Merkezi (ZEW) tarafından geçtiğimiz hafta 12,8 olarak açıklanan Yatırımcı Güveni Endeksinin siyasi belirsizliklerin de etkisi ile Mart ayında beklentilerin hafif altında artış kaydetmesi dikkat çekmiştir. Fakat Euro Bölgesi geneline dair açıklanan endeks 25,6 ile yatırımcı algısındaki iyileşmeyi ortaya koymuştur.
Ayrıca Almanya’da Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık bazda %2,2 ile 2012 Ağustos ayından beri görülen en yüksek seviyeye ilerlerken, Euro Bölgesi için açıklanan rakamlar da %2 olarak belirlenmiş ve Avrupa Merkez Bankasının (ECB) fiyat istikrarını sağlamak için hedeflediği seviyeye yaklaşmıştır.
İngiltere tarafında haftanın konusu, ülkenin Avrupa Birliğinden (AB) ayrılma sürecini resmi olarak başlatma yetkisini hükümete devreden tasarının Kraliçe tarafından imzalanarak yasalaşması olmuştur. Hükümet Mart ayı bitmeden Brexit sürecini başlatması beklenmektedir. Sürecin başlaması ardından iki yıllık süreçte İngiltere’nin AB’den ayrılması planlanmaktadır. Diğer taraftan uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s İngiltere ekonomisi için pozitif bir görüş bildirerek, genel olarak ülke ekonomik görünümünün güçlü büyümeye işaret ettiğini belirtmiş, fakat Brexit müzakerelerinin zorlu geçmesi ve başarısız olması durumunda risklerin oluşabileceğini not etmiştir.
Ada ülkesi ekonomisinde geçtiğimiz hafta açıklanan veriler ışığında, İşsizlik Oranı %4,7 ile son 41 yılın en düşük seviyesine gerilemiş, ortalama haftalık kazançlar %2,5 olan beklentinin biraz altında kalarak %2,3 artış kaydetmiştir. İngiltere Merkez Bankası (BOE) Perşembe günü gerçekleştirdiği toplantıda politika faizini %0,25’de bırakmış, 435 milyar Sterlin değerindeki varlık alım programını da korumuştur. İngiltere Merkez Bankası üyesi Kristin Forbes’in faiz artırımı yönünde oy kullanması piyasaların dikkatini çekmiştir.
Aynı zamanda Avrupa’da hisse senedi piyasalarında 15 ayın en yüksek seviyeleri görülürken, FED belirsizliğinin sona ermesi ve yıl içerisindeki politik belirsizliklerin bir tanesi olan Hollanda seçimlerinin tamamlanması piyasalar pozitif yönde etkilemiştir.
ABD
Ana hikaye olarak geçtiğimiz hafta merkez bankaları tarafından alınan kararlar piyasalardaki fiyatlamalara yön verirken, FED’in sene içerisinde dört kez faiz artırımına gidebileceğine dair spekülasyonlar şimdilik boşa çıkmıştır. Çarşamba günü düzenlenen toplantıda FED faiz oranlarında 25 baz puan artırıma giderken, 2017 yılı içerisinde 2 kez daha faiz artışına gidileceği tahmininde bulunmuştur. FED Başkanı Yellen yaptığı açıklamada atılan faiz adımının ekonomideki iyileşmeyi yansıttığını belirtmiştir. Böylelikle Başkan Yellen, ‘Check’’ diyerek planlanan patika içerisinde kalmış ve Trump’dan önce elini pek belli etmeyeceğini göstermiştir. Piyasalarda yapılan diğer yorumlarda da Trump’ın sözlerden ziyade yavaş yavaş eyleme geçmesi gerektiği vurgulanmıştır.
Bu gelişmenin yanında ABD’de açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık %0,1 ve yıllık %2,7 artış göstererek Mart 2012 yılından beri en yüksek seviyeye yükselmiş, FED’in enflasyon hedefine uyumlu bir görünüm sunmuştur.
Uzak Doğu
ABD Merkez Bankası FED kararları sonrasında gelişmekte olan ülke piyasaları pozitif yönde ayrışırken, Hong Kong'da işlem gören Çin hisse senetleri de üç haftanın en yüksek kapanışını gerçekleştirmiştir. Hafta başında uluslararası yatırım bankası Goldman Sachs ise Çin hisse senetlerine dair tavsiyede bulunmuş, Asya’nın en büyük ekonomisinde toparlanmaya ilişkin artan işaretlere dikkat çekmiştir. Çin Merkez Bankası (PBOC) da FED faiz kararı sonrasında borçlanma maliyetlerini artırma kararı almıştır.
Diğer bir Asya ülkesi olan Japonya’da Merkez Bankası (BOJ) ise para politikasında bir değişikliğe gitmemiş, üyelerden gelen yorumlarda şimdilik harekete geçilmesi için bir sebep olmadığı belirtilmiştir. Japon Merkez Bankası Başkanı Kuroda düzenlediği basın toplantısında ekonomideki kademeli toparlanmanın devam ettiğini fakat %2’lik enflasyon hedefi için ivmenin yeterli olmadığını söylemiştir.