ÜFE ve TÜFE Ekim rakamları:
TÜFE: %25,24, Çekirdek TÜFE: %24,34, Gıda Enflasyonu: %29,6, ÜFE: %45,01
ÜFE ve TÜFE Kasım ayı rakamları:
TÜFE: %21,62, Çekirdek TÜFE: %20,72, Gıda Enflasyonu: %25,66, ÜFE: %38,54
TUİK raporuna göre enflasyon Kasım'da aylık %1,44 gerileme gösterdi ve bu düşüşte den çok ulaştırma, ev eşyası ve eğlence-kütür gruplarında yaşandı.
Şimdi adım adım gidelim, evvela enflasyon ölçümünde sepete konulan ürünlerin zarurililiği ve de gerçekten tüm vatandaş tarafından kullanılabilecek durumda olan mal ve hizmetleri mi karşıladığı konusu en büyük yanılgı.
Gelelim Kasım'da yaşanan düşüşe, petrol fiyatlarındaki sert kayıp ile ulaştırma Ekim'in ardından Kasım'da da en çok düşen grup oldu. Ulaştırmayı %2,85'lik düşüşle ev eşyası takip etti. Hatırlanacağı üzere Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak'ın 6 alandaki indirimi yıl sonuna kadar uzattıklarını açıklamıştı. Mobilya ve beyaz eşyadaki indirim kampanyasının etkili olduğu görülüyor.
Kritik taraf ise, giyim ve ayakkabı ile gıda gurubundaki düşüşün çok sınırlı kalması. Çünkü bu grupları destekleyecek kampanya yok ve fiyat artışı kendini bu gruplarda hissettirmeye devam ediyor.
Enflasyonda düşüş olarak gördüğümüzde olumlu bir kalem olacak algılanan ama işin sosyal ve insani tarafından bakıldığında ise son derece üzücü olan durum ise eğlence ve kütür gurubundaki düşüş, bunun nedeni fiyatlardaki gerileme değil talep azlığının etkisi. Yani vatandaşın eğlenme ve kültür aktivitesine harcayacak parasının olmaması.
Enflasyonda en kötü geride kaldı mı?
Yıl sonunda 6 gruptaki indirimlerin sona ermesi bekleniyor ve eğer uzatma olmazsa Ocak sonrası bu gruplarda hissedilir yükseliş görebiliriz.
Kasım'da düşüşe en büyük desteği sağlayan petrol fiyatları tekrar yükselişe geçerse bu da enflasyonu tetikleyecektir. Özellikle 70$ üzerindeki denge orta uzun vadede yükseliş isteğini hızlandırabilir.
Gerek iç gerek dış, gerek siyasi gerek jeopolitik olası herhangi bir gelişme ile kurun tekrar yükselişe geçme riski. Son 3 ayda düşüş yaşayan USDTRY kurunun tekrar yükselmesi ihtimali de enflasyon üzerindeki en büyük risk, çünkü ÜFE ve TÜFE arasındaki farka baktığımızda üreticinin fiyattaki artışı tüketiciye tam yansıtmadığını görüyoruz ve kurda yaşanacak yeni bir yükseliş ile tüketiciye yansıtma hızı daha sert olabilir.
Enflasyon Kasım'da bir önceki aya oranla geriledi, ancak hala hedefin oldukça üzerinde ve alt gruplara baktığımızda düşüşü destekleyen etkenlerin sağlam bir yapısal düzeltme değil de kısa süreli önlemler ve küresel gelişmeler kaynaklı olduğunu görüyoruz. Bu olasılıkları göz önüne aldığımızda enflasyonda en kötünün geride kaldığına dair daha somut ve istikrarlı göstergeler görmemiz gerektiğini düşünüyoruz.
