Enflasyon Beklentilerin Altında mı Kaldı, Yoksa Makyajlama mı Yapıldı?

Türkiye’de Mart ayına ait açıklanan TÜFE aylık bazda %5.46 artarken yıllık bazda da %61.14 seviyesine yükselişmiş oldu. Aylık bazda en yüksek artış ulaştırma grubunda görülürken tüm kalemlerde aylık bazda artış yaşandı. Yıllık bazda ise en az artışın yaşandığı grup haberleşme grubu olurken yıllık bazda en yüksek artış ulaştırma kaleminde görüldü. ÜFE ise aylık bazda %9.19 artarken, yükselmeye devam ederek yıllık bazda %114.97’e ulaştı.

TÜFE:


Şubat ayında enflasyona puansal bazda katkı en çok ulaştırma grubundan geldi. Benzin, motorin ve LPG’ye yapılan zamların etkisi ulaştırma grubu enflasyonu artarken benzinli ve dizel otomobil fiyatlarının aylık bazda %5 civarında artması ulaştırma grubu enflasyonun aylık bazda %13.23’te kalmasını sağladı. Yoksa çok daha yüksek bir ulaştırma grubu enflasyonu görecektik. Et fiyatlarındaki sert artış ve dönemsel talebin başlaması lokanta ve otel fiyatlarını yükseltirken eğitim fiyatlarında da enflasyonu yükseltici etki görüldü. Yine gıda fiyatları ulaştırma grubundan sonra enflasyona en fazla puansal bazda katkı yapan grup olurken beklentimiz gıda fiyatlarındaki artışın daha yüksek seyretmesiydi. Bu ay et fiyatlarında sert artış gözlenirken, ekmek, yumurta, ayçiçek yağı, toz şeker, patates gibi ürünlerde ortalamanın üzerinde bir artış söz konusuydu. Toprak Mahsulleri Ofisi bu ay ekmeklik buğday fiyatını %22 artırdı. Anlaşmalı un sanayicilerine satılan ekmeklik buğdayın tonu 2 bin 650 liradan 3 bin 210 liraya çıkarıldı. Bu ya Ramazan ayı içerisinde yada Ramazan bayramının hemen ertesinde un ve ekmek fiyatlarına yeni zammın yolda olduğunu göstermekte. Bu ay gelen doğalgaz zamlarının etkisini hesapladığımızda Nisan ayı enflasyonuna katkısı yaklaşık %2.83’lük bir artış yapması yönünde. Yani sadece bu ay değil bir sonraki ayda enflasyon dolu dizgin devam edecektir. Nisan ayı enflasyonunun bu şartlarda %70’i aşmasını bekliyorum. İşlenmemiş gıda ürünlerinin süt, yoğurt, peynir gibi ürünlerin ise düştüğü kaydedilmiş. Ayrıca baklagil ve sebze fiyatlarının geneli düşerken meyve ve kuruyemiş fiyatlarında artış görülmüş.

TÜİK’e göre Ocak ayında bazı gıda fiyatlarında artış ve azalışlar ise şu şekilde oluştu; (Ort. olarak)

- Ekmek %8.48, Dana eti %14.43, Yumurta %6.29, Zeytinyağ %1.61, Ayçiçek yağı %13.32, Un %3.91,  Zeytin %0,51, Kuzu eti %14.94, Tavuk eti %14.90, Sucuk %7.81, Balık %14.99, Ayçiçek yağı %13.32, Patates %10, Toz şeker %11.28

-Domates %10 azalırken, Süt %2.70 , Yoğurt %3.70 , Peynir %1.20, Salatalık %3.20, Çay %0.30 azalış göstermiş.
Geçen ayda süt %2.89, yoğurt %3.91, peynir %1.70 azalmıştı…

Enflasyonda dikkatimizi çeken kalem ise geçen ay olduğu gibi bu ayda konut kalemi. Biz konut kaleminde daha yüksek bir enflasyon bekliyorduk. Son dönem kira artışları henüz yansımamış gözükmekte. Çünkü son 1 yılın kira ücret artışı yaklaşık %19.67 olarak gözükmekte ancak TÜFE’nin altında kira artışları bulunmamakta. Hatta kira artışlarının özellikle büyük illerde %50’nin altında olmadığını duyuyoruz. Kira artışlarının şu an çok daha yukarı taşındığını izliyoruz. Demek ki konutta bu ay göremediğimiz kira artışlarını bundan sonraki aylarda takip etmeye devam edeceğiz.

Diğer dikkatimizi çeken nokta ise elektrik fiyatları oldu. TÜİK göre son 2 ayda elektrik fiyatları %14.1 azalırken yılbaşına göre elektrik fiyatları %45.80 artmış.

Yani TÜİK diyor ki Aralık ayında 100 TL fatura ödüyorsan bu ay 145.80 TL fatura ödüyorsun. Yılbaşında gelen ort. %75 zam KDV'nin %18'den %8'e düşmesiyle %75'ten %45'e düştü