- Wall Street, SVB krizini kullanarak Fed'e sınırlı faiz artırımı yapması ya da hiç yapmaması için baskı yapıyor
- Salı günü açıklanacak olan TÜFE verisi muhtemelen Şubat ayında enflasyonun yavaşladığını gösterecek
- Fed'in 22 Mart'ta yalnızca 25 baz puanlık bir artırıma gitme ihtimali artıyor
Yavaş yavaş kaynayan bir ABD bankacılık krizi ve Amerika'daki enflasyona ilişkin en kesin rakam; petrol ve altın gibi önemli emtia da dahil olmak üzere bu hafta çoğu piyasanın hızını ve performansını belirleyecek.
İlk kez geçen hafta manşetlere çıkan Silicon Valley Bank'in çöküşü, Fed'in geçtiğimiz yıl faiz oranlarında yaptığı keskin artışın neden olduğu ekonomik çatlakları derinleştirme tehdidinde bulunuyor. Bu önemli, çünkü Fed, aynı derecede korkutucu olan enflasyon tehdidi nedeniyle faiz oranlarını artırmayı hemen durdurma niyetinde değil.
Wall Street, merkez bankası ekonominin sağlam olduğundan ve ülkeyi bir resesyona doğru hızlandırmayacağından emin olana kadar parasal sıkılaştırmayı sınırlı yapmasını ya da hiç yapmamasını talep etmek için sözde SVB krizini bir zemin olarak kullanıyor. Fed yetkilileri, SVB bulaşıcılığı ile başa çıkabilecek araçlara sahip olduklarını ve enflasyonla mücadelenin daha fazla faiz artırımı ile devam etmesinin daha önemli olduğunu savunuyor.
Salı günü açıklanacak olan Şubat ayı Tüketici Fiyat Endeksi, Fed'in 22 Mart'taki faiz kararında 25 baz puanlık bir artışa mı yoksa 50 baz puanlık bir artışa mı gideceğini belirleyecek.
Ocak ayında %6,4 olan yıllık TÜFE'nin Şubat ayında %6, aylık bazda ise önceki %0,5'e kıyasla %0,4 artması bekleniyor.
Oynak gıda ve enerji fiyatlarını içermeyen Çekirdek TÜFE'nin ise, Şubat ayına kadar olan yıl için bir önceki yıllık okuma olan %5.6'dan %5.5'e yükseldiği tahmin ediliyor. Aylık bazda çekirdek figürün %0,4 ile yatay seyretmesi bekleniyor.
Tahminlerin doğru çıkması halinde 14 Mart'ta açıklanacak enflasyon verileri kötü bir sürpriz yaratmayacaktır. Bu durum, Ocak ayındaki 332.000'lik korkunç artışa karşılık Şubat ayında beklentilerin sadece 105.000 üzerinde gelen Cuma günkü tarım dışı istihdam verisi tarafından belirlenen ılımlı eğilimle uyumlu olacaktır.
Piyasalar Fed'in gelecekteki faiz artırımlarına ilişkin görünümlerini yeniden değerlendirirken, dolar Pazartesi günü yaklaşık iki haftanın en düşük seviyesini gördü. Piyasa katılımcıları artık Fed'in 22 Mart'ta faizleri 50 baz puan yerine 25 baz puan artırma ihtimalini daha yüksek olarak fiyatlıyor. Kısa vadeli Hazine tahvillerinin getirileri de son zamanların zirvelerinden düşerken, uzun vadeli getiriler faiz artırımlarına ara verilebileceği beklentisiyle yükseldi.
Peki tüm bunlar petrol ve altın için neden önemli?
Geçtiğimiz üç ay, ham petrol fiyatlarının varil başına 90 dolara çıkmamasının ya da altının ons başına 1.900 doları yeniden yakalamamasının nedeninin Fed'in enflasyonu düşürmek için faiz oranlarını ne kadar yukarı çekebileceğine dair tehditkar konuşmaları olduğunu gösterdi.
Fed Başkanı Jerome Powell'ın Kongre'deki ifadesinde, gerekirse merkez bankasının faizleri daha önce belirtilenden daha fazla artırmaya hazır olduğunu söylemesiyle, destekleyici ABD ham petrol stokları verilerine rağmen ham petrol fiyatları geçen haftayı düşüşle tamamladı.
Pazartesi günü dolar ve tahvil faizlerindeki düşüş, petrol ve altının pozitif işlem görmesine yardımcı oldu.
New York'ta işlem gören West Texas Intermediate, TSİ 10:12 itibarıyla 43 sent veya %0,6 artışla varil başına 77,11 dolar oldu. ABD ham petrolü geçen haftayı %3,8 düşüşle tamamlamıştı.
Londra'da işlem gören Brent ham petrol ise 44 sent ya da %0,5 artışla 83,22 dolara yükseldi. WTI gibi Brent de haftalık bazda %3,8 düşüş gösterdi.
New York Comex'te Nisan teslim altın vadeli işlem kontratı, seansın başlarında altı haftanın en yüksek seviyesi olan 1.893,15 dolara ulaştıktan sonra 12,15 dolar ya da %0,7 artışla ons başına 1.879,35 dolar oldu. Nisan altın kontratı geçen hafta %0,7 yükselmişti.
ABD Hazinesi ve Fed, geçen hafta SVB'nin çöküşü ve yasal olarak el konulmasının ardından hafta sonu bankacılık sektörü için acil fonlama önlemleri açıklamıştı. Beyaz Saray ayrıca bankadaki mevduat sahiplerinin zararlarının karşılanacağını ve SVB müşterilerinin Pazartesi gününden itibaren mevduatlarına erişebileceklerini söyledi.
Goldman Sachs analistleri, Fed'in bu ay faiz artırımına gitmesini artık beklemediklerini ve bankacılık sektörü üzerindeki son stres göz önüne alındığında para politikasının izleyeceği yol konusunda belirsizlik olduğunu ifade ettiler. Fed, bugün ilerleyen saatlerde acil ve kapalı bir toplantı yapacak ve bu toplantının sonuçlarının merkez bankasının ileriye dönük eylemleri hakkında daha fazla fikir vermesi bekleniyor.
Şubat ayı TÜFE verileri açıklanıncaya kadar, hem fiyat baskıları, hem de Fed'in buna vereceği karşılık açısından neyle karşılaşacağımızı söylemek mümkün değil.
Fed'in geçtiğimiz yıl fark ettiği gibi, ABD'de enflasyon ayakkabının altında bulunan sakızdan daha yapışkan.
Fed Başkanı Powell geçen hafta yaptığı açıklamada, Fed'in faiz artırımlarını durduracağı noktaya atıfta bulunarak, "Nihai oran muhtemelen beklediğimizden daha yüksek olacak," dedi. Yatırımcılar arasındaki spekülasyon nihai oranın %5,75'e kadar çıkabileceği yönünde.
Analistler, petrol arzındaki küresel sıkışıklığa ve Çin'in COVID kontrollerinin sona ermesiyle beklenen tüketim artışına rağmen, Fed'in faiz oranlarına ilişkin kararının ham petrol fiyatları üzerinde derin bir etkisi olduğunu söyledi.
Ekonomist Adam Button, ForexLive forumundaki bir yazısında, "Finans dünyası enflasyon endişelerine yoğunlaşmış durumda." dedi. Button, West Texas Intermediate ham petrolün yalnızca bir yıl önce 123,70 dolarda 14 yıllık bir zirve kaydettiğini hatırlattı ve "130,15 dolarlık zirveden, %41 düşmüş durumda." dedi.
TÜFE, Haziran 2022'ye kadar olan yılda %9,1 ile son 40 yılın en yüksek seviyesine ulaşmıştı. Ocak ayında yıllık %6,4'lük bir artışa kadar gerilemiş olsa da, Fed'in yıllık %2'lik hedefinin oldukça üzerinde kalmaya devam ediyor.
Hızlı fiyat artışlarını engellemek için Fed, geçen yıl Mart ayından bu yana sekiz kez faiz artırarak faiz oranlarını toplamda 450 baz puan yükseltti. Bundan önce, 2020'de korona virüs küresel salgınından sonra oranlar neredeyse sıfır seviyesindeydi.
Pazartesi günü itibarıyla, Investing.com'un yaklaşan faiz kararlarına ilişkin para piyasası beklentilerinin bir göstergesi olan Fed faiz oranı görüntüleme aracı, merkez bankasının 22 Mart toplantısında 25 baz puanlık bir artışına yaklaşık %60 şans verdi.
ABD'de önümüzdeki hafta izlenecek diğer ekonomik veriler arasında perakende satışlar, üretici fiyat enflasyonu, konut başlangıçları ve sanayi̇ üreti̇mi̇ Şubat ayı rakamları yer alıyor.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) ise, enflasyonu kontrol altına almak amacıyla Temmuz ayından bu yana faiz oranlarını 3 puan artırdıktan sonra Perşembe günü yapacağı toplantıda faiz oranlarını 50 baz puan daha artıracak gibi görünüyor.
***
Açıklama: Barani Krishnan piyasa analizlerine çeşitlilik katmak için kendi görüşleri dışında bir dizi görüş kullanır. Tarafsızlık için bazen karşıt görüşler ve piyasa değişkenleri sunar. Hakkında yazdığı emtia ve menkul kıymetlerde pozisyon sahibi değildir.