Libya'nın en büyük petrol sahasındaki protestolar, bölgedeki petrol üzerinde mücbir sebep ilan edilmesine neden oldu. Bu arz kesintisi ve Orta Doğu'daki jeopolitik durum, petrol piyasasına bir miktar destek sağlamaya devam ediyor
Enerji: Libya Mücbir Sebepleri
Petrol piyasası geçen hafta yükselişe geçmeyi başardı ve Brent 2024 yılının ilk işlem haftasında %2,23 artış kaydetti. Orta Doğu'daki gerilimler ve Libya'daki arz kesintileri petrol fiyatlarına destek sağladı. Her ne kadar 2024'ün ilk yarısında petrol dengesi oldukça rahat olsa da (Orta Doğu'da herhangi bir tırmanma yaşanmayacağı varsayılırsa) muhtemelen önemli artışlar gerçekleşmeyecek.
Daha rahat olan piyasa, Suudi Arabistan'ın Şubat yüklemeleri için açıkladığı son resmi satış fiyatlarına (OSP) da yansıdı. Asya'ya satılan amiral gemisi Arab Light'ın (Arap Hafif) aylık bazda varil başına 2 dolar düşerek gösterge fiyatın 1,50 dolar üzerinde kalması ile birlikte tüm piyasada düşüşler görüldü. Bu düşüş piyasanın beklediğinden daha büyük oldu. Avrupa, Akdeniz ve ABD'ye ihraç edilen tüm türler için OSP'ler de Şubat ayı için düşürüldü.
Geçen hafta Libya'nın Sharara petrol sahasını (ülkenin en büyük sahası) kapatmasına neden olan protestoların ardından Libya Ulusal Petrol Şirketi sahada mücbir sebep ilan etti. Petrol sahasının kapatılmasıyla Libya'nın toplam petrol üretimi, Cuma günü günlük yaklaşık 1,2 milyon varilden 981 bin varil seviyesine geriledi. S&P Global Commodity Insights'a göre yakınlardaki günlük 70 bin varil kapasiteli El-Feel sahası da geçen hafta kapatıldı.
Son pozisyon raporuna göre spekülatörler, geçtiğimiz hafta ICE Brent'teki net uzun pozisyonlarını 29.532 lot azaltarak Salı günü itibarıyla 169.843 lota indirdi. Bu hareket ağırlıklı olarak piyasaya yeni giren kısa pozisyonlardan kaynaklandı ve brüt kısa pozisyon hafta boyunca 28.578 lot arttı. Bu arada spekülatörler NYMEX’te WTI’daki net uzun pozisyonlarını da dönem içinde 35.869 lot azaltarak 89.330 lota düşürdü. Bu azalma da ağırlıklı olarak piyasaya yeni giren kısa pozisyonlardan kaynaklandı. Ancak Salı gününden bu yana fiyatlarda gördüğümüz artış göz önüne alındığında, bu kısa pozisyonların bir kısmının halihazırda kapatıldığını görebiliriz.
Bu hafta enerji takviminde çok büyük bir değişiklik yok. Her zamanki haftalık stok raporlarının yanı sıra EIA, 2024 için ABD’nin petrol üretimine dair son tahminlerini ve 2025 için ilk tahminlerini içeren Kısa Vadeli Enerji Görünümü'nü yayımlayacak. Geçtiğimiz ay EIA, 2024 ABD üretiminin yaklaşık 190 varil artarak 13,11 milyon varil olacağını tahmin etmişti. ABD’deki üretimin son aylarda yukarı yönlü sürpriz yapması, petrol piyasasında görülen daha geniş çaplı zayıflığa katkıda bulundu. Cuma günü ise Çin, petrol ithalatını da içeren Aralık ayına ilişkin ilk ticaret verilerini açıklayacak.
Metaller: Demir Cevheri Mevsimsel Talebin Azalmasıyla Düştü
Singapur'da fiyatlar geçen hafta %1'den fazla düşerken demir cevheri, Cuma günü talebin zayıflamasıyla düşüşünü ikinci güne taşıdı. Demir cevheri, Çin'in toparlanmasına ilişkin iyimserlik ve ülkenin emlak sektörüne verilen destek sayesinde Ağustos başından bu yana yaklaşık 40 dolar yükselen fiyatlarla geçen yıl en iyi performans gösteren endüstriyel metal oldu. Piyasa, Pekin'den gelecek herhangi bir politika değişikliğine tepki vermeye devam ettikçe demir cevheri fiyatları da dalgalı seyretmeye devam edecek ve fiyatlarda toparlanmanın devam etmesi, Çin'den gelecek ekonomik teşviklere bağlı olacak. Teşvik etkisinin beklenenden daha zayıf olması, 2024 yılı için aşağı yönlü risk oluşturuyor. Talepteki mevsimsel durgunluk, Çin'deki demir cevheri liman stoklarını 1 Eylül 2023'te sona eren haftadan bu yana en yüksek seviyeye çıkardı. Liman stokları üst üste yedi hafta artış gösterdi ve geçen hafta 1,5 milyon ton artarak 116 milyon tona ulaştı. Bununla birlikte stoklar, tarihsel anlamda yılın bu zamanı için hâlâ düşük.
Çin Demir ve Çelik Birliği (CISA) verilerine göre Çin'in önde gelen çelik üreticilerinin çelik stokları, Aralık ayı sonunda ay ortasına kıyasla %17,7 düşüşle 12,4 metrik ton seviyesine geriledi. Baowu Steel Group, Shougang Group, HBIS Group ve CITIC Pacific Special Steel Group gibi bazı büyük çelik üreticilerinin, dönem boyunca birden fazla üretim hattında bakım çalışmaları gerçekleştirmesi nedeniyle, büyük üreticilerin ham çelik üretimi Aralık ayı ortasında %14 düşüşle 1,67 milyon ton seviyesine geriledi.
Tarım: Nijerya'nın Kakao Üretimi Düşecek
Nijerya Ulusal Kakao Birliği, 2023/24 sezonu için yerel kakao üretiminin, bir önceki sezonda bildirilen 270 kilotona kıyasla 240 kilotona düşmesini bekliyor. Normalden daha şiddetli yağışların, kakao ağaçlarına zarar verdiği ve siyah bakla hastalığı salgınına yol açtığı, ayrıca bazı kakao üreticisi eyaletlerde sellere neden olduğu düşünülüyor.
USDA'nın Cuma günü açıkladığı haftalık ihracat satışları raporuna göre 28 Aralık'ta sona eren haftada tahıl sevkiyatları zayıf seyretti. Haftalık mısır ihracat satışları bir hafta önceki 1.253,3 kiloton seviyesinden 367,3 kiloton seviyesine geriledi. Soya fasulyesi için ise ajans, ABD ihracat satışlarının, bir hafta önceki 983,9 kiloton seviyesinden 202,2 kiloton seviyesine gerilediğini bildirdi. Benzer şekilde buğday ihracat satışları da bir hafta önceki 318 kilotona kıyasla 135,9 kilotona düştü.
Son Emtia Vadeli İşlemler Komisyonu (CFTC) verileri, para yöneticilerinin CBOT mısırdaki net ayı pozisyonlarını geçen hafta 19.700 lot artırdığını ve 2 Ocak itibarıyla 197.326 lotluk net kısa pozisyona sahip olduklarını gösteriyor. Benzer şekilde spekülatörler, CBOT buğdaydaki net kısa pozisyonlarını, geçen Salı günü itibarıyla 718 lot artırarak 60.277 lota çıkardı. Bu arada para yöneticileri, CBOT soya fasulyesinde 4.767 lotluk net uzun pozisyondan 11.629 lotluk net kısa pozisyona geçti; bu hareket, büyük ölçüde piyasaya yeni giren kısa pozisyonlardan kaynaklandı.
Yasal Uyarı: Bu yayın ING tarafından kullanıcının imkanları, mali durumu veya yatırım hedeflerinden bağımsız olarak sadece bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Bu bilgiler yatırım tavsiyesi niteliği taşımadığı gibi yatırım, hukuk veya vergi tavsiyesi ya da herhangi bir finansal aracın alım veya satımına yönelik bir teklif veya talep de değildir. Daha fazla bilgi için tıklayın