Aralık ayının ilk işlem gününde yut içinde iki önemli gösterge açıklandı.
GSYİH 3. Çeyrekte %0,9 oldu. 2018’in 4. Çeyreğinde %3, 2019’un ilk çeyreğinde %2,6 ve 3. Çeyrekte %1,5 daralan ekonomi 3. Çeyrekte %0,9 büyüdü. Ekonomi bileşenlerindeki sektörlerden tarım %3,8, sanayi % 1,6 ve hizmet %0,6 büyüme gösterirken inşaat % -7,8 oranında daraldı.
Kurdaki rekor yükseliş ve büyümedeki daralma ile yıl içinde artan ihracat rakamları ise 3. Çeyrekte azaldı ve son rakamlara göre;
2019’un ilk çeyreğinde İhracat %8,9, 2. Çeyreğinde %8,1 ve 3. Çeyreğinde %5,1 olurken ithalat ise ilk çeyrekte %-29,4, 2. Çeyrekte %-17,0 ve 3. Çeyrekte %7,6 oldu.
Tüketim harcamalarında ise hane halkı harcaması %1,5’te kalırken devlet harcamaları %7 oldu. Bu oran ilk çeyrekte %-4,7’ye %7,2 ve 2. Çeyrekte %-1,1’e %3,3 idi. 3. Çeyrekte hane halkı harcamalarında hafif artış olmasına karşın devlet harcamaları oldukça yüksek oranda artmaya devam etti.
3. çeyrek rakamları büyüme tarafında kısmi toparlanma olduğunu gösterse de bunun istihdam ve işsizliğe henüz yansımadığı da görülüyor ve %14’lere çıkan işsizlik oranında azalma olması için büyümenin de %4 oranına yaklaşması gerekiyor.
Bugün açıklanan bir diğer önemli veri ise imalat PMI oldu. Üretim ve yine buna bağlı olarak istihdam sonucunu da gösteren en önemli data olan imalat PMI, Kasım’da 49,0’dan 49,50’ye yükselse de büyüme eşiğinin (50,0) altında kalmaya devam ediyor. İSO, veri açıklamasında Nisan 2018 sonrası ilk kez üretimde artış yaşandığına dikkat çekerken Ekim ayına göre yavaşlamanın azaldığını ancak müşteri talebindeki kırılganlık nedeniyle yeni siparişlerde yavaşlama olduğunu ifade etti. Bunun yanı sıra, önceki iki ay üst üste yaşanan istihdam artışının ardından firmalar kasımda işgücü sayılarını azalttı.
Son yıllarda büyüme odaklı ekonomik yol izlenmesi ile cari açık da oldukça yükselmişti ve geçen yıl yaşanan kur şokunun ardından dengelerde sert bozulma oldu. İthalatın azalması, dışa bağlı üretimin de azalmasına neden olurken ihracat ise yükseldi, ancak 3. Çeyrek gösteriyor ki politika yeniden büyüme üzerine odaklanmış. Bu noktada işsizlik, üretim ve cari açık kanadındaki dengenin sağlanması da oldukça zor ve feragat edilecek noktaların vatandaş üzerindeki sosyal ve ekonomik sonucu giderek ağırlaşabilir.