Küresel ve yurt içi piyasalardaki uyumsuzluk giderek artıyor. Küresel piyasalar ne Fed yetkililerinin açıklamalarını ne de Dünya Bankasının resesyon raporunu önemsiyor. Gelişmelere kısa süreli tepki veren borsalar yarın açıklanacak ABD enflasyon verisi öncesi yükselme isteğini sürdürüyor.
Küresel tarafta dikkat çeken raporu dün Dünya Bankası yayımladı. Hem gelişmiş ve gelişen ülkelerin hem dünya ekonomisinin hem de Türkiye’nin büyüme 2023 yılı büyüme tahminleri düşürüldü. Dünya Bankası Başkanı, ekonomide durgunluğu son derece doğru ifade ediyor ve şöyle diyor:
Küresel sermaye büyük ekonomilerin elinde, ancak bu ekonomiler de son derece yüksek devlet borç seviyeleri ve artan faiz oranları ile karşı karşıya. Gelişmekte olan ülkeler ise yüksek borç oranı ve zayıf yatırım nedeniyle son yılların en kötü sürecini yaşıyor. Dolayısıyla her iki ekonomide de son yılların en kötü büyüme performansının görülmesi bekleniyor.
Dünya ekonomisinde beklenen yavaşlama ABD’de de 2022 boyunca kendini gösterdi. Bu yıl da %0,5 oranında son derece düşük bir büyüme bekleniyor. Bu noktada Fed’in ne yapacağı ve ne hızda yapacağı önemli. Hatırlarsa pandemide yükselen enflasyonu Fed uzun süre geçici gördü ve geç kaldığını kabul ederek faiz artışına hız verdi. Ama burada ekonomi için en önemli yaklaşımı defalarca dile getiren Powell’ın söylemi ile hatırlatmak isterim. Fiyat istikrarı sağlanmadan sürdürülebilir yani verimli bir büyüme söz konusu olamaz. Dolayısıyla Fed, enflasyondaki düşüşün devam edeceğine ikna olmadan politikada değişikliğe gitmeyecektir. Buna inanmayan piyasaların ne zaman ikna olacağını ise bekleyip göreceğiz.
Borsa İstanbul dalgalı
Gelelim yurt içine. İçeride durumlar son derece karışık. Yine Temmuz-Eylül arası süreci yaşar gibiyiz. Temmuz’da hızlanan borsa, rekor üstüne rekor kırdıktan sonra Eylül’de oldukça sert düşüş yaşadı, ama sonra arkasına bakmadan yine ralliye devam etti. Ekim’den bu yana seviye 3.000 puandan 5.700 puana çıktı. Yılın ilk iki günü zirve görülmesinin ardından fiyat dün 4.987 puana geriledi. En çok merak edilen nokta ise neden düştüğü? Peki tersinden sormak isterim, neden borsa böyle hızlıca yükseliyor? Bir yılda %200’e yakın yükselişin tek açıklaması enflasyon, yerli talebi, halka arz gibi gelişmeler mi? Açıkçası borsadaki yükselişi de bugünlerde olduğu gibi yaşanan sert düşüşleri de son derece kaygı verici buluyorum. Sebebi dayanağın olmaması. Şirketler noktasında elbette dayanak var ama bu, genele yayılacak kadar kuvvetli değil.
SPK dün borsadaki işlemleri yakından izlediğini ve piyasa bozucu eylemlere ceza verileceğini belirtti. SPK’nin bu yöndeki açıklamalarını da ilk defa duymuyoruz. Yani demem o ki borsadaki durum artık spekülasyona da manipülasyona da endişe verici düşüncelere de hiç olmadığı kadar açık bir duruma geldi. Yetkili kurumların uyarılarının sebebi de bu. Yatırımcının dikkatli olması. Ancak borsada tek seferde yüksek montanlı işlemler yapılması, aracılar, ertesi gün dipten almalar, yaşanan panikle elden çıkan hisselerin yine belirli gruplarca alınması vs. Bunlara karşı sadece uyarı yapmak yeterli olabilir mi? Asla. Düşüşlerde olduğu gibi yükselişlerde de sebep ve şeffaflığın araştırılması gerekir. Aksi durumda üzümü yiyen bağını sormayan duruma düşülür, ki bu durumların sonuçları da ekseriyetle iyi olmaz.
BIST 100 endeksinde 5.200 desteği kırıldı ve fiyat kısa vadenin önemli noktası olan 4.700 puana yaklaştı. Eğer bu hafta 4.700 altı kapanış olursa 4.155 olasılığı da güçlenir. 4.700 puanın korunması durumundaki toparlanmada ilk direnç 5.370.
Borsadaki yükselişte özellikle hikayesinin olmaması ve hızı nedeniyle teknik seviyelerin de güvenilirliği zayıflıyor. Fakat fiyat hareketleri ve soluklanmalar göz önüne alındığında 4.700-4.155 aralığı güçlü. Bu aralıktaki dengelenme endeksi yeniden yeni seviyelere taşıyabilir.
