- Bakır yılda %25 düştü ve son altı ayın beşinde değer kaybetti
- Kasım 2020'den bu yana tutulan 3 dolarlık destek kırılabilir
- Fed'in şahin açıklamalarıyla güçlenen dolar emtiayı ezdi
Bundan tam iki ay önce bir bakır analizimizde, lider endüstriyel metalin dört ay süren satış dalgasından sonra bir toparlanmanın eşiğinde olup olmadığını sormuştuk.
27 Temmuz'dan 27 Eylül'e gelindiğinde, bakırda uzun pozisyonda olanlar için çok az şey değişti. Kırmızı metale yatırım yapan boğalar hâlâ yıl içinde %25'e yakın bir kayıpla karşı karşıya.
Farklı olan şey, bakırda dört aydır süren satışların altı ayın beşine uzamış olması.
Değişebilecek bir başka şey de bakır fiyatının kendisi.
Cep telefonlarının mikro devrelerinden elektrik santrallerine devasa miktarda elektriği yönlendiren türbinlere kadar neredeyse her şeyde kullanılan metal, neredeyse iki yıldır ilk kez pound başına 3 dolarlık desteğini kaybetmenin eşiğinde.
Grafikler Investing.com verilerine dayalı olarak SKCharting.com tarafından hazırlanmıştır
New York Ticaret Borsası'nın COMEX bölümünde Pazartesi günkü vadeli işlemler seansında, Aralık teslim bakır kontrat, pound başına 3,2745 dolarla son 22 ayın en düşük seviyesini gördü.
Bakır Mart ayı başında 5.01 dolar ile bir rekor kırmıştı. Ancak Rusya-Ukrayna savaşının patlak vermesinin ardından ham madde arzında küresel bir sıkışma yaşanacağı korkusuyla çoğu emtianın olumlu tepki vermesi nedeniyle bu sadece bakıra özgü bir olgu değildi.
Bakırdaki tarihi zirveler, 2010'da başlayan uzun bir düşüşü tersine çeviren ve 2018'den beri yükseliş trendinde olan bir piyasadan gelmişti.
Şimdi, geçtiğimiz hafta neredeyse her gün 20 yıllık zirveler gören doların acımasız saldırısı nedeniyle bakırın 3 dolarlık desteğini kırma olasılığı çok gerçek görünüyor. Doların güçlenmesi, bakır gibi dolar ile fiyatlanan emtia için bir sorun, çünkü euro ve diğer para birimlerini kullanan emtia tüccarları için işlem/alım maliyetlerini yükseltiyor.
Doların yükselişi, Fed yetkililerinin merkez bankasının faiz artırımlarının daha ne kadar devam edebileceği konusundaki sürekli şahin konuşmalarıyla körüklendi.
Atlanta'dan Raphael Bostic, Boston'dan Susan Collins, Dallas'tan Lorrie Logan ve Cleveland'dan Loretta Mester olmak üzere dört bölgesel Fed bankası başkanı Pazartesi günü toplu olarak enflasyonun ABD ekonomisi için en az bir yıl daha tehdit oluşturacağını ve bir resesyonun hâlâ mümkün olduğunu belirtti. Fed'in bunu yenmesinin tek yolunun faiz artırımlarında utangaç davranmamak olduğunu ima ettiler.
Asıl önemli olan soruya geri dönelim
Bakır, New York Ticaret Borsası'ndaki COMEX vadeli işlemlerinde Kasım 2020'den bu yana sahip olduğu 3 dolar zeminini kaybedecek mi?
Yoksa tüm teknik göstergelere göre aşırı satılmış olan metal bundan önce toparlanacak mı?
SKCharting.com'un baş teknik stratejisti Sunil Kumar Dixit, 2,76 dolarlık bir dip seviyenin mümkün olabileceğini söylüyor. Bakırda, 2,48 dolara kadar düştüğü Haziran 2020'den bu yana böyle bir dip görülmedi.
Dixit, COMEX bakırın 3,78 - 3,13 dolar aralığında olduğunu ve her iki yönde de bir kırılma için tetikleyici beklediğini belirtiyor:
"Bakır 3,58 doların (2,15 dolardan 5,01 dolara yükselişin %50 Fibonacci düzeltmesi) ve 200 Haftalık Basit Hareketli Ortalama olan 3,44 doların altında kaldığı sürece düşüş momentumunun devam etmesini bekleyebiliriz."
"Bu koşullarda, 3,15 doların yeniden test edilmesi muhtemel. Daha fazla düzeltme, önceki yükselişin %78,6 Fibonacci düzeltmesini işaret eden 2,76 dolara yolu açabilir."
Bakır bu ayın başında, Fed'in son 75 baz puanlık oran faiz artırımı açıklamasından önce kısa bir yükseliş yaşadı. Ancak bu gerçekten önemli olamayacak kadar kısa sürdü ve 21 Eylül'deki faiz artırımından önce 12 Eylül'de 3,6925 dolara ulaştı.
Fed ve diğer merkez bankaları enflasyonla mücadele için son 40 yılın en agresif faiz artırımlarına giderken, yatırımcılar tüm piyasalarda riskten kaçıyor. Yıla 25 puanlık bir tabandan başlayan Fed, bu yıl faizleri 300 puan artırdı ve Aralık ayına kadar 125 puan daha eklemeyi planlıyor.
Bakırın ekonomiyle olan korelasyonu o kadar sıkıdır ki, "Doktor" lakabını kazanmıştır, yani yalnızca metale olan talep ve fiyatları inceleyerek küresel büyümenin basitçe tahmin edebilebileceği iddia edilir. Talep ve fiyatlar ne kadar yüksekse büyüme potansiyeli de o kadar yüksektir.
Capital.com 12 Eylül'de yayınladığı bir görünümde, bakır ve diğer emtia fiyatlarının "özellikle Çin'de tekrarlanan COVID-19 kapanmaları ve emlak sektöründeki mevcut kriz gibi makro ekonomik baskılar karşısında oldukça değişken olmaya devam ettiği" uyarısında bulundu.
Bakırla ilgili bazı araştırmalar hâlâ olumlu
Algoritma tabanlı tahmin sitesi WalletInvestor, bakır için 2022 sonu fiyatını 3,61 dolar ve 2025 kapanışını 5,18 dolar olarak öngörüyor.
Mining.com ekliyor:
"Bakır fiyatları hızla yükselen faiz oranları ve zayıf ekonomik veriler nedeniyle son zamanlarda bazı çalkantılar yaşasa da, dünyanın hâlâ bakıra ihtiyacı var. İletkenliği yüksek metal endüstriyel altyapı ve elektrikli araçların önemli bir bileşeni."
Sucden Financial Ağustos ayında yayımladığı üç aylık raporunda Avrupa'nın muhtemelen ABD'den önce resesyona gireceğini ve toparlanmasının daha uzun süreceğini belirtti, ancak "[Euro Bölgesi'nde] malzeme erişilebilirliği, düşük stokların da gösterdiği gibi, önemli ölçüde daha düşük." dedi.
"Borsa dışı [bakır] stokları yüksek olsa da düşük likidite, hacimler ve stoklar daha yüksek oynaklık ve keskin hareketlere işaret ediyor, ancak opsiyon piyasası yatırımcıların aşağı yönde konumlandığını gösteriyor."
Açıklama: Barani Krishnan, piyasa analizlerine çeşitlilik getirmek için kendi görüşleri dışında bir dizi görüş kullanır. Tarafsızlık adına bazen karşıt görüşler ve piyasa değişkenleri sunmaktadır. Hakkında yazdığı emtia ve menkul kıymetlerde pozisyon sahibi değildir.