Barry Callebaut'un (SIX:BARN) Zürih'teki merkez ofisinden neredeyse 3.000 mil uzakta, Ganalı kakao tacirleri İsviçleri çikolata üreticisinin Avrupa genelinde AstraZeneca’nın (NASDAQ:AZN) aşısıyla ilgili yaşanan tartışmaya nasıl bir tepki vereceğini endişeli bir şekilde bekliyor. 
Şirketin reaksiyonu önemli olacak, özellikle de bu çeyreğin sonuna dek dünyaca ünlü çikolata ve diğer kakao bazlı ürünlerini üretmek için ne kadar kakao çekirdeği öğüteceği büyük önem taşıyor.
Ganalı tacirlerin endişelerinin arkasında başka nedenler de var.
Gana ve komşusu Fildişi Sahilleri, dünyanın en büyük kakao üreticileri ve kakao fiyatlarında sadece bu ay içinde yaşanan %7'lik bir düşüş iki Afrika ülkesinin ekonomisine de ciddi bir darbe vurabilir.
Diğer tarafta, Barry Callebaut ise dünyanın en büyük çikolata şirketi ve İsviçre, Almanya'nın ardından en büyük çikolata üretimi yapan ülke konumunda. İki ülke de Avrupa'daki COVID-19 aşılamaları krizinin merkezinde yer alıyor. Almanya blok içinde en az 10 ülkeden oluşan ve AstraZeneca aşısının uygulanmasını durduran grubun liderliğini yaparken, İsviçre ise bu tartışmalı sürecin de öncesinde aşıya yönelik şüphelerini dile getirmişti ve onay sürecini daha da erteleyebilir.
Chicago merkezli Price Futures Group'tan Jack Scoville'e göre kakao ve çikolata işlemlerinde riskler büyük:
"Kakao vadeli işlemler bu noktada zayıflayan talebe karşı yüksek arzı fiyatlandırıyor gibi görünüyor.""COVID-19 aşılarının uygulanması ve en azından bazı hükümetlerin ekonomilerine mali teşvikler yapmasıyla birlikte talep iyileşecektir."
Piyasa için, bu söylemesi kolay gibi görülebilir.
COVID-19 şimdiden, lüks bir gıda ürünü olan çikolatalara yönelik talepte kayda değer bir etki yaratıyor.
Foodbusinessnews.net'in geçen ay yayınladığı habere göre seyahat (havaalanları ve oteller), gıda hizmeti ve spesiyalite butiklerine bağlı olan premium çikolata ürünleri salgından çok daha olumsuz bir şekilde etkilendi.
Govida Kuzey Amerika'daki Tüm Mağazalarını Kapatıyor
Durumun iyi olmadığına dair bir diğer işaret: Belçikalı çikolata üreticisi Godiva bu ay sonuna kadar Kuzey Amerika'daki 128 perakende çikolata mağazası ve kafesini kapatma kararı aldı.
Bu karar, Kuzey Amerika kakao öğütümlerinin 2020'nin son çeyreğinde geçen yıl aynı döneme kıyasla %7'lik sürpriz bir artış göstermiş olmasına rağmen verildi. Ancak Blommer Chocolate Co analisti Jeff Rasinski'ye göre bu artış talepte bir yükseliş kaynaklı olmak yerine daha çok istatistiksel bir anomali olabilir. Rasinski'ye göre 2020'nin tamamı için Kuzey Amerika öğütümlerinin geçen yıla göre %3,5 düşmesi bunun kanıtı.
En yüksek çikolata tüketiminin yapıldığı bölge olan Avrupa'da dördüncü çeyrek kakao öğütümleri geçen yıl aynı döneme göre %3,1 düşerken, Asya'da düşüş oranı %4,2'ydi. 2020'nin tamamı için ise Avrupa ve Asya'da sırasıyla %3,9 ve %5'lik düşüş yaşandı.
COVID-19 aynı zamanda kakaoda üretim kısmında da bozulmalara yol açtı.
Reuters ve diğer haber ajanslarına göre Fildişi Sahilleri'nde düzenleyici kuruluşun ihracat stoklarını düşürmek adına kakao çekirdeği kayıtlarını durdurmasıyla birlikte kooperatif ve çiftliklerdeki yaklaşık 100 bin ton kakao çekirdeği, ya da aylık teslimatların yaklaşık üçte biri teslim edilmedi. Avrupa'daki bazı alıcılar ve ABD, 2020'nin son çeyreğinde gerçekleştirilmesi planlanan teslimatların ihracat talebindeki zayıflık nedeniyle ertelenmesini talep etti.
Küresel kakao çekirdeği üretiminin yaklaşık %60'ını gerçekleştiren Fildişi Sahilleri ve Gana'nın (2020-21 hasadında) 1 Ekim'de uygulamaya koydukları ton başına 400 dolarlık geçim gelir farkı da (LID) durumu zorlaştırdı. İki ülkede de kakao çekirdeği satış fiyatının üzerine eklenen geçim gelir farkı, maddi olarak zor koşullardaki Batı Afrikalı çiftçilere aktarmak üzeriyle alınmaya başladı. Sürdürülebilirlik konsepti dünyanın lider kakao işleyicilerinden genel çapta destek alsa da piyasanın gerçeklerine—talep zayıflarsa fiyatlar düşer—değinemedi.
Reuters geçen ay Fildişi Sahilleri'nin yerel kakao birliği olan GNI'nın, kakao ihracatında çok uluslu şirketlerin hakimiyetini sonlandırmaya yönelik reformların uygulanması için kakao düzenleme kuruluşuna talepte bulunduğunu açıkladı. GNI'ya göre altı şirket—Barry Callebaut, Cargill, Ecom, Olam (OTC:OLMIY), Sucden ve Touton—Fildişi Sahilleri'ndeki ihracata hakim durumda ve lider çikolata üreticileri satın alımlarını genellikle GNI'nın temsil ettiği şirketler yerine sadece bu altı isimden yapmayı tercih ediyor.
Uluslararası Kakao Organizasyonu geçtiğimiz ayda üretimde bir fazlalık beklentisinin ve düşük seviyelerdeki talebin bu yılın başından itibaren kakao fiyatlarında görülen düşüşe katkı yaptığını belirti. Çarşamba günü, New York'ta işlem gören kakao vadeli işlemleri ton başına 2.530 dolar civarından işlem gördü. Sözleşme Kasım ayını 3.008 dolarda kapatmıştı.
COVID-19'un Kakao Üzerindeki Etkisi Gana'yı Zorluyor
Gana'da ise kakao; başlıca üç emtiadan—altın, ham petrol ve kakao—sağlanan ihracat gelirinin %80'inden fazlasını oluşturuyor. UNCTAD tarafından emtiaya bağlı olarak sınıflandırılan Gana, emtia fiyatlarındaki keskin düşüşlere karşı savunmasız bir konumda.
COVID-19 salgınının başlangıcından bu yana endüstriyel üretim, ticaret, seyahat ve yük gemisi aktivitelerindeki ani düşüşle birlikte petrol talebi de zayıfladı ve bunun bir sonucu olarak fiyatlarda sert bir düşüş yaşandı.
Gana dünyanın en büyük ikinci kakao çekirdeği üreticisi ve tahmini olarak 1 milyon Ganalı küçük çiftçi ve toplulukları geçimlerini direkt olarak kakaodan sağlıyor.
Petrol ve oil doğal gaz 2018'de Gana'nın GSYİH'sinin sadece %3,8'ini oluştursa bile, yeni kurulan yerel petrol ve doğal gaz endüstisinden elde edilen gelirler Gana'nın makroekonomisinde ciddi etkiler yarattı.
Gana'nın başlıca ihracatları arasında iyi performans gösteren tek emtia altın oldu. Ülke, Afrika'nın en büyük altın üreticisi konumunda. Altın talebi—ve fiyatı—yükseldi.
Gana 2000'lerde reel GSYİH bazında güçlü bir ekonomik büyüme kaydetti ve Kasım 2010'da düşük orta-gelir statüsüne erişti. Orta gelirli ülkeler genellikle çeşitlendirilmiş bir ekonomik yapıya sahip olur ancak Gana hala döviz kazanımları için başlıca emtia ihracatına yüksek derecede bağlı durumda.
Bu sebeple, petrol ve kakao fiyatlarındaki düşüşün etkileri çok ciddi oldu. Gana'nın kredi derecesi Eylül 2020'de B-'ye düşürüldü ve Uluslararası Para Fonu ülkenin kreditörlerinin güvenini sağlamak için 1 milyar dolarlık bir yardımı onayladı. 2020'nin sonunda GSYİH büyümesi %0,9 oranındaydı.
The Conversation'dan editör ve genel yönetmen Beth Daley, geçen ay kaleme aldığı bir blog yazısında salgının Gana ve kakao üzerindeki etkisinden bahsetti:
"COVID-19 krizi, Gana'yı ve emtiaya dayalı diğer ekonomileri birbirlerini güçlendiren üç etki kanalı yoluyla vurdu: fiyat kanalı, tedarik zinciri kanalı ve finans kanalı."
Kakao Teknik Göstergeleri: Grafiklerde Henüz Bir Fiyat İyileşmesi Yok
Investing.com'un Haftalık Teknik İndikatörü kakao için "Güçlü Sat" sinyali verirken, Fibonacci desteği 2.539, 2.518 ve 2.484 dolar seviyelerinde.
Ancak piyasanın trendi tersine çevirerek bir çıkış yapması durumunda, Fibonacci direnci 2.607, 2.628 ve 2.661 dolar seviyelerinde oluşacaktır.
İki model arasındaki pivot noktası 2.573 dolar.
Tüm tahminlerde olduğu gibi, grafikleri takip etmenizi ancak mümkün olduğunca temelleri de değerlendirmenize katmanızı tavsiye ediyorum.
Açıklama: Barani Krishnan, incelediği her piyasadaki analizlerine çeşitlilik katmak amacıyla kendine ait olmayan çeşitli görüşleri de yazılarına katmaktadır. Kaleme aldığı emtia ya da menkul kıymetlerde bir varlık ya da pozisyon sahibi değildir.