Potansiyel bir COVID-19 aşısı geliştirme sürecinde ilerleme kaydedilmesine dair haberler, son dönemlerde dalgalı olan piyasa hissiyatında güçlü bir etki yarattı.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre dünya çapında 100'den fazla çeşitli gelişme safhalarında bulunan, 8 tane ise klinik deney safhasında olan aşı çalışması var ve çok sayıda biyoteknoloji ve ilaç şirketi dünya çapında şu ana dek yaklaşık 5 milyon kişiye bulaşarak 323.341'den fazla kişinin ölümüne sebep olan COVID-19'a karşı bir aşı geliştirme yarışı içinde.
İşte buu süreçte umut veren beş şirket:
1. Moderna
- Aşı: mRNA
- Gelişim: 1. aşama deneme tamamlandı, 2. aşama başlamaya hazır
Aşı çalışmalarında 1. aşamanın başarıyla sonuçlandığını açıklamanın ardından Pazartesi günü hisse fiyatında %19,96'lık bir artış yaşayan Moderna (NASDAQ:MRNA), mesajcı RNA ya da mRNA adı verilen genetik materyal içeren ilaç ve aşıların keşfi ve geliştirilmesine odaklı bir biyoteknoloji şirketi.
Yatırımcıların şirketin COVID-19'a karşı aşı geliştirilmesinde öncü isimlerden biri olacağını düşünmesiyle birlikte şirket hissesi 2020'de şimdiye dek %266'lık etkileyici bir yükseliş kaydetti.
Cambridge, Massachusetts bazlı şirket, 18 Mayıs'ta COVID-19 aşısı adayı mRNA-1273'ün 1. aşama denemesinden olumlu sonuçlar aldıklarını belirten basın açıklaması sonrasında bu hafta dikkatleri üzerine çekti. Denemeye 45 kişi katıldı ve katılımcılardan 8'i virüse karşı antikor geliştirdi.
ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü'yle birlikte aşı çalışmalarına hız veren şirket, korona virüse karşı muhtemel aşı çalışmalarında insanlar üzerinde denemelerin sonuçlarını paylaşan ilk isim oldu.
Basın toplantısında belirtilen verilerin tamamını yayınlamaması üzerine gelen eleştiriler ve sonrasında yatırımcıların bu endişelere odaklanmasına rağmen, ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) Moderna'ya 600 katılımcıdan oluşacak 2. aşama denemeler için izni çoktan verdi. Şirket 3. aşama denemeye Temmuz'da başlamayı beklediklerini belirtti.
Moderna'ya göre aşının etkili ve güvenli olduğu bulunursa, 2021 başında piyasaya sunmak için hazır olabilir.
2. Inovio Pharmaceuticals
- Aşı: INO-4800
- Gelişim: 1. aşama deneme sürecinde, 2. aşamanın bu yaz yapılması bekleniyor
Inovio Pharmaceuticals (NASDAQ:INO), kanser ve bulaşıcı hastalık tedavileri için sentetik DNA immünoterapileri ve aşıları geliştirerek piyasaya sunan köklü bir biyoteknoloji şirketi.
Hissesinde yıl başından bu yana tam %220'lik bir artış gören şirket, COVID-19 aşısı yarışının öncülerinden biri olarak görülüyor.
Şu an 40 sağlıklı yetkişin üzerinde INO-4800'ün 1. aşama klinik deneme sürecini gerçekleştiren Pennsylvania bazlı biyoteknoloji firması, potansiyel COVID-19 aşısı geliştirme sürecinde Moderna'dan sonra insan deneyi safhasındaki ikinci isim konumunda.
1. aşama öncül verilerinin Haziran sonunda yayınlanması, 2. ve 3. aşama klinik deneylerin ise bu yaz içinde gerçekleştirilmesi bekleniyor.
Inovio ilk çeyrek gelir raporunda hem satış gelirinde hem de kârda beklentilerin altında kalarak hayal kırıklığı yaratmıştı. Bu zayıf sonuçlara rağmen şirketin COVID-19 aşısı geliştirme konusunda ilk safhaları hızla geçmesi yatırımcıları heyecanlandırdı.
3. Novavax
- Aşı: NVX-CoV2373
- Gelişim: Preklinik
Novavax (NASDAQ:NVAX), aşı ve yardımcı tedavi ürünleri geliştiren bir klinik aşama biyoteknoloji şirketi. Şirket rekombinant nano parçacık teknolojisi sayesinde hem bilinen, hem de yeni oraya çıkan hastalıklara karşı potansiyel aşı adayları üretiyor.
Giderek popülerleşen Gaithersburg, Maryland bazlı biyoteknoloji şirketinin hissesi, korona virüse karşı aşı adayının önümüzdeki yıllarda büyük bir gelir kaynağına dönüşeceğine dair bahislerle birlikte yıl başından bu yana tam %1.245'lik bir artış kaydetti.
Novavax bu ay yayınladığı ilk çeyrek gelir raporunda hisse başına 58 cent zarar ve 3,4 milyon dolar satış geliri açıklayarak Wall Street beklentilerinin üzerine çıkmıştı. Analistlerin beklentisi hisse başına 69 cent zararla birlikte 1,9 milyon dolar satış geliri yönündeydi.
Şirketin gelir raporunda aynı zamanda Oslo bazlı Coalition for Epidemic Preparedness Innovations'ın şirketin SARS-CoV-2 aşı adayı NVX-CoV2373'ün klinik gelişim sürecini ilerletmek için 384 milyon dolarlık yatırım yapacağını açıklaması da önemli bir gelişme.
Novavax insan deneylerine Mayıs ayında başlamayı ve öncül verileri Haziran'da almayı planlıyor.
4. Johnson & Johnson
- Aşı: Ad26 SARS-CoV-2
- Gelişim: 1 aşama denemesinin Eylül'de yapılması bekleniyor
Johnson & Johnson (NYSE:JNJ), Ocak ayında COVID-19'un genom diziliminin belirlenmesinin hemen ardından aşı adayı araştırmalarına başladı.
1. aşama klinik deneylerin Eylül ayında yapılması, güvenlik ve etkinliğe dair verilerin ise yıl sonuna kadar alınması planlanıyor. İşler yolunda giderse aşı 2021 başlarında "acil kullanım" için hazır olabilir.
Johnson & Johnson bu girişimin bir parçası olarak, hazır olduğu anda 1 milyardan fazla dozun tedariğini sağlamak için ABD ve diğer ülkelerdeki imalat kapasitesini artıracak.
5. Pfizer
- Aşı: BNT162
- Gelişim: Klinik deneyler
Korona virüse karşı bir aşı geliştirmek amacıyla Alman BioNTech (NASDAQ:BNTX ile birlikte çalışan ilaç devi Pfizer (NYSE:PFE), 1. aşama klinik deneylerin ilk verilerinin Haziran'ın ikinci yarısında almayı beklediklerini söyledi.
New York bazlı şirket şu an dört farklı aşının testini gerçekleştiriyor. Aşılardan bir ya da ikisinin başarı göstermesi durumunda şirket klinik deneyleri hızlandıracak ve Eylül ayında binlerce katılımcıyı içerecek geniş çaplı araştırmaları başlatacak.
CEO Albert Bourla'ya göre aşının güvenli olduğunun kanıtlanması durumunda şirket "Ekim zaman aralığında milyonlarca doz sunabilecek." Bourla şirkeitn 2021'de yüz milyonlarca doz üretmeyi planladığını ekledi.