Önemli Gelişmeler:
- Dünya’nın en büyük petrol üreticisi konumunda olan Suudi Arabistan’ın petrol Bakanı ile Rusya enerji bakanı Alexander Novak Katar’ın başkenti Doha’da bir araya geldiler. Ayrıca, bu görüşmeye Venezuela ile Katarlı yetkililer de katıldı. Toplantı sonrası Katar Enerji bakanı El-Sada, petrol bakanlarının üretimi 11 Ocak seviyesinde dondurma kararının alındığını açıkladı. El-Sada düşük petrol fiyatlarının dünya için olumlu bir etki yaratmadığını, OPEC ve Rusya’nın başarılı bir toplantı gerçekleştirdiğini söyledi. Bu gelişmenin ardından toplantı yapıldığı haberlerinin gelmesiyle üretimde kısıntı olabileceği spekülasyonlarıyla yükselişe geçen Ham Petrol yukarı yönlü bu hareketine son verdi.
- Rusya, Suudi Arabistan, Venezuela ve Katar’ın yaptıkları toplantıda üretimi 11 Ocak seviyesinde dondurma kararı aldıklarını açıklamasının ardından Tahran’da İran, Irak ve Venezuela’nın katıldığı bir toplantı daha yapıldı. İran, toplantı sonrasında petrol üretimi gerçekleştiren ülkelere desteklediğini açıkladı. İran alınan kararları desteklediğini açıklarken, bir taraftan da üretim kısıntına gitmeyeceğini söyledi. Azerbaycan da üretimi dondurma konusuna şuan için sıcak bakmadıklarını, iç talebe yönelik üretim nedeniyle bu kararı uygulayacaklarını, ileriki dönemde tekrar bakılacağını ifade eden açıklamalar yapıldı.
- 2.147M olarak açıklanan ABD ham petrol stok verilerinin ardından kazançlarının bir kısmı geri vermiş oldu. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı’nın, ülkenin petrol üretimini kısmaya hazır olmadığını açıklamasının ardından petrol fiyatlarında yeniden gerileme yaşandı.
- Suudi Arabistan Petrol Bakanı Ali al-Naimi’nin hafta sonu yaptığı açıklamalar piyasalarda takip edildi. Al-Naimi, petrol üretimine ilişkin varılan anlaşmanın bir sürecin başlangıcı olduğunu, fakat üretim miktarının dondurulmasının küresel arz fazlası sorununu çözmeye giden yolun net olmaktan uzak olduğunu söyledi. Yeni haftanın ilk gününde Rusya cephesinden gelen açıklamalar önemle takip edildi. Rusya, üretimin dondurulmasına ilişkin görüşmelerin 1 Mart’ta kadar tamamlanması konusunda anlaşmaya vardıklarını açıkladı. Rusya Enerji Bakanı Alexander Novak, anlaşmayı destekleyen ülkeler dünya petrol ihracatının yaklaşık yüzde 75’ini karşıladıklarını ve bu anlaşmanın piyasalar için olumlu olduğunu belitti. Sonrasında, Nijerya Nijerya Petrol Bakanı Emmanuel Kachikwu’nun açıklamaları önemle izlendi. Nijerya Petrol Bakanı Emmanuel Kachikwu Irak ve İran’ın kaybettikleri piyasa paylarını tekrar geri alması gerektiğini söyledi.
- Moody’s İran’ın petrol piyasasına geri dönüşü hakkındaki açıklamaları takip edildi. Moody’s, yaptırımların kaldırılmasının ardından İran’ın küresel petrol piyasasına geri dönmesinin arzda bir artışa yol açacağını fakat ileriki dönemlerde istediği seviyeye getirmede zorluk yaşayacağının tahmininde bulundu. İran’ın arzu ettiği seviyeye gelebilmesi için petrol alt yapısını yeniden yenilemesi gerektiği belirtildi. Alt yapı yatırımları için 150-200 milyar dolar ihtiyacı olduğu önemle vurgulandı. Moody’s, İran’ın küresel petrol piyasasına günde ortalama 500 bin varil ek petrol arz edeceğini ve bu durumun fiyatlar üzerinde baskı yaratabileceği tahmininde bulunuldu.
- Dünyanın en büyük alüminyum şirketi Rusal’ın sahibi Olag Deripaska petrol fiyatları ile ilgili çarpıcı açıklamada bulundu. Deripaska petrol fiyatlarının 18 dolar seviyesine ineceğini ve bu durumdan dolayı USDRUB paritesinin 100 seviyelerine çıkabileceğinin tahmininde bulundu. Böyle bir senaryoya piyasaların kendini alıştırması gerektiğini söyledi.
- Uluslararası Enerji Ajansı’nın orta vadeli görürünüm raporunda, Petrol piyasasın ABD’de düşen üretimin etkisiyle tekrar dengeye geleceğini ve fakat bu düşüşün kısa soluklu olacağını, ABD’nin tekrar üretimi artıracağının tahmininde bulundu. Günümüzün piyasa koşullarında petrol fiyatlarının hızlı bir toparlanma yaşayamayacağı belirtildi. ABD üretiminin bu yıl günlük bazda 14.2 milyon varile yükseleceğini, kaya petrolünün ise bu yıl 600 bin varile düşeceği ön görüldü. 2009 – 2015 yılına göre küresel petrol fiyatları 2015 – 2021 yıl aralığında petrol üretiminin 4.1 milyon artacağının beklendiği açıklandı
- Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) icra direktörü Fatih Birol, 30 doların üzerinde seyreden doların 2020 yılında 80 dolara yükselebileceğini tahmin ettiğini söyledi. Birol son 5 yılda petrol arzının günlük ortalama 11 milyon varil artığını ve bu arzın yarısının ABD’den geldiğini dile getirdi. Birol, düşük petrol fiyatları nedeniyle ABD kaya petrolünün gelecek sene 200 bin varile düşmesini tahmin ettiklerini ve fiyatların tekrar artması durumuna ABD kaya petrol üretiminin yükselişe geçeceğini söyledi. Yatırımların geçen sene yüzde 24 kesildiğini, bu yıl ise yüzde 17 azalmasını beklediklerini dile getirdi.
- IEA, 2016 yılında ilk yarısında günlük 1.5 milyon varil artışla küresel petrol arzının talebi geçeceğini ön gördü.
- ABD’nin Houston kendinden düzenlenen konferansta konuşan OPEC Genel Sekreteri Abdalla el-Badri, petrol fiyatlarıyla ilgili olarak, ABD’li petrol üreticileri ile diyalog kurmak istediğini açıkladı. Badri, şu ana kadar Rusya, Çin Avrupa ve Ortadoğu’daki petrol üreticileriyle ilgili sektörün durumunu konuştuklarını söylerken, ABD’li kaya petrolü üreten üreticilerle diyalog kurulması gerektiğini konuşmasında önemle vurguladı. Badri, ABD kaya petrolünde düşük petrol fiyatlarından olumsuz etkilendiğini ve ABD kaya petrolü ile OPEC petrolü arasında bir dengenin olması gerektiğini söyledi. Dünya’da yaklaşık olarak 300 milyon varil ham petrol stoku olduğunu ve bunun bir şekilde azaltılması gerektiğini söyledi. OPEC ve Rusya arasındaki anlaşmayı değerlendiren Badri, alınan bu kararın petrol fiyatlarının dengeye ulaşması için ilk adım olduğunu ve kararın 3-4 ay sonra tekrar gözden geçirileceğini sözlerine ekledi.
- Petrol, Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) küresel arz fazlasının 2017 yılına kadar sürebileceği haberleri ile değer kaybetti. İran Petrol Bakanı Bijan Zanganeh, Suudi Arabistan ve Rusya Başta olmak üzere petrol üretici ülkelerin petrol dondurma fikrinin şaka gibi olduğunu ve İran’dan gerçekçi olmayan taleplerde bulunulduğunu söyledi. Bu açıklama sonrasında Brent ve ABD Ham petrol fiyatları kayıplarını artırdılar. Ayrıca Suudi Arabistan Petrol Bakanının açılamaları önemle takip edildi. Bakan, amaçlarının piyasa payı değil tüketici talebini canladırmak olduğunu söylerken, işbirlikçi eylemlere devam edeceklerini dile getirdi. Aşağı yönlü piyasadan dolayı zorluk çekmelerine rağmen piyasanın tekrar dengeye gelip toparlayacağına inandığını söyledi. Eğer tüm büyük üreticileri üretimi dondurmaya alırsak stokların gerileyeceğini konuşmasında önemle vurguladı.
BRENT PETROL
Geçtiğimiz haftaya OPEC’in üretim kesintisine gideceği haberleri ile alıcılı başlangıç yapan Brent Petrol’de 35.50 seviyelerine kadar yükselişler gözlemlendi. Ancak, Suudi Arabistan ve Rusya petrol bakanları petrol arzını 11 Ocak seviyesinde dondurma kararı alması ile kazançlarının bir kısmını geri vererek 32.00 seviyesinin altında kaldı. Alınan kararın ardından Tahran’da İran, Irak ve Venezuela’nın katıldığı bir toplantı daha yapıldı. İran, toplantı sonrasında petrol üretimi gerçekleştiren ülkelere desteklediğini açıkladı fakat üretimde kısıntıya gitmeyeceğini söyledi. Bu gelişmeler sonrasında 35.70 kademelerine tekrar yükselişler gözlemlendi. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı’nın, ülkenin petrol üretimini kısmaya hazır olmadığını açıklamasının ardından Brent Petrol’de geri çekilme yaşandı ve 33.00 dolar seviyesinin altında kalındı. Brent Petrol, Rusya’nın 1 Mart’ta kadar tamamlanması konusunda anlaşmaya vardıklarını açıklaması sonrasında yeni haftaya alıcılı başlangıç yapan Brent Petrol’de 35.50 seviyelerine kadar yükselişler gözlemlendi. IEA’nın küresel arz fazlasının 2017 yılına kadar devam edeceğini tahmin ettiklerini açıklamasının ardından, Brent Petrol karlarının bir kısmını geri vererek 34.30 seviyelerine kadar zayıfladı. Yukarı yönlü hareketin devamında 35.50 ve 36.30 direnç seviyeleri takip edilmelidir. Alımların hızlanması halinde 37.60 kademesine kadar yükselişler beklenebilir. Olası geri çekilmelerde 33.30 ve 32.00 destekleri test edilmek istenebilir. Satışların hızlanması halinde 30.00 desteğine kadar zayıflama beklenebilir.
Destekler: 33.30-32.00-30.00
Dirençler: 35.50-36.30-37.60
HAM PETROL
Suudi Arabistan ve Rusya Petrol bakanları, Katar’daki görüşmede petrol arzını 11 Ocak seviyesinde dondurma kararı üzerinde anlaşmaya varmalarının ardından Ham Petrol’ün 29.30 dolar seviyesinin altında fiyatlandığı görüldü. Alınan bu kararın ardından, Tahran’da İran, Irak ve Venezuela’nın katıldığı bir toplantı daha yapıldı. İran, toplantı sonrasında petrol üretimi gerçekleştiren ülkelere desteklediğini açıkladı. İran, alınan kararları desteklediğini açıklarken, bir taraftan da üretim kısıntısına gitmeyeceğini söyledi. 2.147M olarak açıklanan ABD ham petrol stok verilerinin ardından kazançlarının bir kısmı geri verilirken üç günlük arka arkaya yükselişte sonlanmış oldu. Yeni haftaya alıcılı başlangıç yapan Ham Petrol, OPEC üyelerinin ve Rusya’nın arzı donduracağına ilişkin beklentilerin etkisi ile 33.50 kademesinin üzerine çıktı. Uluslararası Enerji Ajansının küresel arz fazlasının 2017’ye kadar artacağı beklentileri ile Ham Petrol’de 32.45 seviyelerine kadar geri çekilme görülse bile, satış baskısının yetersiz kalması sonrasında 33.30 seviyelerine kadar yükseliş gerçekleşti. Yeni haftada OPEC ve OPEC harici ülkelerin açıklamaları ile stok verileri önemle takip edilecektir. 34.20 seviyesinin üzerinde kalıcılık sağlanması halinde 35.60 direnci test edilebilir. Alımların hızlanması halinde 36.40 direncine kadar yükselişler beklenebilir. Satış baskısı oluşması halinde 32.00 ve 30.80 destekleri takip edilmelidir. Satışların hızlanması halinde 29.00 kademesine kadar zayıflama beklenebilir.
Destekler: 32.00-30.80-29.00
Dirençler: 34.20-35.60-36.40
DOĞAL GAZ
Geçtiğimiz hafta Doğal Gaz’da 1.956 seviyelerine kadar yükseliş yaşansa bile, talep zayıflığının etkisi ile 1.790 kademelerine kadar zayıflama görüldü. Yeni haftaya yukarı yönde gapli başlangıç yapan Doğal Gaz 1.888 seviyelerine kadar yükseliş gerçekleştirdi. Fakat bu seviyelerin üzerinde potansiyel kazanılamadığı görüldü. Satış baskısı oluşması halinde 1.795 ve 1.736 destekleri takip edilmelidir. Satışların hızlanması halinde 1.680 desteğine kadar zayıflama beklenebilir. Yukarı yönlü potansiyel oluşması halinde 1.899 ve 1.930 dirençleri test edilmek istenebilir. Alımların hızlanması halinde 1.990 direncine kadar yükselişler beklenebilir.
Destekler: 1.795-1.736-1.680
Dirençler: 1.899-1.930-1.990
BERKAY ÖREN, VENBEY YATIRIM