Doların 2020’ye Girişi
2020 yılına 5,90 seviyelerinde başlayan Dolar/TL ilerleyen zamanlarda 6 lira bandını geçerek 7 TL seviyesine kadar geldi. 2019 yılının son aylarında ortaya çıkan covid-19’un hızlı bir şekilde dünyanın diğer bölgelerine de yayılmasıyla beraber Mart ayında Türkiye’de ilk vaka resmi olarak açıklandı. Çin ve Avrupa’dan sonra Türkiye de salgın ile mücadele önlemlerine başlamış oldu. Her ülkede olduğu gibi salgınla mücadelede; salgının yayılma hızı ve ekonomide oluşan bozulma dengesini kollamaya çalışan Türkiye’de Dolar/TL 6 lira seviyesinden Mart ayı sonunda 6.60 seviyelerine kadar ulaştı.
Covid-19 salgınının etkilerini azaltmak amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından birçok önlem alındı. İşini kaybeden vatandaşlara 1000 er TL yardımların yapılması, esnaf destek paketi ve daha birçok proje hayata geçirilerek toplamda 8 milyar 390 milyon lira finansman tahsisi yapıldı. Hazine ve Maliye Bakanlığının açıklamasına göre alınan önlemler toplamda 200 milyar Türk lirasını aştı.
Merkez Bankasının Enflasyon ve Dolar Anketi
Merkez Bankasının yaptığı enflasyon ve dolar anketine göre cari yıl sonu tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi 2020 yılı Ağustos ayı anket döneminde, TÜFE'nin ortalama olarak %17,8 olasılıkla %8,00 - 8,99 aralığında, %30,3 olasılıkla %9,00 - 9,99 aralığında, %25,7 olasılıkla ise %10,00 - 10,99 aralığında artış göstereceği öngörülüyor.
Faiz beklentisi BİST Repo ve Ters-Repo Pazarı’nda oluşan cari ay sonu gecelik faiz oranı beklentisi bir önceki anket döneminde %7,98 iken, anket döneminde %9,79 olarak gerçekleşmiştir. TCMB Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti cari ay sonu beklentisi bir önceki anket döneminde %7,74 iken bu anket döneminde %9,43 olmuştur. TCMB bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı cari ay sonu beklentisi ise aynı anket dönemlerinde sırasıyla %8,25 ve %8,43 olarak gerçekleşmiştir.
Tüm bu gelişmelere bakıldığında faizlerde sınırlı da olsa koridor içerisinde yukarı yönlü bir hareket izliyoruz. Şu sıralar 7,44 seviyesine kadar yaklaşan Dolar/TL için yukarı baskının önündeki en büyük duvar faiz artışlarının devamı olacaktır. Merkez ise faiz arttırmaktan yana değil.
FED’in Bilançosu 7 Trilyon Dolar Oldu
Pandemi döneminde en çok göz önünde olan kurumların başında Amerika Merkez Bankası FED geliyordu. FED pandemi sürecinin en hafif ekonomik zararla atlatılması adına 4 Trilyon dolar olan bilançosunu 7 Trilyon Dolara artırarak tarihi zirveye çıkarttı. Tüm dünya ülke merkez bankalarının eş zamanlı parasal genişlemeye gitmesi ise bütün kurlar arasında önce sert hareketlere, ardından dengelenme öncesi aşırı alım/satımlarla dolu hareketliliğe sebep oldu.
TCMB Para Piyasası Kurulu Toplantıları Önemli
Merkez Bankası bu yıl toplamda 24 adet Para Politikası Kurulu toplantısı yapacak. Şu ana kadar toplamda 16 tane toplantı yapıldı. En son toplantı 27 Ağustos tarihinde yapıldı toplantı sonucunda politika faiz oranının sabit tutulması kararlaştırıldı. %8,25 olan faiz oranında herhangi bir değişiklik yapılmadı, ancak faiz koridorunun üst bantlarından işlemler yapılmaya başlandı.
2020 Yılı Sonu
Covid-19 pandemisi için aşı haberlerini duyduğumuz bu günlerde olası bir tedavinin bulunması halinde ekonomilerin pandemi öncesi duruma ne kadar hızla dönüleceği soru işareti. Salgından en negatif etkilenen ülkeler gelişmekte olan ülkeler oldu, zira kapsamlı bir tedavi bulunması durumunda dahi salgınla mücadele ve salgından kurtulma sürecinin bu ülkelerde daha meşakkatli olması tahmin ediliyor
Yıl sonu yaklaşırken; ABD seçimleri, ara ara gündeme oturan ticaret savaşları ve Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de petrol arama süreçleri ile Yunanistan anlaşmazlıkları gibi konular Dolar/TL’yi yukarı yönlü baskılayacaktır. Türkiye’nin Karadeniz’de doğalgaz bulması cari açık açısından son derece önemli olması ve sondaj faaliyetlerine devam edilerek yeni müjdelerin gelmeye devam etmesi durumunda ise Merkez Bankası’nın üzerindeki faiz baskısı Türkiye ekonomisinin toparlanma süreci ve dolayısıyla Dolar’ın üzerindeki baskının ortadan kalkması çok hızlı da olabilir.
Teknik Görünüm
Olumlu/olumsuz beklentileri ve haber akışını bir kenara bırakırsak teknik tarafta 7,42-7,45 aralığı Dolar/TL için kritik eşik. Şu ana kadar 7,45’e dokunan kurda kritik eşik geçilmiş gözükse de yükselişin henüz kalıcı olduğunu söylemek zor. 2017 dibi olan 3,39’dan 2018 zirvesi 7,20’ye olan hareketin 0.50 fibonacci noktası 2019 yılında 5,30’da görülmüştü.
Ardından yaşanan, içinde bulunduğumuz yükselişte ise Dolar/TL 0.786 noktası 6,82’ydi ve Dolar/TL’de uzun süre kritik eşik görevini sürdürdü. 6,82-6,86 arasında 1 ay boyunca sabit kalan Dolar’da son eşik de geçildi, 7,45’e 1 ay içerisinde gelindi. Eğer o düzeltmenin devamı gelseydi 0.50 Fibo noktası 6,30 olacaktı, olmadı. 7,20’nin altını tekrar gördüğümüz takdirde ise 6.30 hedefi tekrar gündemde olacaktır.
Eski zirve 7,20’nin geçilmesiyle birlikte yukarı harekette yeni zirve henüz belli değil. Yükseliş hareketi de yavaşlamadığından dolayı ilk kuvvetli direnç olan 7,45’den sonra ikinci kuvvetli direnç 7,85 olarak gözüküyor. Devamında ise psikolojik eşik 8,00 ve devamında 8,25 seviyesi takip edilecektir.
Bu yazı yazıldığında Dolar/TL kuru 7,4554’tü.