Dünya’nın merakla beklediği kararlar sonunda açıklandı. Avrupa Merkez Bankası bu sefer enflasyonu belirlenmiş hedefe ulaştırmak adına çoklu bir kararlar silsilesi ile karşımıza çıktı. Böylece piyasaların beklediğinden de fazla hamleler atarak belki de ellerindeki son etkili kurşunları da kullanmış oldu. Peki alınan kararlar neydi ve hangi açıklanan hamleler piyasalarca daha az beklentiye sahipti?
· Mevduat faizi yüzde -0.30’dan yüzde -0.40’a indirildi. Bu piyasalarca en çok beklentiye sahip gelişmeydi ve bu gerçekleşti.
· Varlık alım miktarını 60 milyar Euro’dan 80 milyar Euro’ya çıkartıldı. Burada genel beklentiler 10 milyar Euro ilave artırımdı fakat artırım 20 milyar Euro olarak gerçekleşti ki bu da piyasalarca daha düşük ihtimalle beklenmekteydi.
· Borç verme faiz oranını 5 baz puan daha indirip yüzde 0.30 dan yüzde 0.25’e indirdi. Genel beklentilerde bulunmayan bir karar oldu.
· Politika faizini yüzde 0.05’ten yüzde sıfıra çekti. Bu da beklentiler arasında bulunmuyordu.
· Yatırım yapılabilir nota sahip EUR cinsi banka dışı şirket tahvillerinin alınacağı açıklandı. Bu hamle beklentiler arasında en az ihtimal verilenlerdendi.
· İlki Haziran ayında başlamak üzere 4 çeyrek dönemde Mart 2017’ye kadar sürecek ikinci tur hedefli uzun vadeli refinansman operasyonu (TLTRO) uygulaması yapılacağı
açıklandı. Bu da piyasaların en az ihtimal verdiği bir gelişmeydi.
· AMB’nin aldığı ülke tahvilleri için ihraç oranının yüzde 33’ü ile sınırlı olan alım imkanı yüzde 50’ye çıkarıldı.
· Enflasyon ve büyüme hedefleri 2016 yılı için düşürüldü.
Bu kararların ardından ilk tepki olarak EURUSD’nin 1.0830’lu seviyelere kadar hızlı bir geri çekilme yaşadığını izledik ki o da Mario Draghi’nin basın toplantısı başlayana kadar. Basın toplantısının başlamasının ardından alınan kararların detaylarını açıklamaya başlayan Draghi, ilk aşamada yine bölge ekonomisinin enflasyonunun daha uzun bir süre düşük kalacağına değindi ve ardından ekonomik gelişmelerle ilgili bilindik ifadelere yer verdi. Ardından TLTRO detaylarına yer veren Draghi, bu uygulama ile bankaların yüzde -0.40 mevduat faizinden kredi kullanma imkanına sahip olacağını, daha fazla kredi verme oranına sahip olan bankaların bu uygulamadan daha uygun şartlarda yararlanabileceğini ifade etti ve TLTRO’ya yeterli milktarda talep geleceğine inandıklarını açıkladı. Bu noktada alınan karar bankaların eksi faizle kredi kullanma imkanına sahip olması açısından bankaları destekleyici bir teşvik hamlesi olarak düşünülebilir. Fakat bu noktada önceki LTRO ve TLTRO operasyoları sonrası verilen kredilerin daha sonra Merkez Bankası’na fazla rezerv olarak geri döndüğünü unutmamakta fayda var. Bununla birlikte eksi mevduat faizi ile ECB bankalardan para alacak (ki eğer bankalar bu paraları kredi olarak dağıtmazsa) fakat bankaların TLTRO kapsamında aynı mevduat faizi ile aldığı kredinin geri ödemesi, aldığı krediden daha düşük olacağından bu aradaki fark eksi mevduat faizi için ödediği fark kadar olacak.
Bununla birlikte Draghi, varlık alım programının en az Mart 2017’ye kadar devam edeceğini açıkladı. Varlık alım süresini uzatmış görünmese de aslında %2 enflasyon hedefine yaklaşana kadar bu operasyona devam edebileceğini açıklamadaki “en az” ibaresinden tahmin edebiliriz.
Mevduat oranını yüzde -0.40’a çekerken politika faizi ve borç verme faizini de 5’er baz puan indirmiş olması ise mevduat faizi ile arasındaki spreadin açılmasını önlemeye yönelik bir hamle olarak düşünülebilir.
Tüm bu gelişmeler önce piyasalarda olumlu algılanarak risk iştahında coşku yaratmışken, parite de 1.0830’lara gelmişken Draghi’nin daha fazla faiz indirimi yapılması düşünülmüyor açıklamasını yapması sonrası tüm hareketler bir anda tersine döndü. Merkez Bankası politikalarının sonuna gelindiği algısı yaratan bu açıklama Draghi’nin daha fazla büyüme dostu maliye politikalarına ihtiyaç var açıklamasıyla da birleşince paritede bir anda 1.11 seviyelerine doğru yükselişler yaşandı, akşam saatlerinde ise 1.1220’ye yakın yükselişlerin devamı izlendi. İlk aşamada Draghi’nin ekonomi politikalarının sonuna gelindiği anlamı yaratan daha fazla faiz indirimini şu aşamada düşünmüyoruz açıklamasında “şu aşamada” ibaresinin biz şimdi bu kararları aldık fakat enflasyonda önemli bir kıpırdanma meydana gelmezse ileride tekrar düşünebiliriz olarak da düşünebiliriz. Bu anlamda Draghi ve diğer üyelerin bu konu ile ilgili gelecek dönemdeki açıklamalarını iyi takip etmek gerekiyor.
Basın toplantısı ardından Dolar endeksi 95’li seviyeleri görürken Altın’da 1273’e doğru hareketler gözlendi. DAX30 günü yüzde 2.3 FTSE100 yüzde 1.78, CAC40 yüzde 1.70 ekside günü tamamlarken ABD’de SP500 yüzde 0.07 artıda, NASDAQ 100 ise yüzde 0.15 düşüş kaydetti.
Sonuç olarak Avrupa Merkez Bankası bu sefer oldukça yoğun önlemlerle daha fazla genişleyici bir ekonomi politikasına yöneldi. Bu hamlelerin etkileri haliyle orta-uzun vadede görülmeye başlanacak. Bu uygulamalarla birlikte gelecek dönemlerde açıklanacak veriler daha önemli hale gelecek, Çin ve petrol fiyatlarındaki gelişmeler de bu ekonomi politikalarıyla birlikte yakından takip edilmeye devam edecek. Dünkü sert yukarı tepkinin ardından alınan yeni önlemlerin ve değiştirilen tahminlerin daha net algılanması ile paritede geri çekilmelerin oluşmasını bekleyebiliriz.
EURUSD
1.10 seviyelerinden geçtiğimiz güne başlangıç yapan EURUSD paritesi, ECB’nin faiz oranlarında indirime gitmesinin ardından sert geri çekilerek 1.0820 kademelerine kadar zayıfladı. ECB mevduat faiz oranını yüzde -0.4 seviyesine indirdi. Ayrıca varlık alımlarını 80 milyar Euro’ya çıkarma kararı aldı. Buna ek olarak 4 yıllık yeni 4 adet LTRO ihalesi düzenleyeceğini bildirdi. Sonrasında ECB Başkanı Mario Draghi’nin yaptığı açıklamalar önemle takip edildi. Draghi, teşvik paketinin kapsamlı olduğunu ve toparlanma ivmesini güçlendireceğini kaydetti. Bankaların kullanabilecekleri TLTRO seviyesi kullandırdıkları kredilere bağlı olacağı açıklaması konuşmasının önemli noktaları arasında yer aldı. Draghi’nin söylemlerinin etkisi ile 1.1150 kademelerine kadar hareket yaşandı. Yukarı yönlü hareketin devamında 1.12 ve 1.1250 seviyeleri takip edilmelidir. Alımların hızlanması halinde 1.1320 direncine yükseliş görülebilir. 1.1070 seviyesinin altında kalınması durumunda 1.0970 ve 1.0920 destek kademelerine kadar geri çekilme görülebilir.
Destekler: 1.1070-1.0970-1.0920
Dirençler: 1.1200-1.1250-1.1320
GBPUSD
1.4215 seviyelerinden geçtiğimiz güne başlangıç yapan GBPUSD paritesi 1.4230 seviyelerine yükseliş gerçekleştirdi. Sonrasında ECB’nin faiz oranlarını düşürmesinin etkisi ile 1.4110 kademelerine kadar sert geri çekildi. Fakat satış baskısının yetersiz kalmasının ardından gelen tepki alımlarının etkisi ile tekrar 1.42 kademelerine yükseliş gerçekleştirdi. Bu tepki alımlarında Draghi’nin yaptığı açıklamalar etkili oldu. Yukarı yönlü potansiyel oluşması halinde 1.4340 ve 1.44 direnç seviyelerine yükseliş görülebilir. Alımların hızlanması halinde 1.4485 kademesine yükseliş görülebilir. 1.4230 seviyesinin altında kalıcılık sağlanması halinde 1.4150 ve 1.4080 destek kademelerinin test edilmesi beklenebilir.
Destekler:1.4230-1.4150-1.4080
Dirençler: 1.4340-1.4400-1.4485
USDJPY
Japonya 4.çeyrek büyüme verisiyle düşüşlerine ivme kazandıran parite, geri çekilmelerini 112.20 seviyesine kadar sürdürmüştü. Dolar endeksinin değer kazanımlarıyla ilgili seviyeden yönünü yukarı çeviren USDJPY, yükselişlerini denge seviyesi olan 113.00 seviyesi üzerinde taşımasıyla hız kazandırdı. Avrupa Merkez Bankası faiz kararı sonrasında Dolar endeksinde görülen sert yükseliş USDJPY paritesinin de yukarı yönlü fiyatlanmasına neden oldu. Parite 114.45 seviyesini test etse de Draghi’nin açıklamaları sonrasında tersine dönerek hızla düşüş gösterdi. 55 saatlik hareketli ortalama seviyesi olan 113.40 seviyesi üzerinde tutunmaya çalışan parite, ilgili ortalama üzerinde yukarı yönlü fiyatlanmanın devamında 114.00 ve 114.45 direnç seviyeleri takip edilebilir. Satış baskısının hız kazanması durumunda ise 112.90 ve 112.50 destek seviyelerine geri çekilmeler gözlenebilir.
Destekler:112.90-112.50-112.00
Dirençler:114.00-114.45-115.00
USDTRY
Yurt içi piyasalardaki iyimserlik çerçevesinde değer kazanımlarını sürdüren Türk Lirası, hafta genelinde 2.93 seviyesi altında fiyatlanmasını sürdürmüştü. Dün yurtiçi piyasalarda açıklanan cari denge 2,23 milyar dolar açık vererek beklentilerin biraz üzerinde geldi. Dün 2.89 seviyesinde tutunmaya çalışan kur, Avrupa Merkez Bankası faiz oranlarını indirmesi ve varlık alımlarını genişletme kararı sonrasında geri çekilmelerini hızlandırarak 2.8750 seviyesine düşüş gösterdi. Draghi’nin açıklamalarıyla tekrar kayıplarını telafi ederek 2.89 seviyesi üzerine fiyatlanan kur, 2.8900 pivot seviyesi üzerinde kalıcılık sağlaması durumunda 2.9000 ve 2.9080 direnç seviyelerini izleyebilir. Olası geri çekilmelerde ise 2.8710 ve 2.8590 destek seviyeleri takip edilebilir.
Destekler:2.8710-2.8590-2.8460
Dirençler:2.8900-2.9000-2.9070
EURTRY
Avrupa Merkez Bankası (ECB) refinansman faizini % 0.05’den %0’a düşürdü, mevduat faizini -0.3%’ten, -0.4%’e indirirken marjinal gösterge faiz oranını 0,30%’dan 0,25%’e indirdi. ECB varlık alım tutarını da 80 milyar Euro’ya çıkardı. Veri sonrasında 3.1190 seviyesine geri çekilme gösteren EURTRY, karar sonrasında açıklama yapan ECB Başkanı Mario Draghi’nin söylemleri sonrasında ralli gerçekleştirerek 3.2430 seviyesini test etti. Olası yukarı yönlü fiyatlamalarda ise 3.2530 ve 3.2690 direnç seviyeleri takip edilebilir. Kar satışlarının oluşması durumunda 3.2010 ve 3.1820 destek seviyelerine geri çekilerek düzeltme hareketi gerçekleştirebilir.
Destekler:3.2010-3.1820-3.1740
Dirençler:3.2530-3.2690-3.2830
ALTIN
Bu hafta Çin tarafından açıklanan ve gelen haberler Altın’ın fiyatlamasında etkili oldu. Çin Ulusal Kongresi’nin yıllık toplantısında sunduğu bir çalışma raporunda ülkenin büyüme hedefini 6,5%-7% olarak belirtilirken tüketici fiyatlarının 3% civarında artmasını beklediklerini bildirmişlerdi. Çin tarafından açıklanan ticaret rakamlarında gözlenen gerileme piyasalarda risk iştahını azarlatarak güvenli varlık talebini artırmıştı. Bu gelişmelerle Altın yukarı yönlü fiyatlamasını 1277 seviyesine kadar sürdürmesi sonrasında küresel piyasalarda risk iştahının toparlanması ve Dolar endeksinin küresel çapta değer kazanmasıyla geri çekilmeye başladı. Avrupa Merkez Bankası toplantısı öncesinde artan teşvik beklentileri Dolar’ın güçleneceği algısı oluşturarak Altın’ın kayıplarını destekledi. Saatlik grafik incelendiğinde düşüşlerini 1244 seviyesine kadar sürdüren sarı metal toparlanma gösterse de 200 saatlik hareketli ortalama seviyesi olan 1250 direncini aşmakta zorlandı.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) refinansman faizini % 0.05’den %0’a düşürdü, mevduat faizini -0.3%’ten, -0.4%’e indirirken marjinal gösterge faiz oranını 0,30%’dan 0,25%’e indirdi. ECB varlık alım tutarını da 80 milyar Euro’ya çıkardı. Dün karar sonrasında açıklama yapan ECB Başkanı Mario Draghi, varlık alım programının 2017 yılı Mart ayına kadar devam edeceğini ve gerekirse daha da uzayabileceğini söyledi. Ayrıca Draghi, TLTRO faiz indiriminin verilen kredi miktarı ile ilişkili olacağını bildirdi.
Teknik açıdan saatlik grafik incelendiğinde, 1237 seviyesine geri çekilme gösteren Altın, Dolar endeksinin sert düşüş göstermesiyle ilgili seviden ralli gerçekleştirerek yukarı yönlü fiyatlamasını 1274 seviyesi üzerine taşıdı. İlgili seviye üzerinde kalıcılık sağlaması durumunda 1285 ve 1297 direnç seviyeleri takip edilebilir. Olası geri çekilmelerde ise 1256 ve 1248 destek seviyelerine geri çekilmeler gözlenebilir.
Destekler:1256-1248-1237
Dirençler:1285-1297-1310
GRAM ALTIN
Avrupa Merkez Bankası’nın faiz oranı kararı sonrasında Ons Altın’ın ve USDTRY kurunda meydana gelen düşüşlerin etkisiyle gram Altın geri çekilmelerini 114.30 seviyesine kadar sürdürdü. Draghi’nin açıklamalarıyla değer kaybeden Dolar endeksi ons Altın ve kurda yukarı yönlü fiyatlanmalara neden olurken gram Altın 118.00 seviyesine yükseliş kaydetti. Yukarı yönlü fiyatlanmanın devam etmesi durumunda 118.65 ve 119.45 direnç seviyeleri takip edilebilir. 100 saatlik hareketli ortalama altında oluşabilecek geri çekilmelerde ise 116.50 ve 115.70 destek seviyeleri izlenebilir.
Destekler:116.50-115.70-114.30
Dirençler:118.65-119.50-120.00
GÜMÜŞ
Hafta başında 15.78 seviyesini test etmesi ardından ilgili seviye üzerinde potansiyel bulamayarak geri çekilme gösteren değerli metal, Dolar endeksinin de değer kazanımları sonucu satışlarını genişleterek 15.15 seviyesine düşüş gösterdi. İlgili seviyeden yönünü yukarı çevirse de yukarı yönlü fiyat denemelerini 15.40 seviyesi üzerinde taşıyamadı ve hafta genelinde 15.40-15.20 arasında çift yönlü yatay seyrini sürdürmüştü. Avrupa Merkez Bankası’nın faiz oranı kararı sonrasında geri çekilmelerini 15.13 seviyesine sürdüren Gümüş, Dolar endeksinin sert düşüş göstermesiyle yönünü yukarı çevirerek 15.62 seviyesine yükseliş kaydetti. Yukarı yönlü fiyatlanmanın devamında 15.70 ve 15.82 direnç seviyeleri hedeflenebilir. Olası geri çekilmelerde 15.40 ve 15.30 seviyelerine geri çekilmeler gözlenebilir.
Destekler:15.40-15.30-15.20
Dirençler:15.70-15.82-15.95
HAM PETROL
38.20 seviyelerinden geçtiğimiz güne başlangıç yapan Ham Petrol, ECB Başkanı Draghi’nin yaptığı açıklamaların etkisi ile 37.40 kademelerine kadar zayıfladı. Draghi, teşvik paketinin kapsamlı olduğunu ve toparlanma ivmesini güçlendireceğini, ayrıca varlık alımlarının Mart 2017’ye kadar devam edeceğini konuşmasında dile getirdi. ECB’nin petrol fiyatlarındaki aşırı düşüşe tepki vermiş olmadığını söyledi. Satış baskısının devamında 37.30 ve 36.50 destek seviyeleri takip edilmelidir. Satışların hızlanması halinde 35.80 kademesine kadar zayıflama görülebilir. 39.00 seviyesinin üzerinde kalıcılık sağlanması halinde 40.00 ve 41.20 kademelerine yükselişler görülebilir.
Destekler: 37.30-36.50-35.80
Dirençler: 39.00-40.00-41.20
S&P500
1988 seviyelerinden geçtiğimiz güne başlangıç yapan S&P500, ECB’nin faizleri düşürüp varlık alımını artırması ile 2010 kademelerine kadar yükseliş gerçekleştirdi. Fakat yukarı yönlü hareketin yetersiz kaldığı görüldü. ECB başkanı Draghi’nin yaptığı açıklamalar sonrasında S&P500 1985 seviyelerine kadar geri çekilme görüldü. Satış baskısı oluşması halinde 1988 ve 1988 destek seviyeleri takip edilmelidir. Satışların hızlanması halinde 1965 kademesine kadar zayıflama görülebilir. 2015 seviyesinin üzerinde potansiyel yakalanması halinde 2035 ve 2060 direnç kademelerine yükselişler görülebilir.
Destekler: 1988-1980-1965
Dirençler: 2015-2035-2060
DAX30
9720 seviyelerinden geçtiğimiz güne başlangıç yapan DAX30, ECB’nin faizleri düşürüp varlık alımını artırmasının ardından 9985 kademelerine doğru ralli gerçekleştirdi. ECB bankalara uyguladığı mevduat faizini 10 baz puan azaltarak yüzde -0.3’e revize ederken, politika faizini ise yüzde 0.05’ten yüzde 0’a düşürdü. Ardından ECB Başkanı Mario Draghi’nin yaptığı açıklamalar önemle takip edildi. Draghi, teşvik paketinin kapsamlı olduğunu ve toparlanma ivmesini güçlendireceğini kaydetti. Ayrıca büyümeye yönelik risklerin aşağı yönlü olduğunu belirtti. Draghi’nin yaptığı açıklamaların etkisi ile DAX30 9660 seviyelerine kadar geriledi. 9545 destek seviyesinin altında kalıcılık sağlanması halinde 9400 ve 9350 kademeleri takip edilmelidir. Yukarı yönlü potansiyel oluşması halinde 9740 ve 9870 direnç seviyelerine yükselişler görülebilir. Alımların hızlanması halinde 10000 direncine yükselişler görülebilir.
Destekler: 9400-9350-9285
Dirençler: 9740-9870-10000
M.Barış Ürkün
Venbey Yatırım Menkul Değerler
Araştırma Müdürü