”
09.11.2012/ Deniz Kahraman
Uzun zaman aradan sonra, piyasanın aheste aheste kendi rüzgarında seyretmesini sağlayan beklentilerin gerçekleşmesinin ardından, olan biteni özetlemek gerekiyor. ABD seçimleri global piyasaların büyük dikkatle aylardan beri beklediği en önemli gelişmeydi. ABD 4 yıl daha, motto: “four more years”, Demokratlara “Evet!” dedi. Obama, kongrede rahat karar alabilecek çoğunluğu 25 sandalye farkla kaçırmasına rağmen başarılı oldu. Avrupa’da ise bilinenlerin dışında yeni bir şey olmadı. Yunanistan’ın Troyka ile pazarlığı ve İspanya’nın hala ne zaman “resmi” başvuruda bulunacağı konuları yine gündemde. Türkiye ise, Pazartesi günü iyi bir haber aldı, uzun zamandan beri beklenen oldu ve Fitch kredi notunu “BBB” ile “yatırım yapılabilir” seviyeye yükseltti. Gelişmeler piyasalar cephesinde “beklentiyi al, gerçekleşince sat” olarak değerlendirmiş olacak ki, bu hafta risk iştahı hayli düşük seyretti.
Euro Bölgesi’nde, risk iştahı hafta başında zayıf gelen verilerle haftaya oldukça zayıf başladı. İngiltere Hizmetler PMI, (Purchasing Manager’s Index – Satın Alma Endeksi, Markit Group ve Institute for Supply Management tarafında üretilen ve şirketlerin satın alma yöneticilerinin mal ve hizmet satın alma eğilimlerini gösteren bir gösterge 50” puan seviyesinin altı daralma bölgesi olarak kabul ediliyor), beklentilerin(52) altında “50.6” ile olumsuz geldi. Almanya Hizmetler PMI da, beklentilerin(49.3) altında, 48.4 olarak gerçekleşti. Bir diğer yandan, Almanya Fabrika Siparişleri’nin beklentilerin(-%0.5) oldukça altında -%3.3 ile gerçekleşmesi hayal kırıklığı yarattı.
Yunanistan, bu haftada da Euro Bölgesi gündeminin en önemli maddelerinden biri oldu. “Yunanistan Başbakanı Antonis Samaras'ın, 16 Kasım'da nakit rezervinin tükeneceğini belirttiği ülkesinin AB ve IMF'den tahsis edilen kredinin 31,5 milyar avroluk yeni dilimini alabilmesi için gereken 13,5 milyar avroluk kemer sıkma önlemleri parlamentoda onaylandı.” Şimdi gözler, Kasım ayının sonuna kadar açıklanması gereken Troyka Raporu’na çevrildi. İspanya ise, IMF’nin yardım başvurusunda bulunmasına yönelik çağrılarına rağmen, yardım başvurusunda bulunmaktan hala geri duruyor.
Özetle, ekonomik veriler göz önünde bulundurulduğunda, özellikle de Almanya’nın da yoğun olarak etkilenmesi ile, Euro bölgesinde “genişleyici politikalara daha sıcak bakacak açıklamalar, Merkel’in bir ölçüde güvercin tavrı,” yakın zamanda ortaya çıkabilir. Daha önceki yazımda ifade ettiğim gibi, “belki bir gün geleceksin lakin, vakit geçmiş olacak.” çağrısı gerçeklikten çok uzak olmayacaktır. Draghi’nin faiz kararının ardından, basın toplantısındaki açıklaması bu durumu ortaya koyuyor, “Euro krizi Alman Ekonomisine zarar veriyor.”
Asya ve emtia paraları cephesine baktığımızda ise, Çin’den bu hafta iyi haberler aldığımızı ifade edebiliriz. Cuma günü açıklanan, Çin TÜFE verisi, beklentilerin(1.9) altında, “%1.7” gelerek, genişleyici yeni politika adımlarının atılabilmesini destekledi. Çin Sanayi Üretimi ise, beklentilerin(%9.4) üstünde %9.6 olarak olumlu gerçekleşti. Perakende Satışlar da aynı şekilde beklentilerin(14) üstünde “14.5” gerçekleşti. Bu durum, Avustralya Doları, Kanada Doları ve Yeni Zelanda dolarının görece daha sağlam durmasını sağladı. Avustralya’da, Pazartesi günü açıklanan Ticaret Dengesi, beklentilerin (-1.55) altında “-1.46” olumlu, İstihdam ise, beklentinin(0.2K) oldukça üstünde 10.7K gerçekleşti. İşsizlik oranı da beklentinin(%5.5) altında %5.4 olarak gerçekleşti. Avustralya etkin ve yerinde para politikası uygulamaları ile Avustralya Merkez Bankası’nın da başarısıyla, küresel yavaşlamaya direndiğini bir kez daha göstermiş oldu. 6 Kasım Salı günü gerçekleştirdiği Faiz Kararı Toplantısı’nda da faizleri %3.25’de sabit bıraktı. Kanada’da ise bu hafta önceki haftalara göre daha iyi haberler geldi, “Ticaret Dengesi, beklentilerin (-45B) altında olumlu -41.5 gerçekleşti.”
ABD’de ise, seçimin gölgesinde bir hafta geride kaldı, Obama’ya 4 yıl daha “Evet” diyen ABD şimdi de, ekonomik sorunlara yönelik yaklaşımları piyasaları doğrudan etkiliyor. Demokratların, “harcama kesintileri ve Bush dönemi vergi indirimlerinin sona erdirilmesi, yani “Mali Uçurum”’um(fiscal cliff)” konusunda kararlı tavrı, ekonominin 2013’de 600 milyar dolar küçüleceğini yönündeki endişeleri ortaya çıkarıyor. “Demokratların Kongre’de rahatça karar alabilmeleri için yeterli koltuk sayısının 25 altında kalması ile, mali uçurum konusunda, Cumhuriyetçiler ile orta yol bulmak isteyebilirler, dolayısıyla bu durum şirketler kesimine ve S&P’ye olumlu yansıması olabilir.” yorumunda bulunulabilir, 2 ay içerisinde karar almaları gerekiyor, dolayısıyla net bir sonuca ulaşmak ancak o zaman mümkün olacaktır. Bir diğer yandan, dünyanın en önemli koltuklarından birinde isim değişikliğine gidiliyor, görev süresi dolan Timothy Geithner’ın yerine gelecek isimin kim olacağı sorusu da dikkatle izleniyor.
ABD’de bu hafta veri akışı düşüktü, Perşembe günü, Haftalık İşsizlik Sigortası Başvuruları, beklentilerin (3.265K) altında “3.127K” gerçekleşti. Ticaret Dengesi de, beklentilerin(-45B) altında “-41.5B” ile olumlu gerçekleşti. S&P500’de ise bilanço dönemi ile yaşanan yüksek volatilitenin ardından, “Mali Uçurum” korkusuyla sert realizasyon gözleniyor. S&P500 kritik “1.399” desteğinin de altına sarkarak, ”1.363” puan seviyesine kadar geriledi.
S&P500 açısından, her hafta olduğu gibi bu hafta da, “Commitments Of Trading Commission” tarafından her Cuma günü açıklanan ve önceki Salı gününe kadar olan pozisyonları incelemek yararlı olaraktır. Geçtiğimiz hafta, “ Kurumsal Olmayan Yatırımcıların” 16 Ekim tarihli pozisyonları, Long/Short Ratio: “0.20” seviyesinde, yani S&P’de düşüş bekliyorlar. 25 Eylül’de “0.19” seviyesinden S&P’nin dönüş yaptığı dikkate alınırsa, bu hafta açıklanan pozisyonlar hayli önemli.” ifadesinde bulunmuştuk. Geçtiğimiz haftadaki pozisyonlara bakıldığında ise, “Long/Short Ratio: 0.2390” olarak gerçekleşmiş durumdaydı, seçim sonrasında daha olumlu görüşe sahip olan çoğunluk yine yanılmış oldu.
- Teknik açıdan, “1.362- 1.343” seviyeleri hayli kritik, altında kapanışlar olmadığı sürece, düzeltmeleri bilanço dönemi ayarlaması olarak değerlendirmek mümkündür. Likidite kapılarından cereyan sürdüğü sürece olumlu seyir sürebilir. Yeni haftada da risk iştahının zayıf seyretmesi beklenebilir.”
Altın
için, geçtiğimiz haftalardaki görüşlerimiz büyük oranda gerçekleşti. “1.780 usd/ons seviyesinden 1.660 usd/ons seviyesine kadar düşüş öngördüğümüz Altın, 1.675 usd/ons seviyesine kadar gerileyerek teknik boşlukları(gap) da kapatmış oldu. Mali Uçurum’a yönelik adım atılacağına yönelik beklentilerin Obama’nın yeniden seçilmesi ile ortaya çıkması ile altın yeniden güçlü, “1.725 usd/ons” seviyesi üstünde kalıcı kapanışlar bir ışık olabilir, fakat yeni beklentilere ihtiyacı var. 2 Ekim’den bu yana Hedge Fon ilgisi de düşüyor, Altın’ın yukarı yönlü hareketleri açısından önemli, bunu kapsamlıca farklı bir yazıda ele almak gerekiyor.”
İMKB cephesinde ise, Fitch’in not artırımı haberi ile “BB+’dan BBB”’ye yükselen notumuz, 94 krizinden bu yana ilk defa “yatırım yapılabilir ülke” konumuna gelmemizi sağladı. “Türk Piyasalarında not artırımından sonra neler olur?” sorusunun cevabını ararken, TCMB tarafından 21 Eylül 2012’de hazırlanan “Kredi notu “yatırım yapılabilir” seviyeye yükseltilen ülkelerde finansal ve makroekonomik göstergelerin not artırımının öncesi ve sonrasındaki eğilimleri” çalışması rehber olarak değerlendirilebilir. Çalışmada, “not artırımından sonraki ilk üç ayda, Borsalar ortalama %3.5 değer kazanırken, sonraki üç ayda -%7.5 değer kaybetmiş, sonraki üç ayda ise, -%3.5 değer kaybetmiştir.” Not artırımı uzun vadede daha fazla yabancı yatırımı çekebilecek bir ortamı ortaya çıkarmakla beraber, orta vadede realizasyonu ortaya çıkardığı çalışmada ifade edilmiştir. Bu konuyu kapsamlı olarak değerlendirmek üzere daha sonraya bırakmak daha yerinde olacaktır. 21 Kasım’da Moody’s in not artırımı beklentisi ile IMKB’nin bir süre daha yukarı yönlü seyrini devam ettirmesi, global piyasalara “görece olumlu ayrışması” beklenebilir. Fakat, yeni bir kredi derecelendirme kuruluşundan “not artışı” gelmemesi durumu, realizasyonun şiddetini arttırabilir.
- Teknik seviye açısından, bu hafta “73.337” ile yeni bir zirveyi test etmemiz dolayısıyla, yeni destek bölgeleri olarak, “70.617- 67.985” ortaya çıkmıştır. “64.130” seviyesi ise orta vadeli yükseliş trendinin devamı açısından oldukça kritik bir seviyedir.
- Son Söz: “Evet Yapabiliriz!”, çok da uzak olmayan geçmişe gittiğimizde siyahların beyazlara ait okullara gidemediği, zamanda ortaya çıkan bir söylemdi bu. “Oldu!” hatta milyonlar yineledi, Başkan Obama yeniden seçildi. Türkiye’de bu hafta Fitch’in kararı ile bu söylemi gerçekleştirdi, fakat ihtiyacımız olan şey, yapısal reformlar, hala tam anlamıyla gerçekleştirilebilmiş değil. Olsun, yine de yükseliyor sesimiz Dünya’ya, “Evet Başardık, Yatırım Yapılabiliriz!”