ANKARA, 2 Nisan (Reuters) - Yerel seçim sonrası ilk iki işlem gününde de dolar/TL geniş bantta dalgalı bir seyir izlerken, piyasalarda yerel seçimlerin siyasete etkisi, önümüzdeki hafta açıklanması beklenen reform gündemi ve Türkiye ABD ilişkileri yakından takip ediliyor.
Yerel seçimin resmi olmayan sonuçları AKP'nin Türkiye genelinde yüzde 44.32 almasına karşın Ankara ve İstanbul'un da içinde yer aldığı bazı kritik büyükşehirleri kaybettiğine işaret ediyor.
Reuters'da dün yer alan bir analiz habere göre parti kaynakları yerel seçim sonuçlarının kabine ve parti genel merkezinde değişiklikleri gündeme getirebileceğini belirtiyor. seçimlerini "bir erken seçimi beraberinde getirip getirmeyeceği" sorusuna yanıt almak için yakından takip eden yatırımcılar seçimlerin ardından oy oranlarının ve siyasilerin açıklamalarını baz alarak bir erken seçim öngörmüyor. Piyasalar parti içi revizyonlardan ziyade önümüzdeki dönem uygulanacak ekonomik politikaları ve ekonomi yönetimine ilişkin olası değişiklikleri yakından izliyor.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan seçim gecesi Ankara'daki konuşmasında önümüzdeki 4.5 yıl seçim olmayacağına dikkat çekmiş ve yapısal reformlarla daha sağlam bir ekonomik mimariyi oluşturacaklarını söylemişti.
Erdoğan aynı konuşmada ayrıca "... bakanlıklarımızda ve kurumlarımızda her türlü gerekli adımları da atacağız" demişti. Bu söylemler piyasada reform ve kabine revizyonu beklentilerini artırırken erken seçim beklentilerini ise azaltmıştı.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın seçimlerin öncesinde yaptığı "8 Nisan haftasında ekonomide atılacak adımları açıklayacağız... Birçok alanda önemli bir yol haritası ortaya koyacağız" söylemi ile birlikte piyasalarda bu açıklamaya yönelik bekleyiş de başladı.
Bu sabah Reuters'da yer alan bir başka haberde de üst düzey bir işlemci "Önümüzdeki hafta yapısal reform takviminin açıklanmasını bekliyoruz. Bu açıklamada kısa vadede popülist adımlara mı yoksa uzun vadeli yapısal adımlara mı odaklanılacağı önemli" demişti.
Hazine eski Müsteşarı, ekonomist Mahfi Eğilmez konuya ilişkin yayımladığı makalesinde, "Geçmiş deneyimlerimiz gösteriyor ki hukukun üstünlüğü olmadan vergileri düzelterek, bütçe açığını düşürerek gideceğimiz yol en fazla on yıl sürüyor. Sonra ekonomi yine krize giriyor" söylemine yer veriyor.
Piyasada açıklanacak yol harikasında makro politikalar, bankacılık, finansın yanı sıra eğitim yargı gibi konulara vurgu yapılıp yapılmayacağı yakından takip ediliyor.
ABD İLE İLİŞKİLER VE DOLARİZASYON
İşlemcilere göre, başta S-400-Patriot tercihi olmak üzere ABD-Türkiye ilişkileri, küresel ticaret savaşları, yerel seçimler sonrası yavaşlayan ekonomiyi desteklemek adına atılan ve atılabilecek genişlemeci adımlar, lokallerin altı aydır aralıksız devam eden döviz alımları, yavaşlayan büyüme, yüksek seyreden işsizlik ve enflasyon zaman zaman piyasalar üzerinde baskı unsuru yaratıyor.
Dolar/TL bugün ABD Türkiye ilişkilerinin daha da kötüye gidebileceği endişeleriyle benzer gelişmekte olan ülke para birimlerinden negatif ayrışırken bankacılar F-35'lere ilişkin haberinin dolar/TL'deki seyirde önemli bir etken olduğuna dikkat çekiyorlar.
Ankara'nın Rus yapımı S-400 hava savunma sistemlerini satın almasına karşı çıkan ABD, F-35 savaş uçağında kullanılan ekipmanların Türkiye'ye tedariğini durdurarak, uçağın Türkiye'ye teslimatını durduracağına yönelik şu ana kadarki ilk somut adımını attı. Tayyip Erdoğan ve diğer yetkililer Türkiye'nin S-400 füzelerini satın almak için anlaşma yaptığını ve bundan vazgeçmeyeceğini belirterek, şu anda füzelerin Türkiye'ye teslim tarihinin görüşüldüğünü belirtmişlerdi. ABD'li yetkililer ise Türkiye'nin hem S-400'e hem de F-35'lere aynı anda sahip olamayacağını söylüyor.
Türkiye ABD ilişkilerinin geçen yaz olduğu gibi yeniden bozulabileceği endişesi ise piyasalarda sert satış baskılarını da beraberinde getirebilecek önemli bir gelişme olarak görülüyor. Mevcut durumda bu endişeler beklentilerdeki bozulmayı etkileyen bir unsur olarak görülüyor.
Yerel seçim öncesi Cuma günü 5.5550 seviyesinden kapanan dolar/TL seçimden sonraki ilk işlem gününde 5.70 seviyesine kadar yükseldi. Kur dün öğleden sonra ise yönünü aşağı çevirdi ve lokallerin döviz talep etmemesi ve küresel risk iştahıyla gece saatlerinde 5.4475'e kadar geriledi.
Bireylerin yaklaşık altı aydır aralıksız dövizde alım tarafında olması döviz mevduatları rekor seviyelere yükseltirken; bu durum, TL'nin değer kazancını sınırlayan ana nedenlerden biri olarak görülüyor.
Kur bugün ise ABD ile ilişkilere yönelik endişelerle 5.6125'e kadar yükseldi. TL'de düne göre değer kayıpları ve negatif ayrışma devam etse de kur kayıplarının bir kısmını telafi ederek saat 1640'ta 5.5544/5.5590 seviyesinde işlem gördü.
Aynı saatte sepet bazında TL 5.8880/5.8941, euro/TL 6.2219/6.2291 seviyesinde bulunuyor.
Tahvil bono piyasasında ise 10 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi Cuma günü spot kapanışta bu yılın en yükseği olan yüzde 19.28, valörde son işlemde yüzde 17.92 seviyesindeydi. Dün ise spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 18.36, valörde son işlem yüzde 17.49; bugün spot kapanış yüzde 17.83 seviyesindeydi.
İki yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi ise Cuma günü yüzde 23.14 ile yılın en yükseğine geldikten sonra valörde son işlemde yüzde 21.19 seviyesindeydi. Dün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 21.69, valörde son işlem yüzde 21.08; bugün spot kapanış yüzde 22.26 oldu.