Kötü haber, para arzındaki daralmanın sona ermiş gibi görünmesi. Bu kendi başına kötü bir haber değil ancak gerçekleşmekte olan anti-enflasyonist çalışmanın tam olarak bitmeden sona ermesi açısından kötü. M2'deki herhangi bir aylık değişimi yıllıklandırmak konusunda isteksiz olsam da Mart ayında M2'deki 92 milyar dolarlık artış, 2021'den bu yana görülen en büyük artış oldu.
Yıllıklandırıldığında sadece %5,5'e denk geliyor, yani tam olarak bizden uzaklaşmıyor, bu olumlu. 3 ve 6 aylık değişimler de pozitif ve her durumda 2022 başından bu yana en yüksek seviyelerde. Yine, geçtiğimiz Ekim ayındaki en düşük seviyenin yalnızca %0,72 üzerindeyiz ancak işaret artık pozitif.
Milyarder yatırımcılar neye yatırım yapıyor? Yanıtı InvestingPro’da! Şimdi INVTROZEL1A kodunu kullanın, %20’ye varan indirimle kayıt olun.
Kodu nasıl kullanacağınızdan emin değil misiniz? Adım adım gösterdiğimiz videoyu izleyebilirsiniz.
Sorularınız için destek birimimize buradan ulaşın.
Para arzı rakamları ve bu hafta açıklanacak olan 1. çeyrek GSYİH raporu ile birlikte, Kasım 2023’te yazılan makaledeki “enflasyonda daha ne kadar 'potansiyel enerji' kaldığına dair” grafiğimizi tekrar gözden geçirebiliriz. Bu makalede (ve bu grafikte) gösterildiği üzere M2 düşmezse bu durum daha da zorlaşacaktır. M2, 1. çeyrekte 4. çeyreğe kıyasla yıllık %1,24 oranında arttı. GSYİH'nin yıllık bazda %2,5 artması bekleniyor. Yani M/Q … grafikte de görüldüğü gibi neredeyse hiç hareket etmiyor.
Hız kalıcı olarak bozulmadığı sürece eninde sonunda çizgiye geri döneceğiz. Size bozulduğunu söyleyen tüm çılgın insanlara rağmen buna dair bir kanıt yok. GSYİH tahminleri doğru çıkarsa M2 hızı yaklaşık %1 artacak (yıllıklandırılmamış). Bu, son birkaç yılın en küçük çeyreklik değişimi olacak ve hız, 2020'nin ilk çeyreğindeki düşüş noktasına çok yaklaşacak. Ancak açıkçası hızın orada durması için bir neden yok; daha yüksek faiz oranları daha yüksek para hızı anlamına geliyor. Ancak yaklaşıyoruz.
(Bu arada hızın düşme noktasına neredeyse geri dönmüş olmamıza rağmen yukarıdaki ilk grafikteki çizginin hâlâ nasıl %5 altında olduğumuzu merak ediyorsanız, bunun nedeni çekirdek enflasyonu kullanmış olmam. Gıda ve enerji ile çizgiye biraz daha yaklaştık ve “potansiyel enerjinin” daha fazlasını kullandık. Ancak gıda ve enerji tabii ki değişken, bu nedenle enerji fiyatlarındaki iyi bir artış, potansiyel enerjinin tamamını kullanmışız gibi görünse de bu sadece bir kerelik bir etki olabilir).
Her iki durumda da ana üsse dönmekten çok uzakta değiliz ve bu iyi haber. Evet, işimiz bittiğinde fiyatlar 2019'un sonundan bu yana %25 artmış olacak ve bu gerçekten bir “kazanç” olarak nitelendirilemez. Ama gittikçe yaklaşıyoruz.
M2'deki yeni artışla ilgili iyi haber ise bunun tam zamanında gerçekleşmiş olması. Piyasalar ve ekonomi, paranın biraz sıkılaştığına dair işaretler göstermeye başlamıştı; makineler biraz yağ kaybediyordu. Bir ekonominin çalışması için paraya ihtiyacı vardır ve eski fiyat seviyesine geri dönebilmemizin tek yolu, para arzının azalmaya devam etmesi olsa da bu da sancılı bir süreç.
Uzun vadede M'deki değişim, yaklaşık olarak GSYİH'deki değişime eşit olursa fiyat istikrarına sahip oluruz. Eğer %2 enflasyon istiyorsak o zaman M'nin, GSYİH'den yaklaşık %2 daha hızlı büyümesi gerekir. Dalgalı hız, bunun tamamen mekanik olmadığı anlamına geliyor (1997'den bu yana hızdaki istikrarlı düşüş, o dönemdeki çok hızlı para büyümesine rağmen enflasyonun zayıf kalmasının tek nedenidir) ancak hızdaki uzun düşüş trendi, faizlerdeki uzun düşüş sona erdiğinden muhtemelen sona erdi. Dolayısıyla para arzındaki büyümeyi %4 civarına geri getirebilirsek zaman içinde kısıtlı enflasyonla %2-2,5 büyüme sağlayabiliriz.
Tüm bunların tahtaya çizdiğimiz gibi çok güzel ve temiz bir şekilde gerçekleşeceği konusunda çok iyimser olmasam da iki yıl öncesine göre daha iyimserim. Önümüzde hâlâ dirençli bir enflasyon var ancak Fed, bilançosunu küçültmeye devam ederse eninde sonunda enflasyonu bu dirençli bölgenin altına çekeceğiz ve “hedefe” geri döneceğiz (artık bir hedef olmasa da).