Biz genellikle dış borç stokuna ve dış borç yüküne (Dış Borç Stoku / GSYH) bakıyoruz. O nedenle bu her zaman baktığımız Türkiye’nin dış borç tablosunu paylaşayım (Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı, Kamu Borç Yönetimi Raporu, Mart 2024 verilerinden tarafımdan hazırlanmıştır).
Bu tablodaki veriler bize yurt içinde dövizle yapılan borçlanmaları göstermiyor. Oysa gerek kamu kesiminin gerekse özel kesimin yurt içinde yaptığı dövizle borçlanmalar ve kur korumalı mevduat da söz konusu. Şimdi de dövizli iç borçlanmaları da kapsayan tabloyu paylaşayım (Aşağıdaki tabloyu meslektaşım Hakan Özyıldız’ın yayınlanmamış bir çalışmasından aldım.)
Bu tablonun önemi dış borçlanma ya da iç borçlanma ayrımı olmaksızın dövizle yapılmış bütün borçlanmaları kapsıyor olması.
Buna göre Türkiye’nin toplam dış borç stoku yaklaşık olarak 500 milyar dolar olduğu halde toplam dövizli borç stoku 727 milyar dolardır. Benzer şekilde kamu kesimi dış borç stoku 202,5 milyar dolar olduğu halde merkez bankası ve kur korumalı mevduat dövizli borçları da dâhil olarak kamu kesimi dövizli borç stoku 365,6 milyar dolardır.
2024 yılı Ocak ayı itibarıyla vadesine bir yıl ve daha az süre kalmış olan dış yükümlülüklerimizin toplamı 225,4 milyar dolardır (kaynak: TCMB, Kısa Vadeli Dış Borç İstatistikleri, Ocak 2024). Bu stokun 47,4 milyar dolarlık bölümü kamu kesimine, 46,1 milyar dolarlık bölümü Merkez Bankası’na, 131,9 milyar dolarlık bölümü de özel kesim kuruluşlarına aittir. Özel kesim kuruluşlarına ait olan 131,9 milyar dolarlık bölümün 61,4 milyar dolarlık kısmı bankalar ve diğer finans kuruluşlarının, 60,5 milyar dolarlık kısmı da reel sektör kuruluşlarının yükümlülüğüdür.