(Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği'nin açıklaması haberin sonuna eklendi)
İSTANBUL, 10 Eylül (Reuters) - Birleşmiş Markalar Derneği (BMD), perakende sektöründe son bir haftadır üç köklü markanın konkordato ilan ettiğine dikkat çekerek, döviz kurlarına bağlı artan kira maliyetleri ve imalat giderleri nedeniyle perakende ticaretin sürdürülebilir olmaktan çıktığına işaret etti.
BMD'den yapılan yazılı açıklamada, markalı organize perakende sektöründe son yıllarda türbülans yaşandığına dikkat çekilerek, döviz kurlarına bağlı artan yüksek kira maliyetlerin firmaların varlıklarını tehdit etme noktasına geldiği belirtildi.
Türbülansın son haftalarda şiddetini daha da artırdığı vurgulanan açıklamada, "Sektörü derinden sarsan sorun temel olarak dövize bağlı maliyet artışından kaynaklanıyor. Sezon başında satış fiyatlaması yapılan ürünlerin maliyeti her gün artan kira ve imalat giderleriyle neredeyse satış fiyatını yakalıyor. Bu durum perakende ticareti sürdürülebilir olmaktan çıkarırken, oluşumu on yılları bulan markalarımızın faaliyetini sona erdirecek bir tehdit haline gelmiş bulunuyor. Üzülerek izlediğimiz gibi son bir haftada köklü üç markamız konkordato ilan etmek zorunda kaldı" denildi.
Basında geçtiğimiz günlerde yer alan haberlerde ayakkabı perakendecisi Hotiç, mücevherci Gilan ve iç giyim alanında faaliyet gösteren Menpa Mağazacılık'ın konkordato ilan ettiği haberleri yer almıştı.
Hotiç 1 Eylül'de yaptığı yazılı açıklamada, "Son dönemde piyasalarda yaşanan nakit akışı sıkışıklığı, TL'de yaşanan aşırı değer kaybının piyasa faizlerini öngörülebilir düzeyin çok üzerine çıkarması sebebiyle şirketimiz, kısa vadeli ödemelerde sıkıntı yaşamaya başlamıştır... Konkordato talebimiz gereğince, mahkemece tedbir kararı alınmıştır" demişti.
BMD tarafından yapılan yazılı açıklamada, kiraların yılbaşına göre yüzde 31 arttığına dikkat çekilenrek, "Markalarımız Türkiye'de faaliyet gösteren AVM yatırımcılarının üçte ikisi ile neredeyse hiçbir sorun yaşamadan tam bir iş birliği içinde faaliyetlerini sürdürüyorlar. Ağırlıklı olarak yabancılardan oluşan üçte birlik AVM yatırımcısı ise omuz omuza verip dayanışmaya en çok ihtiyaç duyduğumuz bir dönemde ülke gerçeklerini ısrarla görmek istemiyor. Eylül ayında kamuoyu baskısıyla söz konusu AVM'lerin önemli bir kısmı günlük kurdan 'göstermelik' bir şekilde vazgeçti. Buna rağmen kira faturaları yılbaşına oranla yüzde 31, son bir yıla oranla ise yüzde 46 daha yüksek olarak düzenlendi."
Markaların konuyla ilgili taleplerinin de sıralandığı açıklamada, zora düşen girişimcilerin yüksek cezalarla tehdit edilmeden iki ay önceden bildirimde bulunmaları kaydıyla verimsiz mağazaların cezasız kapatılmasına imkân veren bir yasal düzenleme çok acil hayata geçirilmesi gerektiği ifede edildi.
BMD üyelerinin 400,000 kişiye istihdam sağladığı belirtilen açıklamada, bankaların BMD üyelerine kredi kullandırırken bu sosyal kriteri de göz önünde bulundurmaları istendi.
Yabancı paraya endeksli ticaret ve hammaddenin ağırlıklı bölümünün dövizle tedarik edilmesinin de imalat sektörünü çok olumsuz etkilediği belirtilen açıklamada, hammadde tedarikçilerinin markalarımızla işbirliğini artırması çağrısında bulunuldu.
AVM yatırımcılarının kendi döviz borçlarını öne sürerek döviz cinsi kirada ısarr ettiği belirtilen açıklamada, "Söz konusu döviz borçları Bakanlık tarafından resmi olarak tespit edilerek çözümü konusunda bir çalışma başlatılmalı" denildi.
BMD açıklamasında, bu duruma dikkat çekmek ve "onurlu ve adil ticaret talebi" ile markaların İstanbul'daki 3 AVM'de mağazalarını iki saat geç açtıkları ifade edildi.
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) ise yaptığı açıklamada, tüm AVM'lerin sıkıntısı olan perakendecilere indirim vererek ya da kur sabitleyerek yardımcı olmaya çalıştığını belirterek; mağazaların öğle saatlerine kadar kapılarını kapatarak kiraları protesto etmesini üzüntüyle takip ettiklerini duyurdu.
AVM'lerin 15 milyar doların üzerinde borcu bulunduğu ve bu beklenmedik dönemde yükün sadece AVM'lerin üzerine yıkılmaması gerektiği ifade edilen açıklamada şöyle denildi:
"Bu hassas süreçte, herkes üzerine düşen görevi yaparken, kimi kurum ve markaların durumdan vaziyet çıkararak enflasyonist harekete ve sendikal tavırlara girişmelerini son derece yanlış bulduğumuzu ifade etmek isteriz. Bahsi geçen mağazaların yarım günlük protestosunu, sansasyon yaratmaktan öteye gitmeyecek bir zaman kaybı olarak değerlendiriyoruz. Geçtiğimiz hafta içerisinde üyelerimizle yaptığımız toplantıda da söylediğimiz gibi en doğru yol, ilgili Bakanlıklarımızın riyasetinde, diyalog kurarak meselelere ortak çözüm aramaktan geçmektedir."
AYD, sektörde 58 milyar dolarlık yatırımı temsil ediyor.