Investing.com - 10 Eylül Pazartesi günü finans piyasalarında bilmeniz gereken beş önemli gelişme:
1. Ticari gerilimler ağırlığını koruyor
Ticari gerilimler etrafındaki belirsizlik piyasalara hakim olmayı sürdürürken, ABD ticaret temsilcisi Robert Lighthizer Pazartesi günü Brüksel’de AB yetkilileri ile görüşecek.
Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ve ABD Başkanı Donald Trump arasında, Temmuz ayında yapılan bir anlaşmadan beri ilk kez yüksek profil olan bu toplantıda, otomobil sanayisi dışı, likit doğalgaz ve soya fasulyesi vergiler tartışılacak.
Alman gazete Handelsblatt, AB Ticaret Delegesi Cecilia Malmstrom’un otomobil ve tarım gibi hassas meselelerden uzak durarak, ABD sığır eti ihracatı veya Avrupa’nın teknik standartları gibi daha yumuşak konulara odaklanmayı planladığını raporladı.
ABD ve Çin arasındaki ticari gerilimlerin devam ettiği bir dönemde bu toplantı yapılıyor. 200 milyar dolarlık Çin malına vergi uygulaması hayata geçmemesine rağmen, Trump Cuma günü 267 milyar dolarlık ek bir vergiye hazırlandığı konusunda uyardı.
Trump, “200 milyar dolar olarak konuştuğumuz miktar, Çin ile olacaklara bağlı olarak yakında yürürlüğe girebilir,” dedi. “Bunu söylemekten nefret ediyorum, ancak bunun ardından, eğer istersem kısa bir süre içinde 267 milyar dolar daha hazır olacak.”
Çin’in dışişleri bakanı Pazartesi günü, ticarete dair herhangi bir adımda karşılık vereceklerini söyledi.
Öte yanda, Japonya Başbakanı Shinzo Abe Pazartesi günü ABD ile müzakerelerde serbest ticaret için çalışma sözü verdi. Abe, Pazartesi günü Liberal Demokrat Parti milletvekilleriyle olan bir toplantıda, “Kısasa kısas tarifeler hiçbir ülke için fayda sağlamaz,” dedi.
Bu değerlendirmeler, Trump’ın geçen hafta Japonya’yı da vergi hedefine koyduğunu ima etmesinden bu yana ilk politik konuşmasında ortaya çıktı.
2. Küresel hisse senetleri 2 yıl içindeki en uzun kayıp zinciri ile karşı karşıya
ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşına ve Fed’in bu ayın sonunda bir faiz artırımına dair artan kaygılar ile darbe alan dünya piyasaları, 2016 yılından beri gördükleri en uzun düşüş zinciri ile yüz yüze.
Asya piyasaları Pazartesi günü karışık kapattı. Çinli Shanghai Composite %1’den fazla düşüş ile kaybedenlerin başını çekti.
Avrupa piyasalarında hafif artışlar yaşandı. Finans sektörü hisselerin yükselmesine yardım ederken, ABD ve Avrupalı ticaret müzakerecileri arasındaki toplantı, ticari gerilimlerin yükseleceğine dair bir beklenti oluşturdu.
ABD vadeli işlemleri yüksek bir açılışa işaret ederek, geçen hafta Nasdaq’ın 2008 yılından beri gördüğü en kötü Eylül başlangıcı ile art arda dördüncü oturumda da düşük kapatmasının ardından toparlandı. Dow vadeli işlemleri 70, S&P 500 vadeli işlemleri 9, Nasdaq 100 36 puan yükseldi.
3. Dolar, Fed politika kararının yaklaşmasıyla düşüşte
Amerikan Doları'nın diğer 6 majör döviz karşısındaki performansını ölçümleyen Amerikan dolar endeksi, %0,09 düşüşle 95,29 puanda işlem gördü.
Amerikan doları Pazartesi günü majör rakipleri karşısında değer kaybetti, yatırımcılar dolar endeksini 95 üzerine yükselten geçen haftanın iyimser iş raporları ile kar elde etti.
Cuma gününün istihdam raporu, Fed’in 25-26 Eylül toplantısında faiz oranlarında çeyrek puan artış yapacağına dair beklentileri pekiştirdi.
Aralık ayındaki bir artırım için ihtimaller ise, geçen haftaki rapor öncesinde %70 civarında iken, yaşadığı artış ile %80’de fiyatlanıyor.
Haftasonu, Boston Fed başkanı Eric Rosengren, ABD merkez bankasının çeyrekte bir faiz artırımına dönüşen mevcut kademeli tempodan daha hızlı hareket etmesine gerek olmadığını belirtti. Bu istikrarlı tempo, erken başlayarak kazanılan bir lüks olduğu için, daha hızlı hareket etme ve sıkılaştırıcı bir ekonomiye ayak uydurma ihtiyacının ortadan kalktığını söyledi.
4. Petrol fiyatları, ABD sondaj faaliyetlerinin azalmasıyla yükseliyor
Petrol fiyatları Pazartesi günü yükseldi. ABD enerji firmaları geçen hafta bazı kuyuların üretimlerini durdurdu ve Washington’ın İran’a karşı yaptırımlarının Kasım ayında yürürlüğe girmesiyle petrol arzında daralma bekleniyor.
ABD ham petrol vadeli işlemleri %0,55 artışla 68,12 dolar olurken, Brent %0,65 yükselerek 77,33 dolardan işlem gördü.
Baker Hughes verilerine göre, ABD sondajcıları geçen hafta iki kuyuyu durdurarak toplam sayıyı 860’a getirdi. Raporlar, ABD’deki petrol kuyu sayımının Mayıs ayından beri durağanlaştığını ortaya koydu.
ABD’nin, dünyanın en büyük beşinci petrol ihracatçısı olan İran’a karşı yaptırımları Kasım ayında yürürlüğe girecek. Enerji danışmanlığı firması FGE Hindistan, Japonya ve Güney Kore gibi İran’ın müşterisi olan çeşitli ülkelerin, İran’dan ham petrol alımını azalttığını söyledi.
5. Gelişen piyasaların politika kararları bekleniyor
Türkiye ve Rusya merkez bankaları bu hafta para politikası kararlarını verecek. Piyasalar her iki ülkenin de, zayıf para birimlerini nasıl idare edeceğini görmek için bekliyor.
Türkiye ekonomisi ikinci çeyrekte yıllık bazda %5,2 büyüdü. Bu büyüme, Türkiye’nin bir döviz krizi ile boğuşmasıyla yılın ikinci yarısında yaşanması beklenen bir durgunlaşma öncesi son sağlam büyüme verisi olarak görülüyor. Bu veriler, üçüncü çeyrek boyunca Amerikan doları karşısında neredeyse %30 değer kaybeden Türk lirasına destek olamadı.
Rus rublesi Pazartesi günü, 2016 Mart ayından beri dolar karşısında ilk kez 70 puan ötesinde zayıfladı. ABD’nin yaptırımlarına dair belirsizlik ve endişelerle baskı altında olmayı sürdürüyor.
Türkiye merkez bankası kararını Perşembe günü duyuracakken, Rusya'da yönetici Elvira Nabiullina, Cuma günü faiz artırımı veya oranların sabit tutulması ile iki temek seçenekleri olduğunu söyledi.