(Ayrıntılar ve görüş eklendi)
İSTANBUL, 8 Şubat (Reuters) - Sanayi üretimi verileri ekonomide üçüncü çeyrekte yaşanan daralma sonrası toparlanmanın yavaş bir ivme ile gerçekleştiğini teyit ediyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi Aralık'ta bir önceki aya göre yüzde 0.2 geriledi.
Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi Aralık'ta bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1.3 artış gösterirken Reuters'ın yaptığı hesaplamaya göre arındırılmamış sanayi üretimi Aralık'ta bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1.2 arttı.
Sanayi üretimi arındırılmamış bazda yılın ilk çeyreğinde yüzde 5.6 ikinci çeyrekte ise yüzde 3 artış gösterirken her iki çeyrekte GSYH'de büyüme yüzde 4.5 olmuştu.
Üçüncü çeyrek sanayi üretimi yüzde 3.1 daralma gösterirken, ekonomik aktivite yeni açıklanan GSYH serisine göre yüzde 1.8 daralma göstermişti. Dördüncü çeyrekte sanayi üretiminde yüzde 2 artış yaşandı.
Veriler üçüncü çeyrekteki GSYH daralması sonrası dördüncü çeyrekte büyümenin artıya geçeceğini teyit etmesine karşın toparlanmanın hızı ise OVP'deki nispeten yüksek büyüme hedeflerine ilişkin önemli bir risk unsuru olarak görülüyor.
Şekerbank Başekonomisti Elif Gülay Girgin, "Üçüncü çeyrekte sanayi üretiminin yüzde 3.3 ve de GSYH'nın da yüzde 1.8 daraldığını düşündüğümüz zaman son çeyrekte sanayi üretiminin yıllık ortalama yüzde 2 artış göstermesi GSYH'nın artıya döndüğü sinyalini vermektedir. Buna rağmen; 2016 yılı büyümesinin tüm etkilerle yüzde 3'ün altında kalmış olma ihtimalini gözardı etmiyoruz" dedi.
Ekim 2016'da açıklanan OVP'de 2016 yılında GSYH'nın yüzde 3.2 büyüyeceği tahmin edilmiş, 2017'de yüzde 4.4, 2018'de ise yüzde 5 büyüme öngörülmüştü.
Öte yandan Ocak ayı ortalarında Reuters'a değerlendirmede bulunan ekonomi yetkilileri büyümenin 2016'da yüzde 2.5 seviyesinde beklendiğini belirtmişti. Ocak ayı ortasında 34 ekonomistin katılımı ile gerçekleştirdiği ankete göre büyümenin 2016'da yüzde 2.3, 2017'de ise yüzde 2.8 ve 2018'de yüzde 3.2 ile OVP hedeflerinin oldukça altında kalması bekleniyor. Yatırım ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, Q4'te ortalamada yıllık yüzde 2'lik artışla sanayi üretiminin bir önceki çeyrek ortalamasına (yüzde 3.1 daralma) kıyasla iktisadi faaliyette bir toparlanmanın olacağını gösterdiğini söyleyerek, "Ancak bu performans yılın son çeyreğinde güçlü bir toparlanma getirmez. Sanayi üretimini dikkate alarak yaptığımız hesaplamamız yılın son çeyreğinde büyümenin yüzde 2.3 seviyesinde kalacağını gösteriyor. Beklentimiz dâhilinde gelirse son çeyrek büyümesi 2016 toplamını yüzde 2.2'ye taşıyacak" dedi.
2016 yılının Temmuz ayındaki darbe girişimi sonrası dönemde başlayan yatırımları ve tüketimi erteleme trendi referandum öncesi devam ediyor.
Belirsizlik nedeniyle yatırımcılar büyük yatırım kararları öncesi belirsizliklerin sona ermesini istiyor ve geçen yılın ikinci yarısından itibaren beklemede kalmayı tercih ediyor.
Ekonomi yetkilileri de bu trendi doğrulayarak yatırımcıların önemli bir bölümünün planlanan yatırımlarını referandum sonrasına ertelediklerini belirtiyorlar. Tüm bunlar ekonomiye işsizlikte artış ve büyümede yavaşlama olarak yansıyor.
Anayasa değişiklik teklifinin Erdoğan tarafından bu hafta onaylaması beklenirken, 16 Nisan'da referanduma sunulması öngörülüyor.
VERİLER 2017 Q1'DE HIZLI TOPARLANMA İÇİN SİNYAL VERMİYOR
Girgin, "Aralık ayı sanayi üretimi sadece çeyreksel bazda değil 2012 yılından bu yana Aralık ayı anlamında en kötü performansı sergilemiştir. Bu zayıf performansta iç ve dış talebin zayıflığının yansıra Aralık ayındaki kötü hava koşullarının özellikle sanayi bölgelerinin enerji teminini kısıtlamasının etkisinin de olduğunu düşünüyoruz. Ocak ayının ilk haftalarında da olumsuz hava koşullarının devam etmiş olmasının Ocak ayı sanayi üretim performansını baskılamaya devam edeceğini öngörüyoruz.... Açıktır ki; iç ve dış talepteki zayıflık büyümenin en önemli göstergesi olan sanayi üretiminde cansız bir görüntüye sebep olmuştur" dedi.
Sanayi üretimine Aralık ayında katkı imalat ve enerji gruplarından geldi. Yıllık bazda yüzde 1.3 büyüyen imalat sanayi üretimi manşeti 1.1 puan yukarı çekerken enerji grubunun katkısı 0.6 puan oldu. Madencilik sektörü ise manşet veriyi 0.4 puan aşağı çekti.