(Ayrıntılar eklendi)
İSTANBUL, 21 Temmuz (Reuters) - Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, darbe girişimi sonrası kredi derecelendirme kuruluşlarının kararları ile birlikte yurtdışı borçlanma maliyetlerinin bir miktar artabileceğini belirtirken; Türkiye'nin dış borç çevirmesinde ise bir sıkıntı olacağını sanmadığını söyledi.
NTV televizyonunda katıldığı bir programda Şimşek, darbe girişiminin ardından ilan edilen olağanüstü halin (OHAL) ekonomiye yansımaları ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Türkiye'nin yakın tarihte çok büyük zorluklara rağmen dış borcunu rahat çevirdiğini ifade eden Şimşek, "Türkiye'nin önümüzdeki 12 ayda yaklaşık 170 milyar dolarlık vadesi dolabilecek bir borcu söz konusu" dedi ve ekledi:
"Bankaların çok uzun süreli ilişkilerin olduğu finans kurumları var. Bunlar birden bire vazgeçerler mi? Tabi ki maliyetler kredi derecelendirme kuruluşlarının kararları ile birlikte bir miktar artabilir. O maliyetler nedeniyle bizim firmalar eskisi kadar dış borçlanmayı kârlı bulmayabilirler. Eskisi kadar çevirmeyebilirler."
Şimşek, Türkiye'nin temellerinin sağlam olması nedeniyle dış borç çevirmesinde ise sorun yaşanmayacağına inandığını ifade etti.
Türkiye'de geçen hafta Cuma akşamı gerçekleşen darbe girişiminde 246 kişi hayatını kaybetmiş; ardından darbe girişiminden sorumlu tutulan Fethullah Gülen cemaati bağlantılı olduğu gerekçesiyle kamu ağırlıklı 70,000 civarı kişi ya görevinden uzaklaştırılmış, ya da açığa alınmıştı.
Dün gün boyu süren MGK ve Bakanlar Kurulu toplantılarından ise üç ay sürecek OHAL ilanı kararı çıkmıştı.
S&P ise dün akşam Türkiye'nin kredi notunu bir kademe indirerek BB'ye düşürdüğünü, görünümün negatif olduğunu açıklamıştı. KARARI DİĞER KURULUŞLAR ÜZERİNDE BİR BASKI ARACI
S&P kararının çok aceleci bir karar olduğunu belirten Şimşek, "Tabi ki kararları kendilerinin, ama önce insan bir arar. Fakat onlar bizden önce toplanmış kararlarını vermişler. Bu çok aceleci bir karar ve değerlendirmeler yanlıştır dedik. Eğer bu karar gözden geçirilebilecekse oturup konuşalım dedik, yok dediler. Bir diyalog istişare yok. Tabi ki bu karar diğer kuruluşlar üzerinde de bir baskı aracı" diye konuştu.
Şimşek, JP Morgan'ın, Türkiye'nin kredi notunun yatırım yapılabilirin altına düşmesi durumunda devlet ve şirket tahvillerinden 10 milyar dolar çıkış olabileceğine yönelik açıklamasını ise şöyle değerlendirdi:
"Bu teorik maksimum rakam. Fonlar iki türlü yönetilir, aktif ve pasif yönetilen fonlar. Analiz teorik, maksimumu içeriyor. Halbuki biraz daha rafine çalışma yaptığınız zaman aslında bu riskin çok daha düşük düzeyde olduğunu, açıklananın beşte biri düzeyinde olduğunu göreceksiniz."
Şimşek ayrıca, Çin'de katılacağı G-20 toplantılarından döndükten sonra yatırımcılarla görüşmek için (roadshow) Avrupa, Asya ve Amerika'ya gideceklerini söyledi.
OHAL'İN VERDİĞİ YETKİLER ÖLÇÜLÜ KULLANILACAK
OHAL ilanının bir tek amacı olduğunu, bunun da "paralel ihanet şebekesinin devletin bütün kurumlarından köklü bir şekilde temizlenmesi" olduğunu belirten Şimşek, "Aslında Türk demokrasisinin karşı karşıya olduğu uzun vadeli risklerin minimize edilmesi ile ilişkili bir süreçtir" dedi.
OHAL'in kanun hükmünde kararname ile bu temizliği etkin ve hızlı bir şekilde yapılması imkanı sunduğuna dikkat çeken Şimşek, "Bu kararnamelerin anayasa mahkemesine götürülme kapısı kapalı... Normal vatandaşlar müsterih olsunlar. Normal vatandaşlar açısından, ekonominin normal işleyişi açısından, iş alemi yatırımlar tüketim açısından, en ufak farklı bir planlama yok" diye konuştu.
Şimşek, OHAL'in verdiği yetkileri ölçülü bir çerçevede kullanacaklarını da ifade etti.
Kanun hükmünde kararnamelerin, kamuda açığa alınan çok sayıda personelin yargı yoluyla geri dönüşünü engelleyen bir nitelikte olup olmayacağı ile ilgili bir soru üzerine de Şimşek şunları söyledi:
"Bu benim alanım değil ama onları da içerebilir. Fakat biz hukuk devletiyiz. Geçici görevden el çektirilenlere de adil davranılacak."
Normal hiçbir vatandaşa hiçbir konuda bir sınırlama getirmeyeceklerini belirten Şimşek, "Vatandaşlar, iş alemi nasıl dün işini yapıyorsa bugün de o şekilde devam edecek" dedi.
Şimşek, piyasanın spekülasyonlara inanmaması gerektiğini ve piyasa kurallarının dışına çıkmayacaklarını belirterek yatırım iklimini daha da iyileştireceklerini kaydetti.
Reformları hızlandıracaklarını belirten Şimşek, "Nasıl ki darbeye karşı dik durulduysa ekonomide darbe karşısında da dik durulmalı, bu muhalefete bir çağrı" dedi.
Son yaşanan sürecin aşağı yönlü riskleri bir miktar artırdığını söyleyen Şimşek, ancak bununla ilgili sayısallaştırma için çok erken olduğunu ifade etti.
Şimşek, süreçten bankacılık sektörünün nasıl etkilendiğine ilişkin soruya ise "Bankaların SYR'leri küresel ortalamanın üzerinde. Bankacılık sektöründe riskleri absorbe edecek bir alan var... Her alanda küresel ve evrensel normlara göre hareket edeceğiz" dedi.