ANKARA, 14 Ağustos (Reuters) - ABD-Türkiye gerginliğiyle hızlanan ve Cuma günü 2001 krizinden bu yana dolar karşısında en sert günlük düşüşünü yaşayan TL'deki değer kaybını kontrol altına almak, ekonomik gelişmelere ilişkin endişelere son vermek amacıyla BDDK ve TCMB başta olmak üzere arka arkaya birçok adım atılırken dolar/TL 7 seviyesinin altında dalgalanmayı sürdürüyor.
Asya piyasalarında illikit işlemlerde son haftalarda neredeyse her gece sert değer kayıpları yaşayan ve tarihi rekorları test eden dolar/TL bu gece Asya piyasalarında dar bantta seyretti. Dolar/TL dün gece 6.86-6.95 bandında hareket ettikten sonra bu sabah güne saat 0835'te 6.8604/6.9000 seviyesinde başladı.
Bir bankanın döviz masası işlemcisi, "Piyasalarda endişeler devam ediyor ancak son dönemde ilk kez sabah saatlerinde bir iyimserlikten bahsetmek mümkün. Gece illikit piyasalarda yeni bir rekorun olmaması bile önemli. Türkiye ABD ilişkilerini etkileyecek konuları takip etmeye, siyasilerin söylemlerini izlemeye devam edeceğiz. Bugün için sınırlı da olsa bir iyimserlik mümkün" dedi.
Albayrak'ın Pazartesi itibarıyla adımların atılacağını söylemesinin ardından BDDK bankaların yurtdışıyla yaptıkları TL-döviz para swap işlemlerini bankaların yasal öz sermayesinin yüzde 50'siyle sınırladığını gece yarısı duyurdu. TCMB finansal istikrarın desteklenmesi ve etkin işleyişin sürmesi için TL ve döviz likidite yönetimine ilişkin tedbirler açıkladı. ayrıca zorunlu karşılık değişiklikleri de yaparken, yaklaşık 10 milyar TL, 6 milyar dolar ve 3 milyar dolar karşılığı altın cinsinden likidite sağlanmış olacağını da açıkladı. sonrasında haftalık repo ihalesi de açmayarak piyasayı likidite ihtiyaçları için faiz koridorunun üst bandı olan yüzde 19.25'e yönlendirdi.
Bankacılar TCMB'nin dün politika faizinden fonlama yapılmamasının önemine dikkat çekerken, dünü fonlama kompozisyonunu TCMB'nin likidite adımlarıyla sıkılaştırmaya gidebileceğinin ilk sinyali olarak görüyorlar.
Bankacılar benzer fonlama prensibinin devam etmesi halinde bankanın geçmişte de benzerleri görüldüğü üzere Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısına gitmeden faiz artışına gitmiş olabileceğini belirtiyorlar. kapsamda TCMB'nin bugün saat 1100'daki repo ihalesi yakından izlenirken bankanın bugün de fonlamasını gecelik vadeye yönlendirebileceğini öngörüyorlar.
Hazine Müsteşarlığı ise dün borçlanmasının bir bölümünü vadeli 3 ay vadeli kısa tahvile kaydırdı. Hazine bugünkü ihale programını da değiştirerek ihale sayısını bire indirdi.
Hazine piyasa talebi dikkate alınarak ve piyasaların desteklenmesi amacıyla ihraç edeceği değişken faizli tahvilin de yapısını da değiştirdi. alınan önlemlerin zaman kazandırıcı ancak kuru yükselten stres unsurlarını tersine çevirecek nitelikte olmadığına değinirken adımların piyasalardaki endişeleri gidermek adına önemli rol oynadığını söylediler.
Bankacılar yatırımcının görmek istediği adımlar anlamlı bir para ve maliye politikası sıkılaşması olarak özetliyor.
Geçen hafta 7 seviyesini test ettikten sonra Cuma günü akşam saatlerinde 6.30 civarında işlem gören dolar/TL TRYTOM=D3 Pazar gününün Pazartesi sabaha bağlayan gece illikit piyasalarda 7.2400 seviyesini test ettikten sonra dün 6.40-7.0 bandında dalgalandı.
Dolar/TL bir ara Rahip Brunson'ın serbest bırakılacağı yönündeki söylenti ile 7 civarından hızlı bir şekilde 6.65'li seviyelere kadar gerilese de sonrasında tekrar yükseldi.
Dolar/TL Türkiye piyasalarının kapanış saatlerinde 6.85 civarında günü tamamladıktan sonra bu sabah saat 0918'de 6.7000/6.7200 seviyesinde bulunuyor.
Sepet bazında TL 7.6170 ile tarihi zirveyi gördükten sonra aynı saatte 7.1769/7.2067, 8.2113 ile tarihi zirveyi gören euro/TL ise aynı saatte 7.6531/7.6826 seviyesinde.
TL'nin 7 civarında iken dolar karşısında yılbaşından bu yana kayıp ise yüzde 45'i aşmış durumda.
Geçen hafta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın "ekonomik savaş" söylemi, Albayrak'ın açıkladığı "ekonomide yeni yaklaşımın" piyasalarca tatmin edici bulunmaması ve ekonomiye güvenin sarsılmasının yanı sıra ABD'nin ek gümrük vergisi açıklaması piyasaları baskılayan ve dolar/TL'nin 7 seviyesini aşmasında belirleyici olmuştu.
Öte yandan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ise hafta sonu yaptığı açıklamada, ekonomiye kur üzerinden "operasyon" uygulanmaya çalışıldığını ancak Türkiye'yi tehdit etmenin kimsenin haddi olmadığını belirtirken, faiz konusunda da tuzağa düşülmeyeceğini vurgulamıştı. Merkez Bankası'nın gerekli görmesi halinde bile faiz artışı yapamayacağından endişe ediyor. TCMB ise geçmiş dönem kararlarını örnek göstererek bankanın araç bağımsızlığına vurgu yapıyor.
Öte yandan bankacılar Erdoğan'ın çağrısı ve kâr realiasyonu açısından seviyelerin çekici bulunmasıyla bireysel yatırımcıların milyar dolar ile ifade edilen tutarlarda döviz bozdurduğunu tahmin ediyorlar.
Tahvil piyasasında gösterge 10 yıllık tahvilin bileşik faizi dün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 22.20 seviyesinden gerçekleşirken valörde son işlem yüzde 22.69 oldu. Bu seviyeler 10 yıllık gösterge tahvil için yeni rekor oldu. İki yıllık eski gösterge tahvilin bileşik faizi ise dün yüzde 25.98'e kadar yükseldikten sonra yüzde 25.75 civarında seyretti.